(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 8 Μαρτίου 2016 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-237)
Τα παιδιά είχαν φύγει για το σχολείο. Η μεγάλη της κόρη είχε πάρει το λεωφορείο για το Πανεπιστήμιο. Τα δύο μικρότερα πήγαιναν με τα πόδια στο κοντινό λύκειο. Η ίδια ήταν σχεδόν έτοιμη να πάει στη δουλειά. Όταν χτύπησε το τηλέφωνο νόμιζε πως ήταν η αδελφή της από την Κρήτη. Συνήθιζαν να λένε «καλημέρα» κάθε πρωί για να πάει καλά η μέρα.
«Η κόρη σου είχε ένα φοβερό ατύχημα!!!». «Πού, τι;;» απάντησε αλαφιασμένη. «Έχουν σπάσει και τα δύο της πόδια!! Είναι στο ΚΑΤ και χρειάζεται 3.000 ευρώ για να μπει στο χειρουργείο!». Στο βάθος κάποια φώναζε «Μαμά, μαμά …». «Μα δεν έχω τόσα λεφτά …» απάντησε η αιφνιδιασμένη μάνα. Με έναν χαμηλό μισθό ως βοηθός μικροβιολόγου ήταν ζήτημα αν τα έφερνε βόλτα κάθε μήνα. «Φέρε όσα έχεις!» φώναξε ο άγνωστος από το τηλέφωνο. «Μαμά, μαμά …» συνέχιζε να φωνάζει το κορίτσι στο βάθος. «Μα δεν έχω ΚΑΘΟΛΟΥ λεφτά» απάντησε πάλι η, κάπως πιο υποψιασμένη μητέρα. Κλικ. το τηλέφωνο έκλεισε απότομα.
Αμέσως μετά η μάνα τηλεφώνησε στην κόρη της που την βεβαίωσε πως ήταν απολύτως εντάξει και πως σε λίγο θα έμπαινε στην τάξη για να παρακολουθήσει το πρώτο μάθημα της ημέρας. Άλλη μια προσπάθεια κάποιων απατεώνων είχε πέσει στο κενό … Όμως, πριν από λίγους μήνες ο ηλικιωμένος συνταξιούχος δεν ήταν τόσο τυχερός. Μόλις είχε πάρει τη σύνταξη του από την τράπεζα και ετοιμαζόταν να μπει στο σπίτι όταν τον πλησίασε ένας άγνωστος νεαρός. «Είστε ο πατέρας του Μανώλη;» ρώτησε ευγενικά. «Μάλιστα. Συμβαίνει τίποτα;» απάντησε ο φίλος μας.
«Είναι στην εφορία και πρέπει να πληρώσει 1.000 ευρώ γιατί αλλιώς θα του κάνουν άμεσα κατάσχεση. Είμαι ένας φίλος του που βρέθηκε εκεί κοντά και με παρακάλεσε να έλθω να σας τα ζητήσω. Να, μιλήστε του και στο τηλέφωνο …» είπε ο άγνωστος και του έδωσε ένα κινητό. Ταραγμένος ο ηλικιωμένος πήρε το τηλέφωνο, άκουσε ένα «Έλα μπαμπά …» αλλά μετά κόπηκε η γραμμή …
Αλαφιασμένος ο πατέρας έδωσε το ποσό συμπληρώνοντας την πενιχρή του σύνταξη με κάποιες φυλαγμένες οικονομίες που πήρε από το σπίτι. Αφού συνήλθε κάπως, σκέφτηκε να πάρει τηλέφωνο τον γιό του στο μαγαζί. Φυσικά, ο γιός του δεν είχε ιδέα, αφού όλη μέρα δεν το είχε κουνήσει από το μαγαζί όπου ετοίμαζε μια νέα παραγγελία …
Άτυχη ήταν και η γιαγιά που την επισκέφτηκαν μέρα μεσημέρι στο σπίτι δυο κύριοι από την ΔΕΗ. Προφασίστηκαν ότι θα κάνουν έλεγχο στην ηλεκτρική εγκατάσταση «γιατί κάπου υπάρχει διαρροή και αυτό είναι επικίνδυνο». Ο ένας έμεινε με την γιαγιά ενώ ο άλλος, αφού έψαξε προσεκτικά, άδειασε το συρτάρι με τις οικονομίες και τα κοσμήματα …
Πόσες τέτοιες ιστορίες δεν διαδραματίζονται καθημερινά στις πόλεις και τα χωριά της Κρήτης αλλά και την υπόλοιπης Ελλάδας; Μερικές φτάνουν μέσω του αστυνομικού ρεπορτάζ και στις εφημερίδες. Άλλες, όταν περιλαμβάνουν τραυματισμούς ή και φόνους γίνονται πρωτοσέλιδα. Οι περισσότερες όμως ίσως να μην γίνονται καν γνωστές αφού οι παθόντες, μέσα στην ταραχή τους, δεν έχουν κρατήσει κανένα στοιχείο που να επιτρέπει την ταυτοποίηση των δραστών και την καταγγελία στις αρμόδιες αρχές.
Τι μπορεί να κάνει ο πολίτης όταν βρεθεί αντιμέτωπος με τέτοιες καταστάσεις; Πάνω απ' όλα να κρατήσει την ψυχραιμία του. «Ποιος είστε;; Από πού τηλεφωνείτε;; Δώστε μου το τηλέφωνό σας να σας πάρω πίσω». Κάποιος που καλεί πράγματι από νοσοκομείο, θα δώσει όλα του τα στοιχεία. Και δεν θα ζητήσει ποτέ λεφτά! Θα ζητήσει να πάτε επί τόπου. Ενδεχομένως να βρείτε αίμα αν η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή. Κι αυτό ποτέ από το τηλέφωνο.
Αν μπορείτε να κρατήσετε την ψυχραιμία σας ακόμη περισσότερο, προσποιηθείτε ότι αποδέχεστε το αίτημα και ότι θα δώσετε τα χρήματα που σας ζητούν. Καθορίστε ένα σημείο συνάντησης και αμέσως μετά καλέστε την Αστυνομία. Εκεί θα σας δώσουν οδηγίες με στόχο να συλληφθούν οι απατεώνες. Βέβαια, θα πρέπει στη συνέχεια να είστε έτοιμοι να αντιμετωπίσετε και την επακόλουθη διαδικασία ενώπιον του δικαστηρίου, όπου θα κληθείτε ως μάρτυρες.
Τα πράγματα είναι κάπως πιο δύσκολα αν σας προσεγγίσουν στο δρόμο. Οι ηλικιωμένοι, φροντίστε να μην είστε ποτέ μόνοι σας. Δεν είναι απαραίτητο να σας συνοδεύει κάποιος νεώτερος. Και εδώ η ψυχραιμία είναι βασικό στοιχείο. Η εφορία δεν ζητά ποτέ άμεσα τα χρήματα. Έχει προηγηθεί κάποια διαδικασία με πρώτη και δεύτερη ειδοποίηση. Ενδεχομένως με δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών. Υπάρχει η ρύθμιση σε δόσεις. Και κάθε σοβαρός επιχειρηματίας έχει έναν φοροτεχνικό που τον συμβουλεύει. Κανείς δεν στέλνει αγνώστους να ζητήσουν χρήματα επειγόντως από τους γονείς του. Ιδίως την ημέρα που έχουν πάρει τη σύνταξή τους από την τράπεζα …
Τέλος, ποτέ μην ανοίγετε την πόρτα σας σε αγνώστους. Για οποιονδήποτε λόγο. Αν υπάρχει πράγματι πρόβλημα με τη ΔΕΗ ο έλεγχος θα γίνει το πολύ-πολύ στο ρολόι ή θα σας συμβουλέψουν να φέρετε δικό σας ηλεκτρολόγο. Ο ΟΤΕ μπορεί να ελέγξει την εγκατάστασή σας από απόσταση. Κι αν υπάρχει πρόβλημα θα σας συμβουλέψει επίσης να καλέσετε τον δικό σας ηλεκτρολόγο. Μέχρι το ρολόι μπορεί να κάνει έλεγχο και η εταιρεία ύδρευσης.
Αν υπάρχει γενικότερο πρόβλημα στην περιοχή θα ειδοποιηθούν όλοι οι γείτονες για την ακριβή ημέρα και ώρα της ενδεχόμενης επέμβασης - που σίγουρα δεν θα γίνει μέσα στα σπίτια. Γενικά, οι εταιρείες κοινής ωφελείας έχουν ευθύνη μέχρι το σημείο σύνδεσης των δικτύων με το σπίτι ή το διαμέρισμά σας. Στο εσωτερικό του σπιτιού την ευθύνη την έχετε εσείς …
Σε κάθε περίπτωση μην πανικοβάλλεστε. Κρατείστε την ψυχραιμία σας. Σκεφτείτε λογικά. Επαληθεύσετε τις πληροφορίες. Κι αν το λέει η καρδία σας, καλέστε την Αστυνομία και παγιδεύστε τους απατεώνες. Θα προστατεύσετε έτσι κάποιους άλλους ευάλωτους συμπολίτες σας …