(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 9 Αυγούστου 2016 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-255)
Την άνοιξη του 1981 δούλευα στο περιοδικό «Επίκαιρα» που είχε την αποκλειστικότητα δημοσίευσης των μεταφρασμένων άρθρων του αμερικανικού περιοδικού «Time». Σε μιαν εποχή που το διαδίκτυο ήταν ακόμη άγνωστο στην Ελλάδα, είχα ολοκληρώσει με επιτυχία τις δοκιμές ηλεκτρονικής σύνδεσης με τους υπολογιστές του περιοδικού στη Νέα Υόρκη Έτσι κάθε Δευτέρα πρωί μπορούσαμε να τυπώνουμε τα τελικά άρθρα τα οποία στη συνέχεια θα μετέφραζε η ομάδα των Διεθνών Ειδήσεων της Σοφίας Βούλτεψη. Όμως, επειδή δεν είχε ξεκαθαρίσει ο τρόπος πληρωμής, η εν λόγω υπηρεσία δεν μπορούσε να ενεργοποιηθεί.
Μου έκλεισε λοιπόν ο διευθυντής του περιοδικού, ο αείμνηστος Γιάννης Πουρνάρας, ένα ραντεβού με τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Επικοινωνιών για να δούμε αν μπορούσε να μας λύσει το πρόβλημα. Στο γραφείο του, από τα ανοιχτά παράθυρα, άρχισαν ξαφνικά να μας ενοχλούν κάποια κορναρίσματα. Ο Γενικός Γραμματέας γύρισε τότε απεγνωσμένος και μου είπε: «Τους ακούς; Όλη μέρα μου παίρνουν τ’ αυτιά!». Κι εγώ διαπίστωσα ότι ο καθ’ ύλην αρμόδιος για τις συγκοινωνίες δεν μπορούσε να λύσει το δικό του πρόβλημα … Πόσω μάλλον τα προβλήματα των πολιτών! (Φυσικά, και το δικό μας πρόβλημα το λύσαμε μόνοι μας …).
Γιατί ανέφερα αυτή την ενδιαφέρουσα προσωπική ιστορία; Για να καταλάβουμε ότι οι περισσότεροι αρμόδιοι δεν γνωρίζουν πώς να λύσουν τα δικά τους καθημερινά προβλήματα που εμπίπτουν στον τομέα της αρμοδιότητάς τους. Και τα περισσότερα από τα προβλήματα που επιχειρούν να λύσουν (κυρίως διορίζοντας τους φίλους τους) δημιουργούν πολύ συχνά ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα στο κοινωνικό σύνολο …
Το ίδιο και με τα τροχαία, για τα οποία οι λύσεις για τη μείωση τους και τον περιορισμό των επιπτώσεων τους είναι γνωστές. Έχουν προταθεί και προβάλλονται από εμπειρογνώμονες και από ομάδες εργασίας, από εξειδικευμένους οργανισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, από την εμπειρία άλλων χωρών στην Ευρώπη και παγκοσμίως.
Κατά καιρούς έχουν προτείνει σοβαρές λύσεις: Το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς». Ο Σύλλογος Αρωγής και Αλληλεγγύης Οικογενειών Θυμάτων Τροχαίων Δυστυχημάτων Περιφέρειας Κρήτης «Ο Άγιος Χριστόφορος» - Στηρίζω. Ο σύλλογος Πρόληψης Τροχαίων Ατυχημάτων (ΠΡΟ.Τ.Α.). Ο Σύλλογος Πρόληψης τροχαίων Ατυχημάτων Ανηλίκων «Αγάπη για Ζωή». Ο πρώην οδηγός αγώνων Ιαβέρης. Ερευνητές από πανεπιστήμια και πολυτεχνεία σε Ελλάδα και παγκοσμίως. Εθελοντές όπως ο Γιάννης Λιονάκης και άλλοι. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας. Και πολλοί άλλοι …
Ιδρώνει το αυτί κάποιων αρμόδιων; Και δεν μιλάμε για μερικές μεμονωμένες, συχνά σπασμωδικές, ενέργειες στους τομείς των δημόσιων έργων, των συγκοινωνιών, της δημόσιας τάξης ή της δημόσιας υγείας. Που τις περισσότερες φορές ανακοινώνονται για επικοινωνιακούς λόγους και δεν έχουν καμία συνέχεια λόγω έλλειψης πόρων και κακού συντονισμού. Αλλά για ένα ενοποιημένο σχέδιο αντιμετώπισης του μεγάλου αυτού προβλήματος με στόχο «Μηδέν απώλειες ζωής από τροχαία».
Σε άλλες χώρες αυτός ο φιλόδοξος στόχος έχει αρχίσει να γίνεται πραγματικότητα. Τα τροχαία μειώνονται σταθερά. Δυστυχώς, στην χώρα μας μετά από μια περίοδο μείωσης, που οφειλόταν μάλλον στην κρίση, τα τροχαία δείχνουν πάλι αυξητικές τάσεις. Ιδίως, όσον αφορά παιδιά και νέους. Για τους οποίους, τα τροχαία αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου και μόνιμων αναπηριών. Δεν φτάνει που η Ελλάδα διώχνει τους νέους της επιστήμονες στο εξωτερικό. Σκοτώνει και σακατεύει στους ελληνικούς δρόμους το παραγωγικότερο κομμάτι του έθνους! Μια παράλειψη με ανυπολόγιστες δημογραφικές επιπτώσεις …
Τι μπορεί να κάνει ο μέσος, ευαισθητοποιημένος Έλληνας πολίτης εναντίον αυτής της μέγιστης απειλής; Κατά τη γνώμη μου τρία πράγματα. Πρώτον να φροντίσει ο ίδιος να λάβει τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης. Του ιδίου και της οικογένειας του. Τα έχουμε γράψει και στο παρελθόν και θα συνεχίσουμε να τα υπενθυμίζουμε συστηματικά από αυτήν εδώ τη στήλη. Δεύτερον, να φροντίσει να εκπαιδεύσει αναλόγως τα παιδιά και τους νέους ώστε σιγά-σιγά να αλλάξει η νοοτροπία που επικρατεί στους ελληνικούς δρόμους. Και τρίτον, να μην ξαναψηφίσει όσους επί χρόνια δεν έχουν κατορθώσει να προφυλάξουν το έθνος από αυτή την μεγάλη καταστροφή.
Οδηγέ, κρατάς στα χέρια σου ανθρώπινες ζωές! Πρώτα-πρώτα τη δική σου. Τις ζωές των συνεπιβατών σου. Και τις ζωές των πεζών και των άλλων οδηγών που θα βρεθούν στο δρόμο σου.
Αν δεν το ξέρεις ήδη, μάθε ότι με βάση τις στατιστικές, οι κύριες αιτίες των τροχαίων είναι με τη σειρά: η υπερβολική ταχύτητα, η μη χρήση κράνους ή ζώνης ασφαλείας, οι παράνομες προσπεράσεις, η οδήγηση υπό την επήρεια οινοπνεύματος και ουσιών, η παραβίαση κόκκινου σηματοδότη ή προτεραιότητας (STOP) και τέλος η αφηρημάδα - λόγω χρήσης κινητού, λόγω συνομιλίας με τον συνοδηγό ή και λόγω κακής ψυχικής κατάστασης.
Φίλε οδηγέ, ποια από τα παραπάνω δεν μπορείς να ελέγξεις; ΟΛΑ είναι στο χέρι σου! Σίγουρα, οι δρόμοι στην Κρήτη - ιδίως ο ΒΟΑΚ - δεν είναι οι καλύτεροι. Όμως, γιατί πρέπει να τρέχεις όταν πλησιάζεις στην επικίνδυνη στροφή; Γιατί επιχειρείς να προσπεράσεις όταν δεν έχεις ορατότητα; Γιατί ανεβαίνεις στη μηχανή σου χωρίς να φορέσεις κράνος; Γιατί δεν φοράς ζώνη ασφαλείας μόλις μπεις στο αυτοκίνητο; Γνωρίζεις ότι τώρα η ζώνη ασφαλείας είναι υποχρεωτική και όλους τους επιβάτες, ακόμη και για όσους κάθονται στο πίσω κάθισμα;
Αλήθεια, γιατί πρέπει να πιάσεις το τιμόνι μετά το γλέντι; Όταν έχεις πιεί μπύρες, κρασιά και αμέτρητες τσικουδιές; Σας πέρασε ποτέ από το μυαλό η ιδέα να ορίσετε ως παρέα έναν «Νηφάλιο Οδηγό» που δεν θα καταναλώσει οινοπνευματώδη για να οδηγήσει όλη την παρέα με ασφάλεια στα σπίτια σας; Και αν έχετε πιεί όλοι, γιατί δεν παίρνετε ένα ταξί;
Άφησα το κινητό τηλέφωνο για το τέλος. Από τις έρευνες που έχουν γίνει στο εξωτερικό έχει αποδειχτεί επιστημονικά ότι η χρήση κινητού κατά την οδήγηση ισοδυναμεί με βαριά μέθη. Το νομικό όριο της συγκέντρωσης οινοπνεύματος στο αίμα για οδηγούς αυτοκινήτου είναι 0,05% και για δικυκλιστές 0,02%. Λοιπόν σημείωσε ότι η χρήση κινητού έχει αποδειχτεί πως ισοδυναμεί με συγκέντρωση οινοπνεύματος 0,08%!! Αναρωτιέμαι, αν η έκφραση που ακούμε συχνά σε σχέση με θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα, ότι δηλαδή «το όχημα εξετράπη της πορείας του για άγνωστους μέχρι στιγμής λόγους», δεν κρύβει στην πραγματικότητα τη χρήση κάποιου κινητού από τον οδηγό.
Όμως θα συνεχίσουμε και την επόμενη εβδομάδα …
