(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 3 Μαρτίου 2015 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-189-a)
Ο τουρισμός θεωρείται από πολλούς η «βαριά βιομηχανία» της χώρας μας. Κάθε χρόνο, εκατομμύρια τουρίστες καταφθάνουν από ξηρά, θάλασσα και αέρα για να επισκεφτούν τους πολύτιμους αρχαιολογικούς μας χώρους, να κολυμπήσουν στα γαλάζια νερά μας, να απολαύσουν τις μοναδικές μας παραλίες και να γευτούν την παγκοσμίως γνωστή ελληνική κουζίνα. Κάθε χρόνο, οι αρμόδιοι του τουρισμού χρηματοδοτούν διαφημιστικές και ενημερωτικές εκστρατείες ανά τον κόσμο για την προσέλκυση τουριστών. Εκστρατείες που συμπληρώνονται από τις διαφημίσεις τουριστικών πρακτόρων, ξενοδοχείων αλλά και ιδιωτών που νοικιάζουν δωμάτια ή παρέχουν κάθε είδους τουριστικές υπηρεσίες.
Όμως, η υποστήριξη του τουρισμού δεν εξαντλείται μόνο στην παροχή καταλύματος, τροφής, μέσων μεταφοράς και πολιτιστικών δραστηριοτήτων στους ξένους επισκέπτες. Πρωταρχικό ρόλο παίζει και το καθαρό περιβάλλον! Το οποίο δεν ανήκει στην αρμοδιότητα του όποιου Υπουργείου Τουρισμού αλλά σε όλους εμάς τους πολίτες. Που γεμίζουμε σκουπίδια τις ποιο όμορφες γωνιές της πατρίδας μας και μετά αγανακτούμε κατά του «κράτους» που δεν φροντίζει για την καθαριότητα.
Έγραφα πριν από λίγο καιρό (βλ. ΧΝ 2/12/ 2014) για τα πρόστιμα που καλούμαστε να πληρώσουμε επειδή η Ελλάδα δεν συμμορφώθηκε με παλαιότερη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κλείσει και να αποκαταστήσει τις δεκάδες ενεργές και τις εκατοντάδες ανενεργές χωματερές ανά την επικράτεια. Παράλειψη την οποία η κεντρική κυβέρνηση χρεώνει σε όσους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης δεν φρόντισαν να εφαρμόσουν ολοκληρωμένα σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων.
Προχτές, η Ελλάδα παραπέμφθηκε πάλι στο ίδιο Δικαστήριο γιατί δεν διασφάλισε τη σωστή επεξεργασία λυμάτων σε μια σειρά από οικισμούς. Είχαμε προθεσμία έως το τέλος του 2000 για να εξασφαλίσουμε την κατάλληλη επεξεργασία των λυμάτων από μεγάλους οικισμούς και έως το τέλος του 2005 για την επεξεργασία των εκκενώσεων από οικισμούς μεσαίου μεγέθους και εκκενώσεων σε «γλυκά ύδατα» και εκβολές ποταμών από μικρούς οικισμούς. Βέβαια, έγιναν αξιόλογες προσπάθειες σε πολλές περιοχές αλλά το πρόβλημα παραμένει σε άλλες …
Πράγματι, έχουμε ως λαός ένα πρόβλημα με τα απόβλητα. Θέλουμε τα σπίτια μας καθαρά αλλά αδιαφορούμε για την καθαριότητα των κοινόχρηστων χώρων. Πετάμε σκουπίδια στο δρόμο, στις αυλές των σχολείων, στα πάρκα, στα δάση, στις παραλίες. Όλη η Ελλάδα ένας απέραντος σκουπιδότοπος. «Έχετε μια υπέροχη χώρα», μου έλεγε η βελγίδα οικογενειακή μας γιατρός επιστρέφοντας από τις ελληνικές της διακοπές. «Αλλά γιατί την έχετε γεμίσει σκουπίδια;». Αλήθεια γιατί;
Ένας άλλος παράγοντας που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την καλή εικόνα του τουρισμού, ιδίως ατόμων κάποιας ηλικίας, είναι και η υποδομή για την υποστήριξη επειγόντων περιστατικών στον τομέα της υγείας αλλά και της ασφάλειας. Έχουμε γράψει κατ' επανάληψη στο παρελθόν για την ανάγκη θέσπισης μέγιστου χρόνου επέμβασης των ασθενοφόρων, της πυροσβεστικής και της αστυνομίας σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Αλλά και για την ανάγκη πολύγλωσσης υποστήριξης των υπηρεσιών επειγόντων.
Ο τουρίστας από τη Σουηδία, την Βρετανία ή την Ολλανδία ξέρει ότι στη χώρα του το ασθενοφόρο ή το περιπολικό είναι υποχρεωμένο να φτάσει στον τόπο του συμβάντος μέσα σε 10 λεπτά από τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί η κλήση στο 112, στον ευρωπαϊκό αριθμό επειγόντων. Τα ασθενοφόρα στο Λονδίνο μπορούν να κινητοποιήσουν διερμηνείς και να απαντήσουν σε 170 ξένες γλώσσες. Τι από αυτά έχομε στην Ελλάδα; Αντίθετα, διαβάζουμε συχνά για κλήσεις στους αριθμούς έκτακτης ανάγκης που έμειναν αναπάντητες, για ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους λόγω τραγικών καθυστερήσεων, για ανεπάρκεια ή ελλιπή συντήρηση μέσων.
Και τι συμβαίνει αν, ο μη γένοιτο, ο τουρίστας εμπλακεί σε κάποια δικαστική διαδικασία; Ως κατηγορούμενος ή ως θύμα, δεν έχει σημασία. Κι όχι μόνον ο τουρίστας αλλά και οι νόμιμοι ή και παράνομοι μετανάστες που καλούνται συχνά να αντιμετωπίσουν την ελληνική δικαιοσύνη;
Συμμετείχα πριν από λίγες μέρες σε μια εκδήλωση στην Κέρκυρα με θέμα τα πρακτικά προβλήματα της δικαστηριακής διερμηνείας και τις δυνατότητες αντιμετώπισής τους. Την οργάνωσε το Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Κέρκυρας. Τεράστια τα προβλήματα στο χώρο αυτό, όπως είχαμε ακούσει και στη σχετική στρογγυλή τράπεζα (Μετάφραση και διερμηνεία για μετανάστες) στο Συνέδριο για «Το μέλλον των γλωσσικών επαγγελμάτων» που είχαμε οργανώσει τον περασμένο Νοέμβριο στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
Το κυριότερο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει σύστημα ελέγχου και εξασφάλισης της ποιότητας της διερμηνείας στις δικαστικές υποθέσεις. Κάτι που επιβάλλει σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το δικαίωμα στη μετάφραση και τη διερμηνεία στις ποινικές διαδικασίες. Επίσημα το κύριο προσόν για να διοριστεί κάποιος διερμηνέας στο δικαστήριο είναι να έχει πτυχίο πανεπιστημίου ή απολυτήριο λυκείου και να αποδείξει ότι ξέρει την ελληνική γλώσσα! Καμία απαίτηση απόδειξης της γνώσης της ξένης γλώσσας, αλλά και κάποιας εξειδίκευσης. Σε ορισμένες δίκες απαιτούνται γνώσεις ιατρικής ορολογίας όπως για παράδειγμα στην περίφημη δίκη των υπεύθυνων του ξενοδοχείου στο οποίο είχαν βρει το θάνατο δύο παιδιά από την Βρετανία λόγω διαρροής μονοξειδίου του άνθρακα. Ή στα τροχαία όπου απαιτούνται άλλες ειδικές γνώσεις.
Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) αλλά και η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαιτούν τη διεξαγωγή δίκαιης δίκης και αναγνωρίζουν το δικαίωμα στη μετάφραση και την διερμηνεία στις δικαστικές διαδικασίες για όλους τους πολίτες. Και οι ειδικοί αναγνωρίζουν ότι η χώρα μας χρειάζεται να κάνει ακόμη πάρα πολλά σε αυτόν τον τομέα …
Περιβάλλον, επείγοντα, δικαστήρια. Τρεις τομείς που θα πρέπει να αναβαθμιστούν οπωσδήποτε αν θέλουμε να χαρακτηριζόμαστε ως αναπτυγμένη χώρα - η οποία εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας για τους έλληνες πολίτες αλλά και για τους ξένους επισκέπτες στη χώρα μας.