Ο δωδεκάλογος της προστασίας του πολίτη Ι

Το ακόλουθο άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 5 Σεπτεμβρίου 2012.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ
Ο δωδεκάλογος της προστασίας του πολίτη Ι
γράφει ο Παναγιώτης Αλεβαντής*

Μερικές χρήσιμες συμβουλές για τον υπάλληλο, τον καταστηματάρχη, τη νοικοκυρά, τον φοιτητή, τον αγρότη και κάθε πολίτη που τον απασχολεί η προστασία του στην καθημερινότητα

Σε λίγες μέρες οι διακοπές τελειώνουν. Μερικοί θα γυρίσουν στο γραφείο ή στο σχολείο. Οι καταστηματάρχες θα κάνουν απολογισμό και οι αγρότες θα ετοιμαστούν για το φθινόπωρο. Σκέφτηκα να συνοψίσω σε δώδεκα σημεία μερικές καθημερινές συνήθειες που επιβαρύνουν την υγεία και την ασφάλεια και τις οποίες ο καθένας μπορεί εύκολα να αλλάξει, μειώνοντας το επίπεδο του κινδύνου όλων μας.

Κόβουμε το κάπνισμα. Το έχουμε γράψει πολλές φορές αλλά θα συνεχίσουμε να το επαναλαμβάνουμε. Το κάπνισμα σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας είναι αποδεδειγμένα ο μεγαλύτερος φονιάς στις κοινωνίες δυτικού τύπου σαν και τη δική μας. Προκαλεί καρκίνους, καρδιαγγειακές και αναπνευστικές παθήσεις. Επιβαρύνει την υγεία όχι μόνο των ίδιων των καπνιστών αλλά και των γύρω τους, των «παθητικών» λεγόμενων καπνιστών. Αποφασίστε να το κόψετε και χρησιμοποιείστε έναν από τους πολλούς τρόπους για να υλοποιήσετε την απόφασή σας (π.χ. ηλεκτρονικό τσιγάρο, αυτοκόλλητα ή τσίχλες νικοτίνης, ψυχολογική υποστήριξη, βελονισμός). Θυμηθείτε, πως το τσιγάρο σας στοιχίζει 2 έως 2,5 χιλιάδες ευρώ το χρόνο … χώρια τα ιατρικά έξοδα σε περίπτωση αρρώστιας …

Οδηγούμε προσεκτικά και ποτέ μεθυσμένοι. Κάθε μέρα ακούμε για τροχαία δυστυχήματα στα οποία οι οδηγοί δεν επέστρεψαν ποτέ στα σπίτια τους μετά από κάποια διασκέδαση ή εκδρομή. Οι συχνότερες αιτίες των θανατηφόρων ατυχημάτων, στα οποία η Ελλάδα κατέχει πανευρωπαϊκή πρωτιά, είναι η υπερβολική ταχύτητα και η οδήγηση υπό κούραση ή υπό την επήρεια οινοπνεύματος ή ουσιών. Αν δεν είμαστε σε κατάσταση να οδηγήσουμε θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν η οικογένειά μας αξίζει την μακροχρόνια ταλαιπωρία που θα της προκαλέσει ο θάνατος ή μια σοβαρή μας αναπηρία εξαιτίας της απερισκεψίας μας. Και φυσικά όταν οδηγούμε δεν μιλάμε στο κινητό, φοράμε ζώνη και τηρούμε τους κανόνες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.

Χρησιμοποιούμε τα γεωργικά φάρμακα με προσοχή. Τα γεωργικά φάρμακα είναι στην πραγματικότητα δηλητήρια για τους ανθρώπους. Συνοδεύονται πάντα από οδηγίες και δελτία ασφάλειας που εξηγούν την ορθή τους χρήση έτσι ώστε να μην επιβαρύνεται η ανθρώπινη υγεία ή/και το περιβάλλον. Για μερικά πρέπει να βάλουμε γάντια, προστατευτικά γυαλιά ή/και μάσκα ακόμη και ειδική στολή, την οποία θα πρέπει να καθαρίσουμε στη συνέχεια χωριστά από τα άλλα ρούχα της οικογένειας για να αποφύγουμε την επιμόλυνση. Κάθε γεωργικό φάρμακο προορίζεται για συγκεκριμένη χρήση και όταν χρησιμοποιηθεί διαφορετικά γίνεται επικίνδυνο π.χ. τα φάρμακα που προορίζονται για δολωματικούς ψεκασμούς γίνονται θανατηφόρα αν χρησιμοποιηθούν για ολική κάλυψη με τουρμπίνα). Ακόμη και τα απλά εντομοκτόνα που χρησιμοποιούμε για τις κατσαρίδες ή τις μύγες και τα κουνούπια στο σπίτι, είναι επικίνδυνα για την υγεία όταν τα χρησιμοποιούμε λανθασμένα ή υπερβολικά και χωρίς προφυλάξεις.

Μαθαίνουμε πρώτες βοήθειες. Πως βοηθούμε κάποιον που εμφανίζει συμπτώματα καρδιακής ανακοπής ή τα πρώτα στάδια ενός εγκεφαλικού; Πως σταματάμε μια αιμορραγία; Τι κάνουμε όταν κάποιος ασφυκτιά επειδή στραβοκατάπιε; Πως καλούμε αποτελεσματικά τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και τι κάνουμε μέχρι να φτάσει βοήθεια; Όλοι μας βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μικρά ή μεγάλα ατυχήματα και για να μην πανικοβαλλόμαστε μέσα στην άγνοιά μας χρήσιμο είναι να αφιερώσουμε λίγες ώρες για να εκπαιδευτούμε στις βασικές πρώτες βοήθειες. Είναι σίγουρο ότι θα φανούμε χρήσιμοι στην οικογένειά μας, στους φίλους μας και στην κοινωνία γενικότερα. Το σημείο αναφοράς εδώ είναι πάντα ο Ερυθρός Σταυρός που περιοδικά οργανώνει μαθήματα πρώτων βοηθειών σε όλο τον κόσμο (και στα Χανιά φυσικά).

Ανεξάρτητοι κι ωραίοι. Οι ψυχίατροι εκτιμούν ότι ένα μεγάλο ποσοστό του ανθρώπινου πληθυσμού (μέχρι και 50%) είναι εξαρτημένο από κάποια ουσία, κάποια κακή συνήθεια ακόμη και κάποια αίρεση. Η ορατή κορυφή του παγόβουνου είναι βέβαια τα ναρκωτικά και ο αλκοολισμός, αλλά στις εξαρτήσεις περιλαμβάνεται και η χαρτοπαιξία και η συνεχής χρησιμοποίηση μιας συσκευής (ηλεκτρονικός υπολογιστής, κινητό τηλέφωνο, κλπ.). Όλες οι εξαρτήσεις ξεκινούν αθώα επειδή οι σχετικές δραστηριότητες προσφέρουν ευχαρίστηση και χαλάρωση. Όμως, αλίμονο σε κείνον θα συνηθίσει να χαλαρώνει και να ευχαριστιέται ΜΟΝΟ με την συγκεκριμένη ουσία, συσκευή ή δραστηριότητα και καταλήξει να περνά όλη του την ημέρα σκεπτόμενος πως θα ικανοποιήσει αυτή του την επιθυμία. Η αθώα δραστηριότητα μετατρέπεται σε πάθος και εξάρτηση επειδή έχουν πια καεί τα κυκλώματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ευχαρίστηση. Τότε η απεξάρτηση, και μέχρι να ξαναεκπαιδευτεί σωστά ο εγκέφαλος, απαιτεί επιμονή και υπομονή χωρίς να είναι πάντα εξασφαλισμένη. Η πρόληψη είναι το καλύτερο φάρμακο - την ζωή πρέπει να την απολαμβάνουμε πολύτροπα κι όχι μόνο μ' ένα τσιγάρο, μια σύριγγα, ένα πληκτρολόγιο ή μια κοντόφθαλμη κοσμοθεωρία.

Μαθαίνουμε σωστό κολύμπι. Κάθε καλοκαίρι, η θάλασσα καταπίνει δεκάδες ανθρώπους επειδή δεν ήξεραν να κολυμπούν σωστά. Κολυμπάμε σωστά σημαίνει ότι ξέρουμε κατ' αρχάς ότι δεν μπαίνουμε ποτέ στο νερό αμέσως μετά από μεγάλο γεύμα και πολύ οινοποσία. Αν έχουμε καρδιακό πρόβλημα ή νοιώθουμε αδιάθετοι δεν κολυμπούμε σε παγωμένα νερά. Αν δεν ξέρουμε να κολυμπάμε δεν απομακρυνόμαστε από την παραλία, ιδίως σε περιοχές τις οποίες δεν γνωρίζουμε καλά. Κι αν δεν έχουμε εκπαιδευτεί στη ναυαγοσωστική δεν επιχειρούμε να κάνουμε τους ήρωες και να σώσουμε κάποιον που πνίγεται γιατί είναι σίγουρο πως θα πνιγούμε μαζί του. Αρκετοί φορείς στα Χανιά (Ναυτικός Όμιλος Χανίων, Γυμναστικός Σύλλογος «Ελευθέριος Βενιζέλος») οργανώνουν μαθήματα κολύμβησης για μικρά παιδιά στα οποία ο γονείς αξίζει να γράψουν τα παιδιά τους για να τα προστατέψουν σε όλη του τη ζωη.

Όμως θα συνεχίσουμε την επόμενη εβδομάδα …

* Φυσικός, υπάλληλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι απόψεις είναι προσωπικές και δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. http://alevantis.blogspot.com