Μια Ευρωπαϊκή ημέρα για το 112

Το ακόλουθο άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 8 Φεβρουαρίου 2012.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ

Μια Ευρωπαϊκή ημέρα για το 112 

γράφει ο Παναγιώτης Αλεβαντής* 

Από το 2009 η 11η Φεβρουαρίου έχει οριστεί ως η Ευρωπαϊκή Ημέρα για το 112, τον πανευρωπαϊκό αριθμό επειγόντων. Φέτος για πρώτη φορά θα εορταστεί και στην Ελλάδα! Από το 1991, το 112, έχει οριστεί ως ο κοινός ευρωπαϊκός αριθμός κλήσεως έκτακτης ανάγκης. Από το 2000 λειτουργεί σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε ορισμένα μάλιστα και ως ο μόνος εθνικός αριθμός έκτακτης ανάγκης. Παρέχει δωρεάν πρόσβαση στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης (ασθενοφόρα, πυροσβεστική, αστυνομία) μέσω σταθερών και κινητών τηλεφώνων. Η πρόσβαση στο 112 διέπεται από την οδηγία για την καθολική υπηρεσία στις τηλεπικοινωνίες (2002/22/ΕΚ) που τροποποιήθηκε τελευταία το 2009. Σύμφωνα με την τροποποιημένη οδηγία, που έπρεπε να έχει ενσωματωθεί στο εσωτερικό δίκαιο των κρατών μελών από το Μάιο του 2011, οι κλήσεις προς το 112 «απαντώνται δεόντως και διεκπεραιώνονται τουλάχιστον τόσο γρήγορα και αποτελεσματικά όσο και οι κλήσεις προς τους εθνικούς αριθμούς έκτακτης ανάγκης». Επίσης, πρόσβαση στο 112 πρέπει να έχουν με ισότιμο τρόπο και τα άτομα με αναπηρία, ιδίως όσοι έχουν προβλήματα όρασης και ακοής.

Ένα άλλο πλεονέκτημα των κλήσεων στο 112 είναι ότι οι τηλεφωνικές εταιρείες οφείλουν να διαβιβάζουν ατελώς για κάθε κλήση τις πληροφορίες για τη θέση του καλούντος στις αρμόδιες υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης ευθύς ως η κλήση ληφθεί από τις εν λόγω υπηρεσίες. Αυτό είναι ιδιαίτερα εύκολο για τα σύγχρονα κινητά τηλέφωνα που είναι εξοπλισμένα με γεωεντοπισμό (GPS) και τα οποία μάλιστα επιτρέπουν την προσφορά υπηρεσιών από τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας με βάση την θέση. Βέβαια, η ισχύουσα νομοθεσία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες προβλέπει ότι ο χρήστης πρέπει να έχει τη δυνατότητα, με απλά μέσα και ατελώς, να αρνείται προσωρινά την επεξεργασία των δεδομένων που αφορούν τη θέση του για κάθε σύνδεση με το δίκτυο. Όμως, σε περίπτωση κλήσης σε αναγνωρισμένες υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης (διωκτικές αρχές, υπηρεσίες πρώτων βοηθειών και πυροσβεστικές υπηρεσίες,) η εταιρεία τηλεπικοινωνιών μπορεί να εξουδετερώσει την παραπάνω προσωρινή άρνηση ενός συνδρομητή προκειμένου να του παρασχεθεί βοήθεια. Επιπλέον, όταν από το 2015 και μετά στα αυτοκίνητα θα εγκατασταθεί το σύστημα αυτόματης κλήσης του 112 σε περίπτωση ατυχήματος (eCall), η αυτόματη διαβίβαση των πληροφοριών για τη θέση του καλούντος στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης που θα είναι κατάλληλα εξοπλισμένες για να τις αξιοποιήσουν προβλέπεται ότι θα μειώσει τους χρόνους επέμβασης κατά 40% στις αστικές περιοχές και κατά 50% στις αγροτικές περιοχές.

Σε κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 112 λειτουργεί με βάση τα εθνικά δεδομένα με αποτέλεσμα το επίπεδο της πληροφόρησης των πολιτών σχετικά με το 112 και η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών μέσω του εν λόγω αριθμού να μην είναι ενιαία. Σε ορισμένες χώρες (π.χ. Δανία, Κάτω Χώρες, Βουλγαρία, Ρουμανία) το 112 έχει οριστεί ως ο μοναδικός αριθμός επειγόντων που καλύπτει και τις τρεις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης (ασθενοφόρα, πυροσβεστική, αστυνομία). Σε άλλες (π.χ. Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία) το 112 λειτουργεί παράλληλα με τον μοναδικό εθνικό αριθμό έκτακτης ανάγκης προς τον οποίο και διαβιβάζονται αυτόματα όλες οι κλήσεις. Τέλος σε άλλες οι κλήσεις προς το 112 απαντώνται από μια υπηρεσία έκτακτης ανάγκης (π.χ. στην Γερμανία και το Βέλγιο από την πυροσβεστική που διαχειρίζεται και τα ασθενοφόρα, στην Ιταλία από την αστυνομία) που εξασφαλίζει τον συντονισμό με τις υπόλοιπες υπηρεσίες.

Στην Ελλάδα αρμόδια για το 112 είναι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Λειτουργεί αυτόνομο τηλεφωνικό κέντρο για να εξυπηρετεί σε 24ωρη βάση τους πολίτες που επισκέπτονται τη χώρα. Στις τηλεφωνικές κλήσεις απαντά αμέσως εξειδικευμένο προσωπικό με το οποίο είναι δυνατή η επικοινωνία σε μια από τις κύριες ευρωπαϊκές γλώσσες. Στο πλαίσιο των έργων για την Ψηφιακή Σύγκλιση που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΣΠΑ), έχει προκηρυχτεί διαγωνισμός για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των υπηρεσιών που αφορούν το 112. Στόχος του έργου είναι να λειτουργήσει και στην Ελλάδα ένα αποτελεσματικό σύστημα διαχείρισης των κλήσεων προς το 112 εφάμιλλο εκείνων που λειτουργούν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Μια άλλη υποχρέωση των αρχών είναι η ενημέρωση του κοινού για την ύπαρξη και τη χρήση του 112. Δυστυχώς, στην Ελλάδα ο αριθμός αυτός είναι σχεδόν άγνωστος αφού μόνο το 6% των πολιτών θα τον καλούσαν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ακόμη και στο εξωτερικό. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε πρόσφατη έκθεσή του, εισηγήτρια της οποίας ήταν η Ευρωβουλευτής κ. Συλβάνα Ράπτη, ζήτησε να γίνουν περισσότερες προσπάθειες για την ενημέρωση των πολιτών. Κάλεσε επίσης την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεσπίσει το ταχύτερο δυνατόν, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, απαιτήσεις αξιοπιστίας και ποιότητας για ολόκληρη την αλυσίδα της υπηρεσίας 112 και να καθιερώσει δείκτες επιδόσεων και κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την ποιότητα της υπηρεσίας 112, όπως τη βιώνουν οι πολίτες, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για προσβασιμότητα, διαλειτουργικότητα μεταξύ των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης, πολυγλωσσία και έγκαιρες και ποιοτικές παρεμβάσεις των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης.

Φέτος η Ευρωπαϊκή Ημέρα για το 112 θα εορταστεί για πρώτη φορά και στην Ελλάδα με εκδηλώσεις αφιερωμένες στη μεγαλύτερη απειλή της υγείας, την καρδιακή ανακοπή. Το Σάββατο 11 Φεβρουαρίου οργανώνονται δύο εκδηλώσεις με τη συνεργασία της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα. Μια στην Αθήνα από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Διεθνής Ιατρική - Διαχείριση Κρίσεων Υγείας» της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (καθ. Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ) με τίτλο «Με το χέρι στην Καρδιά». Και μια στο Ηράκλειο Κρήτης από το ΕΚΑΒ (διευθυντής Δημήτρης Βουρβαχάκης) με τη συνεργασία της Περιφέρειας Κρήτης, της υπηρεσίας Europe Direct και των τοπικών Γραφείων Σχολικών Δραστηριοτήτων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Υποστήριξη παρέχεται επίσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση του 112 (European Emergency Number Association – EENA) και την 112 Foundation. Περισσότερες πληροφορίες στη διεύθυνση www.112.gr.

Εύχομαι του χρόνου παρόμοιες εκδηλώσεις να οργανωθούν σε όλη την Κρήτη!

* Φυσικός, υπάλληλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι απόψεις είναι προσωπικές και δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. http://alevantis.blogspot.com