«Αναπαράσταση»

Το ακόλουθο άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 2 Φεβρουαρίου 2012.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ

«Αναπαράσταση»
γράφει ο Παναγιώτης Αλεβαντής*

Ποια ζητήματα θέτει για την καθημερινή μας προστασία ο αδόκητος θάνατος του παγκοσμίως γνωστού Έλληνα σκηνοθέτη Θόδωρου Αγγελόπουλου

Δεν είναι ευχάριστο να ακούς για το θάνατο ενός διάσημου Έλληνα σε όλα τα πρωινά δελτία ειδήσεων της βελγικής ραδιοφωνίας. Ακόμη χειρότερο όταν ακούς ότι το ασθενοφόρο άργησε 40 με 45 λεπτά, γεγονός το οποίο, με βάση την ελληνική επικαιρότητα, δεν φαίνεται απίθανο. Όμως τα πράγματα δεν είναι ποτέ όπως τα αντιλαμβανόμαστε από το καθημερινό ρεπορτάζ. Με βάση τις πληροφορίες που συνέλεξα δεξιά κι αριστερά ας επιχειρήσω μια αναπαράσταση …
Ο Κώστας Καββαθάς, ο γνωστός εκδότης των περιοδικών 4Τροχοί και Πτήση, στενός φίλος του Θόδωρου γράφει στο ιστολόγιό του «Δεν θα γράψω για τις συνθήκες που έγινε το δυστύχημα πέρα απ’ το γεγονός ότι, ο Θ. έκανε βήματα πίσω για να δει πως “άνοιγε” το πλάνο όταν, ένα “παπί” με δύο άτομα τον χτύπησε με τα γνωστά αποτελέσματα». Μερικοί ίσως κατηγορήσουν βιαστικά τον εκλιπόντα για απροσεξία. Εγώ θα αναζητούσα ευθύνες από τον υπεύθυνο ασφαλείας του συνεργείου ή του φορέα που έδωσε άδεια για τα γυρίσματα. Η ασφάλεια στους χώρους εργασίας δεν είναι πολυτέλεια, είναι απαραίτητη σε κάθε επιχείρηση, σε κάθε κτήριο, σε κάθε συγκέντρωση ατόμων για επαγγελματικούς λόγους. Ένας υπεύθυνος ασφαλείας οριοθετεί το χώρο, προβλέπει σήμανση ασφαλείας, υποχρεώνει όλους τους κινούμενους στο οδόστρωμα να φορούν φωσφορούχα γιλέκα, και τέλος συνεργάζεται ενδεχομένως και με την τροχαία για εκτροπή της κυκλοφορίας. Και το κόστος για τον εργοδότη, σε σχέση με τις ενδεχόμενες απώλειες αλλά και τις πιθανές δικαστικές διαμάχες, είναι τελικά μηδαμινό.

Πάμε τώρα στο ΕΚΑΒ. Με βάση τις ανακοινώσεις του σωματείου των εργαζομένων, το ΕΚΑΒ είχε επίσχεση εργασίας για οικονομικούς λόγους από τις 10 μέχρι τις 25 Ιανουαρίου με ποσοστό ασφαλείας 33%. Αυτό σημαίνει ότι στις 24 Ιανουαρίου που έγινε το δυστύχημα λειτουργούσε με το ένα τρίτο του προσωπικού και κατά συνέπεια παρείχε μειωμένες υπηρεσίες. Ο καταγεγραμμένος χρόνος άφιξης με βάση τα δελτία συμβάντων ήταν πάντως 35 λεπτά, που και αυτός κρίνεται πολύ μεγάλος. Από την άλλη μεριά είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα, σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν υπάρχει υποχρέωση για άφιξη του ασθενοφόρου, του πυροσβεστικού οχήματος ή του περιπολικού της αστυνομίας εντός νομοθετικά κατοχυρωμένου μέγιστου χρόνου από την κλήση στον ή στους αριθμούς έκτακτης ανάγκης. Να σημειωθεί ότι γενικά ο μέγιστος χρόνος άφιξης των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης είναι 10 λεπτά σε αστικές και 20 λεπτά σε αγροτικές περιοχές. Φυσικά, για να υπάρξει τέτοια νομοθετική ρύθμιση θα πρέπει να γίνουν οι σχετικές προσομοιώσεις με βάση μαθηματικά μοντέλα προκειμένου να καθοριστεί ο ελάχιστος αριθμός οχημάτων που απαιτούνται για να καλυφθεί κάθε γεωγραφική περιοχή. Και βέβαια, επακόλουθο μιας τέτοιας ρύθμισης θα είναι να διατεθούν οι αναγκαίοι πόροι για την εξυπηρέτηση των πολιτών που κινδυνεύουν. Είναι κρίμα που οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης αλλά και οι πολίτες δεν ζητούν την νομοθετική θέσπιση μέγιστων χρόνων επέμβασης.

Τέλος, με βάση τις δημοσιευμένες πληροφορίες η οικογένεια του εκλιπόντος επέμενε να διακομιστεί με ιδιωτικό ασθενοφόρο στο Θεραπευτήριο Μετροπόλιταν. Μπορεί να πει κανείς πολλά για το Εθνικό Σύστημα Υγείας αλλά είναι γεγονός ότι προβλέπει στα μεγάλα νοσοκομεία Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) στελεχωμένα με γιατρούς που έχουν πολλή μεγαλύτερη εμπειρία στην αντιμετώπιση των επειγόντων από οποιοδήποτε ιδιωτικό θεραπευτήριο (και το συγκεκριμένο φαίνεται ότι είναι από τα καλύτερα στους τομείς που καλύπτει). Γιατρούς που στην συντριπτική τους πλειοψηφία εργάζονται εκεί όχι για τον σχετικά πενιχρό μισθό ούτε για το φακελάκι (τί να ζητήσει κανείς από τους διακομιζόμενους, συχνά αναίσθητους τραυματίες …) αλλά για να βοηθήσουν τον πάσχοντα συνάνθρωπο. Και ναι, υπάρχουν πολλοί τέτοιοι και κατά τη μακρόχρονη επαφή μου με τον χώρο έχω συναντήσει πολλούς. Δυστυχώς όμως στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη αναγνωριστεί ως χωριστή ειδικότητα η ειδικότητα της Επείγουσας Ιατρικής. Η ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης είναι ίσως η μόνη Ιατρική Σχολή στην Ελλάδα που έχει ειδικευμένο πανεπιστημιακό δάσκαλο για το εν λόγω γνωστικό αντικείμενο. Μερικοί ιδεολόγοι γιατροί και καθηγητές που έχουν αποκτήσει την ειδικότητα αυτή στο εξωτερικό αγωνίζονται εδώ και καιρό να πείσουν την πολιτεία να την καθιερώσει χωρίς μέχρι τώρα αποτέλεσμα. Ευτυχώς, πρόσφατα το Υπουργείο Υγείας αποφάσισε την υποχρεωτική δημιουργία (ή διατήρηση των υφιστάμενων) αυτοτελών ΤΕΠ σε κάθε νοσοκομείο του ΕΣΥ με πάνω από 300 κλίνες, κάτι που έπρεπε να έχει γίνει από καιρό. Είναι γνωστή η κατάχρηση της έννοιας του «επείγοντος περιστατικού» για την εισαγωγή στα νοσοκομεία ανθρώπων που αλλιώς θα έπρεπε να περιμένουν πολύ περισσότερο χρόνο για να υποβληθούν σε κάποια μη επείγουσα επέμβαση.

Το ΕΚΑΒ διέταξε ένορκη διοικητική εξέταση για να διερευνηθούν τα αίτια της καθυστέρησης. Το σωματείο των εργαζομένων έβγαλε (δικαιολογημένα) ανακοίνωση εκφράζοντας την «οργή και αγανάκτηση των εργαζομένων λόγω (των) δημοσιευμάτων» που σχετίζονται με την υπόθεση. Οι εφημερίδες και τα ιστολόγια έδωσαν διάφορες ερμηνείες ανάλογα με τον ιδεολογικό τους προσανατολισμό. Όμως το μεγάλο ερώτημα παραμένει: Θα αποκτήσουμε κάποτε και στην Ελλάδα υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης αντάξιες των ευρωπαϊκών; Ή θα δούμε άλλη μια φορά κάποιου είδους «Αναπαράσταση» του Αγγελόπουλου στο τέλος της οποίας η πραγματικότητα πάνω στην οποία ωρίμασε (η υπόθεση της ταινίας, ένας φόνος) θα έχει παραμείνει αμετάβλητη …

* Φυσικός, υπάλληλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι απόψεις είναι προσωπικές και δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. http://alevantis.blogspot.com