(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 4 Μαΐου 2016 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-244)
Την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου διεξήχθη στην Πράγα (Τσεχία) το ετήσιο συνέδριο και έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης του Αριθμού Έκτακτης Ανάγκης (ΕΕΝΑ). Συγκέντρωσε πάνω από 600 συμμετέχοντες από 50 χώρες. Πρόκειται για τη σημαντικότερη ευρωπαϊκή εκδήλωση για τα θέματα που απασχολούν τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και διεθνώς - αφού συμμετείχαν εκπρόσωποι όχι μόνο από τα 28 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και από την Αυστραλία, την Αίγυπτο, τη Γεωργία, το Ισραήλ, τον Λίβανο, τη Μαλαισία, το Νεπάλ, τη Νέα Ζηλανδία, τη Νιγηρία, την Ταϊλάνδη, την Τουρκία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τις ΗΠΑ.
Προσωπικά, είμαι ιδιαίτερα περήφανος γιατί συνέβαλλα στην διοργάνωση της πρώτης τέτοιας εκδήλωσης, το 2003, στις Βρυξέλλες … Μια εκδήλωση που ξεκίνησε από δύο εθελοντές και εξελίχθηκε με την πάροδο των ετών σε σημείο αναφοράς για όσους ασχολούνται επαγγελματικά με τα επείγοντα σε καθημερινή βάση! Ας δούμε σύντομα τα κυριότερα θέματα που απασχόλησαν το φετινό συνέδριο.
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Στη σχετική συζήτηση συμμετείχαν πολίτες που βρέθηκαν στο επίκεντρο των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι τον Νοέμβριο. Ενημέρωσαν μέσω Twitter για τα συμβαίνοντα. Έφτιαξαν σελίδες αλληλοβοήθειας στο Facebook. Και δημιούργησαν την ετικέτα #PorteOuverte (ανοικτή πόρτα) - μέσω της οποίας οι πολίτες εντόπιζαν ασφαλή σπίτια στα οποία μπορούσαν να φιλοξενηθούν μέχρι να ηρεμήσουν τα πράγματα.
Η ετικέτα αυτή, σε συνδυασμό με στοιχεία γεωεντοπισμού, χρησιμοποιήθηκε πάνω από 200.000 φορές μέσα σε δύο ώρες. Ταυτόχρονα, άρχισαν να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης: για να αντικρούσουν ανυπόστατες φήμες, να δώσουν οδηγίες στους πολίτες σε διάφορες γλώσσες και να συντονίσουν τις ομάδες εθελοντών που υποστήριζαν τις σχετικές επιχειρήσεις ενημέρωσης στο διαδίκτυο.
Σημαντική ήταν επίσης και η εφαρμογή που ενεργοποίησε το Facebook για την ενημέρωση της κατάστασης των φίλων που βρισκόταν στο Παρίσι κατά την περίοδο των γεγονότων. Η εφαρμογή που ενεργοποιήθηκε ξανά με αφορμή τις βομβιστικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες, επιτρέπει να δηλώσετε ότι είστε καλά και ενημερώνει αυτόματα όλους τους φίλους σας …
Καταστροφές και δίκτυα ενοικιαζόμενων δωματίων. Το δίκτυο ενοικιαζόμενων δωματίων Airbnb παρουσίασε την σχετική πρωτοβουλία που εγκαινίασε το 2013. Οι ιδιοκτήτες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα διαθέτουν στους ενοίκους μια κάρτα με τις βασικές οδηγίες ασφαλείας, εξασφαλίζουν τον περιοδικό έλεγχο ασφαλείας των καταλυμάτων και την εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού - ανιχνευτές καπνού, πυροσβεστήρες, ενδείξεις εξόδων κινδύνου. Φροντίζουν επίσης για την εκπαίδευση του προσωπικού στις πρώτες βοήθειες και στις ενέργειες που πρέπει να κάνουν σε περίπτωση καταστροφής (σεισμού, πυρκαγιάς, πλημμύρας).
Παράλληλα, οι ιδιοκτήτες συνδέονται με τις τοπικές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και πολιτικής προστασίας από τις οποίες ενημερώνονται κατά προτεραιότητα για επερχόμενες καταστροφές όπως κύματα καύσωνα και ψύχους, έντονα καιρικά φαινόμενα, κλπ. Το δίκτυο Airbnb προσφέρει επίσης τη δυνατότητα δωρεάν φιλοξενίας ατόμων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα σε περιπτώσεις καταστροφών - η δυνατότητα ενεργοποιήθηκε στο σεισμό Νεπάλ, σε κυκλώνες στις ΗΠΑ και πρόσφατα στις Βρυξέλλες. Επιστρέφει επίσης άμεσα τα χρήματα σε όσους ακυρώνουν το ταξίδι τους λόγω παρόμοιων έκτακτων περιστατικών μεγάλης έκτασης.
Νέες τεχνολογίες για την αντιμετώπιση έκτατων αναγκών. Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν και οι τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τη χρήση μη επανδρωμένων τηλεκατευθυνόμενων αεροσκαφών (RPAS ή drones - «κηφήνες») σε έκτακτες ανάγκες. Ανακοινώθηκε ένα πρόγραμμα δημιουργίας εγκαταστάσεων για δοκιμές πιλότων τέτοιων συστημάτων στην Ευρώπη από την εταιρεία DJI που κατασκευάζει «κηφήνες». Δύο τέτοιες εγκαταστάσεις έχουν ήδη δημιουργηθεί στην Ιρλανδία και τη Δανία και άλλες δύο θα επιλεγούν στο άμεσο μέλλον.
Μια άλλη τεχνολογία που υιοθετείται ταχύτατα από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης είναι ο προηγμένος εντοπισμός θέσης κινητών τηλεφώνων (Advanced Mobile Location ή AML). Προκειμένου να αντιμετωπίσει την έλλειψη ευρωπαϊκής προδιαγραφής για τον εντοπισμό της θέσης του καλούντος με μεγάλη ακρίβεια (κάτι που έχει παραλείψει να θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή), η υπηρεσία διαχείρισης κλήσεων έκτακτης ανάγκης στη Βρετανία ανέπτυξε το δικό της σύστημα, το AML.
Το σύστημα αξιοποιεί τα έξυπνα κινητά που διαθέτουν σύστημα γεωεντοπισμού (μέσω WiFi ή GPS) ώστε, τη στιγμή, που ο χρήστης καλεί την υπηρεσία έκτακτης ανάγκης (το 112 ή το 999 στην Βρετανία) το τηλέφωνό του να στέλνει αυτόματα και χωρίς χρέωση ένα μήνυμα με την ακριβή του θέση. Ο γεωεντοπισμός με τη μέθοδο αυτή είναι πολύ ακριβέστερος σε σχέση με εκείνον που επιτυγχάνεται όταν χρησιμοποιούνται μόνο οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας - όπως γίνεται στις περισσότερες περιπτώσεις σήμερα.
Έτσι, με το AML επιτυγχάνεται ακρίβεια εντοπισμού από 6 έως 34 μέτρα αντί για 195 μέτρα έως 2 χιλιόμετρα της κλασσικής μεθόδου … Το σύστημα έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί στη Βρετανία και δοκιμάζεται στην Ισλανδία, Ιρλανδία, Σουηδία, Νορβηγία, Βέλγιο, Ιταλία, Αυστρία, Σλοβενία, Εσθονία και Λιθουανία. Οι λεπτομερείς προδιαγραφές έχουν δημοσιευθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση του Αριθμού Έκτακτης Ανάγκης (ΕΕΝΑ).
Το επόμενο συνέδριο και έκθεση θα γίνει τον Απρίλιο του 2017 στη Βουδαπέστη. Γιατί όχι στην Ελλάδα; Μα γιατί οι τιμές που ζητούν οι ξενοδόχοι στην Αθήνα είναι πολύ υψηλές … Και γιατί η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας δεν έχει ακόμη ανακοινώσει την λειτουργία του νέου υπερσύγχρονου κέντρου διαχείρισης κλήσεων στο 112, το οποίο θα αντικαταστήσει, σύμφωνα με το πρόγραμμα, τους άλλους αριθμούς επειγόντων (100 για την Αστυνομία, 166 για τα ασθενοφόρα, 199 για την Πυροσβεστική, 108 για το Λιμενικό).
Πώς να οργανώσεις ένα τέτοιο σημαντικό συνέδριο σε μια χώρα που δηλώνει επίσημα ότι ο εντοπισμός της θέσης του καλούντος απαιτεί σχεδόν μισή ώρα … όταν στην υπόλοιπη Ευρώπη ο αντίστοιχος χρόνος είναι μόλις μερικά δευτερόλεπτα …