16 Οκτωβρίου 2007

GR-Πολιτική σάτιρα και παντοδυναμία

Φανταστείτε τον πρωθυπουργό, ή άκόμη καλύτερα τον ευαίσθητο στη σάτιρα πρώην πρόεδρο της δημοκρατίας, ως προσκεκλημένο στο επίσημο ετήσιο δείπνο της Ένωσης Συντακτών. Φανταστείτε τον να παίρνει τον λόγο για να βγάλει ένα λογύδριο και ταυτόχρονα να βγαίνει στο βήμα ένας σωσίας του (π.χ. ο Μητσικώστας), ο οποίος βγάζει έναν συμπληρωματικό λόγο να κρατάτε την κοιλιά σας από τα γέλια. Φανταστείτε επιπλέον στο τέλος του διπλού λογυδρίου να παίρνει το λόγο ένας γνωστός κωμικός, με δική του εκπομπή στην τηλεόραση (π.χ. ο Λαζόπουλος) και να κάνει μια ζωντανή ημίωρη σάτιρα «υψηλών οκτανίων» με αντικείμενο τον ίδιο τον υψηλό προσκεκλημένο.

Απίθανο θα μου πείτε. Για την Ελλάδα οπωσδήποτε. Όμως χτες έπεσα τυχαία στο βιντεάκι του ετήσιου δείπνου της ένωσης ανταποκριτών του Λευκού Οίκου για το 2006, κατά τη διάρκεια του οποίου συνέβησαν αυτά ακριβώς, με τον σημερινό πρόεδρο των ΗΠΑ στη θέση του σατιριζόμενου. Βέβαια η παρέμβαση του κωμικού Stephen Colbert, η οποία έσπαγε κόκκαλα, δεν άρεσε τόσο πολύ σε μερίδα των δημοσιογράφων, κι έτσι το 2007, στην αντίστοιχη εκδήλωση χρησιμοποιήθηκαν κάπως πιό ανώδυνες σάτιρες, όπως οι δέκα πιό αστείες γκάφες του Προέδρου, ενώ ο ιδιος υπογράμμισε ότι το γεγονός ότι η κοινωνία που επιτρέπει την σάτιρα των πολιτικών της ηγετών είναι μια ελεύθερη κοινωνία που νοιώθει αυτοπεποίθηση.

Πράγματι, και ο Αριστοφάνης έγραψε τις κωμωδίες του στο απόγειο του Χρυσού Αιώνα και του Πελοποννησιακού Πολέμου, όταν η Αθήνα ήταν η υπερδύναμη της εποχής. Αναρωτιέμαι λοιπόν, αν τελικά η ένταση και η αποδοχή της σάτιρας από τους πολιτικούς δεν είναι ευθέως ανάλογη με το αίσθημα παντοδυναμίας μιας κοινωνίας, που θεωρεί ότι βρίσκεται «υπεράνω» των άλλων από πάσης απόψεως. Και φυσικά θυμάμαι το τελικό αποτέλεσμα του Πελοποννησιακού Πολέμου ...

Γνωμικά - Παροιμίες