(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 16 Σεπτεμβρίου 2014 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-169)
Γράφαμε την περασμένη εβδομάδα τρεις συμβουλές για να αναπτύξουμε ανθεκτικότητα στις απρόβλεπτες δυσκολίες που μας επιφυλάσσει η ζωή. Να αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα με αισιοδοξία. Να ζούμε μια ζωή που να έχει νόημα. Και να αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες με εφευρετικότητα. Είναι οι συμβουλές του καθηγητή Μάρτιν Σέλινγκμαν, διευθυντή του Κέντρου Θετικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια που σε ανύποπτο χρόνο μας δίδαξε με το παράδειγμά της η γιαγιά μου από την Πόλη.
Όμως, εκτός από αυτά τα ψυχολογικά εφόδια υπάρχουν και κάποια άλλα με τα οποία μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς καλύτερα τις κρίσεις. Το σπουδαιότερο είναι οι ξένες γλώσσες. Ο επιστήμονας, ο τεχνίτης, ο επαγγελματίας, ο υπάλληλος, αποκτά πρόσθετη αξία όταν γνωρίζει ξένες γλώσσες. Κάθε ξένη γλώσσα που μιλάμε μας δίνει τη δυνατότητα να εργαστούμε σε μια μεγαλύτερη αγορά εργασίας που ορίζεται από τις γλωσσικές μας γνώσεις. Μας εξασφαλίζει επίσης καλύτερη δουλειά στον τόπο μας, ιδίως στους εξωστρεφείς κλάδους της οικονομίας.
Για να ενθαρρύνει την εκμάθηση ξένων γλωσσών, το Συμβούλιο της Ευρώπης που εδρεύει στο Στρασβούργο θέσπισε από τα 2001 την 26η Σεπτεμβρίου ως την Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση, για την οποία η πολυγλωσσία αποτελεί θεμελιώδες χαρακτηριστικό συνυφασμένο με τα δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών, συμβάλλει αποφασιστικά στον εορτασμό αυτό υποστηρίζοντας πολλές δραστηριότητες. Φέτος, λοιπόν με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με τη συνεργασία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών (PALSO) και του Πανελλήνιου Συνδέσμου Καθηγητών-Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών (EUROPALSO) στις 26 Σεπτεμβρίου 2014 κέντρα ξένων γλωσσών σε όλη την Ελλάδα θα προσφέρουν δωρεάν μία ώρα μαθήματος ξένων γλωσσών σε όσους μαθητές, φοιτητές ή γονείς θέλουν να πάρουν μια γεύση από μια ξένη γλώσσα. Στόχος είναι να καλυφθούν όσο το δυνατόν περισσότερες γλώσσες σε όσο το δυνατόν περισσότερες πόλεις!
Παράλληλα, η Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διοργανώνει όπως κάθε χρόνο από το 2007 και μετά, τον διαγωνισμό Juvenes Translatores, τον ετήσιο διαγωνισμό της ΕΕ για νέους μεταφραστές. Στον διαγωνισμό, που θα διεξαχθεί στις 27 Νοεμβρίου, συμμετέχουν μαθητές οιασδήποτε ιθαγένειας, γεννημένοι το 1997 και οι οποίοι φοιτούν σε Λύκειο που έχει εγγραφεί επίσημα στον διαγωνισμό από 1 Σεπτεμβρίου έως 20 Οκτωβρίου. Από την Ελλάδα προβλέπεται να συμμετάσχουν 21 ελληνικά Λύκεια (όσες και οι έδρες των Ελλήνων ευρωβουλευτών) με δύο έως πέντε μαθητές ανά σχολείο. Σε περίπτωση εγγραφής περισσότερων σχολείων γίνεται κλήρωση για να επιλεγούν αυτά που θα συμμετάσχουν. Οι μαθητές θα μεταφράσουν κείμενο μιας σελίδας από μια επίσημη γλώσσα της ΕΕ σε μιαν άλλη – καταρχήν, είναι δυνατοί και οι 552 γλωσσικοί συνδυασμοί των 24 επίσημων γλωσσών της ΕΕ. Φέτος τα κείμενα που θα μεταφραστούν θα εστιάζονται στο θέμα της «ευρωπαϊκής ταυτότητας».
Όμως, η μετάφραση και η διερμηνεία δεν είναι τα μόνα επαγγέλματα που απαιτούν οπωσδήποτε άριστη γνώση ξένων γλωσσών. Αποτελούν απαραίτητο εφόδιο για τους διπλωμάτες και τους πολυάριθμους δημόσιους υπαλλήλους που ως εκπρόσωποι της Ελλάδας συμμετέχουν καθημερινά σχεδόν σε συσκέψεις και διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο των εξειδικευμένων επιτροπών και ομάδων εργασίας των Ευρωπαϊκών Θεσμικών Οργάνων. Χρειάζονται σε κάθε σοβαρό επαγγελματία που θέλει να αναπτύξει τις δραστηριότητές του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Για κάθε επάγγελμα υπάρχει μία ή και περισσότερες απαραίτητες ξένες γλώσσες. Οι επιστήμονες πρέπει να γνωρίζουν ξένες γλώσσες για να ενημερωθούν σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα τους. Όσοι ασχολούνται με τους κλάδους του τουρισμού, για να εξυπηρετήσουν καλύτερα τους ξένους πελάτες τους. Οι έμποροι για να πουλήσουν καλύτερα τα προϊόντα τους στο εξωτερικό. Οι δημοσιογράφοι, για να μεταφέρουν καλύτερα τις ξένες ειδήσεις στο ελληνικό κοινό. Οι οδηγοί, για να καταλαβαίνουν καλύτερα τις πληροφορίες οδικής κυκλοφορίας όταν βρίσκονται στο εξωτερικό. Οι πιλότοι και οι ναυτικοί, γιατί οι επικοινωνίες στην αεροπορία και την ναυσιπλοΐα γίνονται πάντα στα αγγλικά. Ακόμη και οι ιερείς πρέπει να διαβάσουν το Ευαγγέλιο σε όσο το δυνατό περισσότερες γλώσσες στη λειτουργία της δεύτερης ανάστασης …
Για να καταγράψει τις γλωσσικές δεξιότητες που ζητούνται στην ελληνική αγορά εργασίας το Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών της Σχολής Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης (Γραφείο Αθηνών) διεξάγει έρευνα για να ανιχνεύσει τις ανάγκες των επιχειρήσεων όσον αφορά τις γλωσσικές δεξιότητες των εργαζομένων. Η έρευνα είναι ανοικτή σε όλες τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, διεξάγεται διαδικτυακά, θα ολοκληρωθεί στις 10 Οκτωβρίου και τα αποτελέσματα της θα ανακοινωθούν στο συνέδριο για «Το μέλλον των Γλωσσικών Επαγγελμάτων» που διοργανώνεται στις 8 Νοεμβρίου στον Πειραιά.
Στο εν λόγω συνέδριο προβλέπεται να συγκεντρωθούν εκπρόσωποι από όλες τις κατηγορίες των γλωσσικών επαγγελμάτων. Μεταφραστές τεχνικών και λογοτεχνικών κειμένων, διερμηνείς, υποτιτλιστές και μεταγλωττιστές. Ερευνητές υπολογιστικής γλωσσολογίας, κατασκευαστές ή αντιπρόσωποι μεταφραστικών εργαλείων (λογισμικό, διαδικτυακές υπηρεσίες) και φορείς συγκέντρωσης μεταφραστικών δεδομένων. Καθηγητές (ξένων γλωσσών, μετάφρασης, διερμηνείας) και οι σπουδαστές τους. Επιστήμονες όλων των κλάδων που ασχολούνται με θέματα μετάφρασης και ορολογίας και με ηλεκτρονικά γλωσσικά εργαλεία. Στόχος του συνεδρίου είναι να προταθούν μετά από συζήτηση κάποιες πρακτικά εφαρμόσιμες λύσεις για τα κυριότερα προβλήματα του χώρου.
Απαραίτητο λοιπόν εφόδιο ανθεκτικότητας οι ξένες γλώσσες. Το οποίο υπόσχεται μεν «λαμπρή τύχη» σε όποιον το έχει αλλά που δεν αποκτάται εύκολα. Γιατί, παραφράζοντας έναν αρχαίο, πλήρως εξελληνισμένο μετανάστη από τη Συρία, τον σατιρικό αττικιστή συγγραφέα Λουκιανό, είναι αλήθεια πως «τοῖς πλείστοις οὖν ἐδοξε (ξενόγλωσση) παιδεία μέν καί πόνου πολλοῦ καί χρόνου μακροῦ καί δαπάνης οὐ μικρᾶς …».
(Περισσότερες πληροφορίες για όλα τα παραπάνω στη διεύθυνση http://europa.eu/!WF43bm)