(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 27 Φεβρουαρίου 2018 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-321)
Την περασμένη εβδομάδα, στο επιστημονικό ιατρικό περιοδικό Lancet, δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα μιας μεγάλης μελέτης για τη σχέση της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών με την γεροντική άνοια. Η μελέτη εξέτασε ένα εκατομμύριο άτομα με άνοια, τα οποία είχαν νοσηλευτεί είτε για αλκοολισμό είτε για κάποια ασθένεια που οφείλονταν σε μεγάλη και συνεχή κατανάλωση οινοπνεύματος.
Και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι για τους μεγάλους πότες, ιδίως όσους είναι κάτω των 65 ετών, ο κίνδυνος εμφάνισης άνοιας είναι τριπλάσιος σε σχέση με τον μέσο πληθυσμό. Βέβαια δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί κατά πόσο η κατανάλωση οινοπνεύματος είναι η μοναδική αιτία ή αν συνδυάζεται και με άλλους παράγοντες. Οι μεγάλοι πότες είναι πολύ πιθανό να είναι και βαρείς καπνιστές, να είναι καταθλιπτικοί και γενικά να ζουν ανθυγιεινά.
Κι όλα αυτά είναι γνωστό ότι αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Βέβαια, δεν είναι γνωστό ακριβώς πόσα ποτηράκια κατανάλωναν, παρά μόνο ότι έπασχαν από ασθένειες που οφείλονται στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Κι αυτό, είναι γνωστό ότι αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης υπέρτασης, διαβήτη, εγκεφαλικού ή καρδιακού επεισοδίου και όλα αυτά αυξάνουν με τη σειρά τους τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.
Εκτός από τα παραπάνω, η μεγάλη κατανάλωση οινοπνευματωδών συμβάλει στην εμφάνιση διάφορων μορφών καρκίνου όπως στοματοφάρυγγα, οισοφάγου, παχέος εντέρου, συκωτιού ακόμη και καρκίνου του μαστού. Επιπλέον, η κατανάλωση αλκοόλ συμβάλει στην αύξηση των τραυματισμών και των θανάτων από τροχαία αλλά και από άλλα ατυχήματα, στο σπίτι και στους χώρους εργασίας.
Κινδυνεύουν άραγε και όσοι πίνουν με μέτρο; Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε με βάση ορισμένες έρευνες, ότι ένα με δύο ποτηράκια κόκκινο κρασί την ημέρα ίσως να ωφελούν το κυκλοφοριακό και την υγεία του εγκεφάλου. Σε κάθε περίπτωση, η υπερβολική κατανάλωση είναι επικίνδυνη. Αλλά ποια κατανάλωση θεωρείται ασφαλής;
Συστάσεις. Το Υπουργείο Υγείας της Βρετανίας είχε δημοσιεύσει πριν από δύο χρόνια αναθεωρημένες συστάσεις για την ημερήσια κατανάλωση αλκοόλ. Οι εν λόγω συστάσεις ταυτίζονται με τις αντίστοιχες συστάσεις του Ελληνικού Διατροφικού Οδηγού για τους ενήλικες. Ο Οδηγός ήταν το αποτέλεσμα πολύχρονης εργασίας μιας επιστημονικής επιτροπής και είχε εκδοθεί το 2014 από το Ινστιτούτο Προληπτικής, Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής, Prolepsis.
Σύμφωνα λοιπόν με τις εν λόγω συστάσεις, η κατανάλωση κρασιού θα πρέπει να γίνεται με το φαγητό και να μην ξεπερνά τις 14 μερίδες εβδομαδιαίως (2 ποτηράκια ημερησίως) για τους άνδρες και τις 7 μερίδες για τις γυναίκες. Το κρασί μπορεί να αντικατασταθεί από αντίστοιχες μερίδες ποτών, όπου μία μερίδα αντιστοιχεί σε 1 ποτηράκι κρασιού (125 ml) 11-13 βαθμών, 1 ποτήρι μπύρα (330 ml) 4-5 βαθμών ή ένα ποτήρι τσίπουρο ή τσικουδιά (40-45 ml) 40 βαθμών.
Επιπλέον, συστήνεται στην περίπτωση που κάποιος καταναλώνει τακτικά 14 εβδομαδιαίες μερίδες εβδομαδιαίως, να τις κατανέμει ομοιόμορφα σε 3 ή 4 ημέρες και να φροντίζει να μην πίνει τις υπόλοιπες ημέρες. Απαγορεύεται η κατανάλωση οινοπνευματωδών από άτομα κάτω των 18 ετών, από όσους σκοπεύουν να οδηγήσουν, να χειριστούν μηχανήματα ή να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που απαιτούν συγκέντρωση ή επιδεξιότητα.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται από όσους λαμβάνουν φάρμακα τα οποία ενδέχεται να αλληλεπιδράσουν με οινοπνευματώδη ποτά. Τέλος, οι έγκυες συνιστάται να αποφεύγουν εντελώς την κατανάλωση οινοπνευματωδών, ιδίως κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης.
Ανήλικοι. Στην Ελλάδα, και ειδικότερα στην Κρήτη, έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια μια τάση αύξησης της κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών από παιδιά και εφήβους. Πριν από λίγους μήνες μάλιστα ένα παιδί 10 ετών αφού νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο Χανίων, παραπέμφθηκε στο ΚΕΘΕΑ-Αριάδνη ως αλκοολικός που έπρεπε να ακολουθήσει θεραπεία απεξάρτησης.
Διακομιδές σε νοσοκομεία έχουν γίνει και μετά από πάρτι στα οποία συμμετέχουν μαθητές γυμνασίου και λυκείου χωρίς επιτήρηση από γονείς ή εκπαιδευτικούς. Πρόκειται για γιορτές που οργανώνουν τα ίδια τα παιδιά και στις οποίες γίνεται άφθονη κατανάλωση οινοπνευματωδών. Ο νόμος βέβαια απαγορεύει την πώληση οινοπνευματωδών σε ανήλικους κάτω των 18 ετών αλλά πάντα υπάρχουν ασυνείδητοι καταστηματάρχες και αμελείς γονείς που συμβάλουν στην επέκταση το φαινομένου.
Το οινόπνευμα, η νικοτίνη, τα ναρκωτικά το διαδίκτυο και τα τυχερά παιχνίδια δημιουργούν εξαρτήσεις και υποθηκεύουν τη ζωή και το μέλλον των νέων. Στο χέρι των γονιών και των δασκάλων είναι να ασχοληθούν σοβαρά με τα παιδιά για να τα προφυλάξουν …
Μέτρα προφύλαξης των παιδιών από τις εξαρτήσεις
- Το καλό παράδειγμα είναι αποτελεσματικότερο από το κήρυγμα (όλες οι ηλικίες).
- Ενισχύστε την αυτοεκτίμηση των παιδιών (όλες οι ηλικίες).
- Εξηγείστε πως λειτουργεί η διαφήμιση και τι κάνει το αλκοόλ στο ανθρώπινο σώμα (νηπιαγωγείο, δημοτικό).
- Διδάξτε στα παιδιά πώς να κάνουν ερωτήσεις και πώς να λένε «Όχι» αντιστεκόμενα στην πίεση της παρέας και προβάλλοντας την δική τους ατομικότητα. (δημοτικό).
- Κρατάτε ανοικτή την επικοινωνία, σεβαστείτε την ατομικότητά τους και παρακολουθείτε τις κινήσεις τους χωρίς να γίνεστε φορτικοί τονίζοντας έμπρακτα ότι το κάνετε από αγάπη. Αποφύγετε απειλές και κηρύγματα (γυμνάσιο).
- Διδάξτε τα να αποφεύγουν δυσάρεστες καταστάσεις φροντίζοντας να είστε πάντα διαθέσιμοι να τα ακούσετε και να τα βοηθήσετε χωρίς να τους κάνετε πολλές ερωτήσεις. Γνωρίστε τους φίλους τους και τους γονείς τους (γυμνάσιο, λύκειο).
- Διδάξτε τα ότι το οινόπνευμα και οι ουσίες δεν λύνουν τα προβλήματα – τα χειροτερεύουν.
- Διδάξτε τα πώς να ελέγχουν το άγχος τους με τη συμμετοχή σε δραστηριότητες και με την επικοινωνία.
- Όταν απουσιάζουν από το σπίτι φροντίστε να υπάρχει πάντα τρόπος επικοινωνίας και επικοινωνήστε περιοδικά μαζί τους.
- Ενεργείστε άμεσα μόλις αντιληφθείτε κάποια σημάδια, όπως, μυρωδιά οινοπνεύματος, απότομη αλλαγή διάθεσης, απουσίες, αδιαφορία, κακές επιδόσεις, παραπτώματα στο σχολείο, απομόνωση από οικογένεια και φίλους, μυστικότητα, νέοι άγνωστοι φίλοι, αφαίρεση οινοπνευματωδών από το σπίτι, κατάθλιψη. Ωστόσο, ενεργείστε με σωφροσύνη γιατί πολλά από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να οφείλονται απλώς στην εφηβεία …
Πηγή: kidshealth.org
