Αν δεν αλλάξουμε τάχιστα τις καθημερινές μας συνήθειες το μέλλον μας και το μέλλον των παιδιών μας προαλείφεται ζοφερό … αν επιζήσουμε ως ανθρώπινο είδος
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 20 Αυγούστου 2019 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-387)
Κάποτε οι θρησκευτικοί ηγέτες καλούσαν τον κόσμο σε μετάνοια, επειδή διέβλεπαν (σωστά ή λάθος) κάποια επερχόμενη καταστροφή. Την έλευση της πρώτης χιλιετίας. Μια μεγάλη επιδημία. Έναν αναπόφευκτο πόλεμο. Καλούσαν στην ουσία τον κόσμο να επιστρέψει υπό την σκέπη της επικρατούσας θρησκείας, συνήθως κάτω από την καθοδήγηση του εκάστοτε κοσμικού ηγέτη, Που κι αυτός προσκυνούσε το ιερατείο.
Σήμερα, είμαστε σχεδόν βέβαιοι ότι σε λίγα χρόνια οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα καταστούν μη αναστρέψιμες. Όπως και οι επιπτώσεις από τη ρύπανση του πλανήτη με πλαστικά και άλλου είδους ρύπους. Και οι επιστήμονες μας καλούν να μετανοήσουμε. Να αλλάξουμε τις καθημερινές μας συνήθειες. Όχι για να υποταχτούμε σε κάποιαν εξ αποκαλύψεως αλήθεια. Αλλά για να εξασφαλίσουμε την επιβίωσή μας ως
ανθρώπινο είδος …
Καθημερινές συνήθειες. Ο τρόπος που μετακινούμαστε, η χρήση της ενέργειας ακόμη και οι διατροφικές μας συνήθειες επηρεάζουν τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου και κατ’ επέκταση επιταχύνουν την κλιματική αλλαγή.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Στον τομέα των
μεταφορών, περιορίζουμε ή καταργούμε τελείως τις μετακινήσεις με το αυτοκίνητο. Προτιμούμε μέσα μαζικής μεταφοράς, ποδήλατα ή και πεζοπορία. Στη χειρότερη περίπτωση χρησιμοποιούμε αυτοκίνητα υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Επίσης περιορίζουμε τα ταξίδια με αεροπλάνο.
Το ένα τέταρτο των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση προέρχεται από τα
νοικοκυριά. Μονώνουμε τα
σπίτια μας και χρησιμοποιούμε συσκευές υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Το πρόγραμμα «
Εξοικονομώ κατ’ οίκον» έχει ακριβώς ως στόχο τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης. Χρησιμοποιούμε ηλιακούς θερμοσίφωνες και ει δυνατόν φωτοβολταϊκά συστήματα ή ανεμογεννήτριες.
Στον τομέα της
διατροφής, μειώνουμε ή και καταργούμε τελείως το κρέας προς όφελος δίαιτας που στηρίζεται σε φυτικά προϊόντα και σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης που παράγονται σε συστήματα χαμηλών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Καταναλώνουμε τοπικά προϊόντα. Και πάνω απ’ όλα δεν πετάμε τρόφιμα! Η πρόσφατη
έκθεση της Διακυβερνητικής επιτροπής για την κλιματική αλλαγή (IPCC) για τη σχέση της κλιματικής αλλαγής και (της χρήσης) του εδάφους, επισημαίνει ότι το ένα τρίτο των παραγόμενων τροφίμων χάνεται ή καταστρέφεται.
Ανακυκλώνουμε ό,τι ανακυκλώνεται. Δεν χρησιμοποιούμε πλαστικές σακούλες μιας χρήσης. Ελαχιστοποιούμε τα απορρίμματα και κομποστοποιούμε τα φυτικά υπολείμματα. Χρησιμοποιούμε προϊόντα με οικολογικό σήμα. Φυτεύουμε δένδρα. Περιορίζουμε την καύση βιομάζας (π.χ. τζάκια, κάψιμο κλαδιών, δασικές πυρκαγιές) που παράγει διοξείδιο του άνθρακα.
Ασθένειες του πολιτισμού. Παράλληλα, μια πρόσφατη
γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Υγείας του Βελγίου επισημαίνει μια σειρά από κινδύνους από ρύπους, χημικές ουσίες και φυσικούς παράγοντες που συνδέονται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής και τις περιβαλλοντικές συνθήκες. Και οι οποίοι αποτελούν σημαντικές αιτίες αρκετών «
ασθενειών του πολιτισμού». Σε αυτές περιλαμβάνονται καρκίνοι, σακχαρώδης διαβήτης και μεταβολικό σύνδρομο, παχυσαρκία, αλλεργίες και προβλήματα γονιμότητας.
Πρόκειται για μεταλλαξιογόνες ουσίες, ενδοκρινικούς διαταράκτες, ουσίες που προσκολλώνται σε ορμονικούς υποδοχείς και υποδοχείς του κυτταρικού πυρήνα που ενεργούν ως παράγοντες μεταγραφής. Επιδρούν δηλαδή στην αντιγραφή των γονιδίων και προκαλούν
επιγενετικές μεταβολές, συμβάλλοντας στην εμφάνιση καρκίνων και άλλων ασθενειών του πολιτισμού.
Δυστυχώς η ενδελεχής έρευνα θα απαιτήσει δεκαετίες αφού έχει εξεταστεί μόνο το 1% των χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται σήμερα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν καταχωριστεί 145.297 ουσίες ενώ η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ προγραμματίζει την αξιολόγηση 10.517 ουσιών ως ενδοκρινικούς διαταράκτες. Και από το 2008 έως το 2013 στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν απαγορευτεί μόνο 52 ουσίες ενώ εκκρεμεί ακόμη η απόφαση για άλλες 42 …
Γι’ αυτό το Ανώτατο Συμβούλιο Υγείας του Βελγίου συστήνει τη μείωση της έκθεσης μας σε μια σειρά από προϊόντα τα οποία είναι γνωστό ότι περιέχουν ουσίες με μεταλλαξιογόνες ιδιότητες ή ουσίες για τις οποίες υπάρχουν υποψίες ότι λειτουργούν ως ενδοκρινικοί διαταράκτες. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον περιορισμό της έκθεσης εγκύων, βρεφών και παιδιών προκειμένου να αποφευχθούν επιπλοκές σε μεγαλύτερες ηλικίες. Κι εδώ απαιτείται αλλαγή καθημερινών συνηθειών. Απαιτείται προσπάθεια για μετάνοια …
Η καθημερινότητα θα κρίνει το μέλλον. Το δικό μας και των παιδιών μας … Κι έχουμε μόνο μιάν επιλογή. Να αλλάξουμε το ταχύτερο συνήθειες. Να αλλάξουμε νου! Να μετανοήσουμε …
