Ευρωπαϊκός αριθμός επειγόντων - 112

Πέμπτη 14 Φεβρουαρίου 2019. 18^ο ένθετο για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την καθημερινότητα των πολιτών στην εκπομπή «Και μία, και δύο» με δύο πρόσχαρες, ευγενικές, γλωσσομαθείς και επαγγελματίες δημοσιογράφους, τη Δομίνα Διαμαντοπούλου και τη Μυρσίνη Λιοναράκη. Η εκπομπή μεταδίδεται από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή από τις 1 μέχρι τις 2 (το μεσημέρι ...) στον Αθήνα984.

Ακούστε το απόσπασμα της εκπομπής στην οποία αναφερθήκαμε στο 112 τον Ευρωπαϊκό Αριθμό Έκτακτης Ανάγκης.



Θεσπίστηκε το 1991 στο πλαίσιο της δημιουργίας της Ενιαίας Αγοράς. Το 2002 βελτιώθηκε με την ένταξή του στην Οδηγία για την καθολική υπηρεσία στον τομέα των τηλεπικοινωνιών – που επικαιροποιήθηκε πρόσφατα με τον Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (άρθρα 109 και 110). Μερικά στοιχεία για το 112 στην Ελλάδα:

• Πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο σε έκτακτες ανάγκες – όταν απειλείται ζωή ή περιουσία (ασθενοφόρο, πυροσβεστική, αστυνομία, λιμενικό). Όχι για πλάκες, πληροφορίες, μη επείγοντα … Πολλές λανθασμένες ή απατηλές κλήσεις (σε μερικές χώρες διώκονται ποινικά π.χ. Βουλγαρία με γεωεντοπισμό καλούντος).
• Γνώση του αριθμού από το κοινό – Μόνο το 6% θα καλούσε το 112 σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στην Ελλάδα και 14% των Ελλήνων σε αντίστοιχη περίπτωση στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση (ένας στους δύο στην Ευρωπαϊκή Ένωση – 49%). Η ενημέρωση στην Ελλάδα σχεδόν ανύπαρκτη.
• Πρόσβαση στο 112 – στην Ελλάδα η πρόσβαση είναι δυνατή ακόμη και χωρίς κάρτα SIM (αλλά όχι χωρίς δίκτυο …). Η πρόσβαση είναι δωρεάν, αλλά δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης σε άτομα με αναπηρία!
• Απάντηση των κλήσεων – Παράλληλα με τους εθνικούς αριθμούς. Σε πολλές άλλες χώρες το 112 είναι ο μοναδικός αριθμός (για εξορθολογισμό κόστους, χρόνου επέμβασης, συνεργασία υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης). Υποστήριξη της πολυγλωσσίας (πάνω από 170 γλώσσες στο Λονδίνο και την περιοχή του Calais, πιλοτικό στις Βρυξέλλες). Στην Ελλάδα μόνο αγγλικά και γαλλικά - απευθύνεται κυρίως σε τουρίστες.
• Χρόνος επέμβασης
• Γεωεντοπισμός (4’ 20” στην Ελλάδα, 10” στην ΕΕ, μεγαλύτερη ακρίβεια με προηγμένο εντοπισμό θέσης στα έξυπνα κινητά)
• Μέγιστος χρόνος επέμβασης (όχι θεσμοθετημένος στην Ελλάδα – π.χ. 1 ώρα για το ΕΚΑΒ στην Αττική)
• Αξιολόγηση – δεν υπάρχει σύστημα αξιολόγησης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών σε επίπεδο τελικού χρήστη.
• Εκσυγχρονισμός – Στην Ελλάδα από το 2010 … με χρήματα του ΕΣΠΑ. Ελπίζεται εντός του 2019! Ο νέος Κώδικας Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών προβλέπει και «αντίστροφο 112» για έγκαιρη προειδοποίηση.

Περιμένοντας το νέο 112

Ξεκίνησε το 2011 και ελπίζουμε ότι θα λειτουργήσει φέτος για να σώσει ζωές …
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 12 Φεβρουαρίου 2019 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-364)

Στις 11 Φεβρουαρίου κάθε χρόνο η Ευρώπη γιορτάζει την ημέρα του 112, του κοινού ευρωπαϊκού αριθμού έκτακτης ανάγκης. Είναι μια μέρα που γιορτάζουν οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, οι άνθρωποι που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για να βοηθήσουν τον κόσμο όταν κινδυνεύουν ζωές ή περιουσίες. Οι διασώστες του ΕΚΑΒ, οι πυροσβέστες, οι αστυνόμοι και οι λιμενικοί.

Σε αυτή την στήλη έχουμε γράψει κατ’ επανάληψη γι’ αυτόν τον αριθμό, η γνώση του οποίου μπορεί να σώσει ζωές. Λειτουργεί σε όλη την Ευρώπη αλλά και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου και είναι ο παγκόσμιος αριθμός κλήσης επειγόντων στα κινητά.

Ιστορικό. Το 112 ορίστηκε ως ο κοινός ευρωπαϊκός αριθμός έκτακτης ανάγκης το 1991, στο πλαίσιο την δημιουργίας της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς. Στόχος ήταν η διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών σε περίπτωση που αντιμετώπιζαν έκτακτη ανάγκη ενώ βρισκόταν σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Το 2002 εντάχθηκε στις προβλέψεις της οδηγίας για την καθολική υπηρεσία στον τομέα των τηλεπικοινωνιών. Τα κράτη μέλη είναι από τότε υποχρεωμένα να ενημερώνουν τους πολίτες τους για την ύπαρξη και τη χρήση του 112. Δυστυχώς, πολλά κράτη δεν ανταποκρίθηκαν σε αυτή την υποχρέωση επειδή έπρεπε να ενοποιήσουν και να αναβαθμίσουν τα κέντρα διαχείρισης των τηλεφωνικών κλήσεων για τα επείγοντα.

Με νεώτερες επικαιροποιήσεις της νομοθεσίας προβλέφθηκε η υποχρέωση των τηλεφωνικών εταιρειών να παρέχουν στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης τα στοιχεία για τον εντοπισμό της θέσης του καλούντος. Εδώ και ενάμιση χρόνο η τεχνολογία του προηγμένου γεωεντοπισμού κινητών (AML) επιτρέπει τον γεωεντοπισμό των έξυπνων κινητών με ακρίβεια δεκάδων μέτρων αντί των χιλιομέτρων που επιτρέπει ο γεωεντοπισμός με βάση τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας (βλ. ΧΝ 15/5/2018).

Τι ισχύει στην Ελλάδα. Κατ’ αρχάς το 112 είναι σχεδόν άγνωστο στην Ελλάδα. Τον Απρίλιο του 2017, όταν έγινε η τελευταία σχετική πανευρωπαϊκή έρευνα (που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2018) το 112 εξακολουθούσε να είναι σχεδόν άγνωστο στην Ελλάδα! Πράγματι, μόνο 6% θα καλούσε το 112 σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στην Ελλάδα και 14% σε αντίστοιχη περίπτωση στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στη χώρα μας, με ευθύνη της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, λειτουργεί ειδικό τηλεφωνικό κέντρο 112 με ξενόγλωσσους χειριστές (αγγλικά, γαλλικά). Οι κλήσεις στο 112 διαβιβάζονται στις κατά τόπους υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης (αστυνομία, πυροσβεστική, ΕΚΑΒ, λιμενικό αλλά και στις γραμμές 116000 για εξαφανισμένα παιδιά και 1056 για την υποστήριξη παιδιών σε κίνδυνο). Η κλήση είναι δωρεάν και ο χειριστής παραμένει κάθε φορά στη γραμμή για να εξυπηρετήσει όσους από τους καλούντες δεν μιλούν ελληνικά. Όμως, δεν είναι ακόμη δυνατή η κλήση του 112 από χρήστες με αναπηρία.

Το 2018 ο αριθμός 112 δέχτηκε 1.695.202 κλήσεις. Δυστυχώς, με βάση παλαιότερα στοιχεία (βλ. ΧΝ 13/2/2018), ποσοστό πάνω από 95% αυτών των κλήσεων είναι λανθασμένες ή απατηλές. Πραγματοποιήθηκαν επίσης εντοπισμοί καλούντων σε 280 περιπτώσεις.

Εκσυγχρονισμός του ελληνικού 112. Η ιστορία ξεκινά τον Απρίλιο του 2011 με δημόσια διαβούλευση που κατέληξε το Νοέμβριο του ίδιου έτους σε σχετική προκήρυξη ανοικτού διεθνή διαγωνισμού για τον εκσυγχρονισμό του 112 με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκλιση του ΕΣΠΑ 2007 – 2013. Στόχος ήταν το κέντρο να λειτουργήσει το πρώτο εξάμηνο του 2014. Μετά από πολλές περιπέτειες το έργο μεταφέρθηκε στο ΕΣΠΑ 2014-2020 και υπογράφηκε νέα σύμβαση τον Φεβρουάριο του 2018.

Το νέο σύστημα εκτός από αυτόματο γεωεντοπισμό, θα έχει τη δυνατότητα απεικόνισης της θέσης του καλούντος σε σύστημα γεωγραφικών πληροφοριών (GIS) για διευκόλυνση της επέμβασης των οχημάτων των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης. Επιπλέον, θα είναι δυνατή η επικοινωνία με γραπτά ή οπτικά μηνύματα, κάτι που θα διευκολύνει την πρόσβαση στο 112 των ατόμων με αναπηρία.

Με το νέο σύστημα θα είναι επίσης δυνατή η μαζική ενημέρωση/προειδοποίηση πολιτών και φορέων που βρίσκονται σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή για επικείμενες ή εν εξελίξει καταστροφές ή έκτακτες ανάγκες. Έτσι θα υλοποιηθεί και η νέα πρόβλεψη της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την δημιουργία του «αντίστροφου 112» δηλαδή ενός σύγχρονου συστήματος συναγερμού.

Ωστόσο, ενώ το νέο σύστημα θα έπρεπε να έχει λειτουργήσει στις αρχές του 2019, προς το παρόν δεν έχει ακόμη αρχίσει η πλήρης εγκατάσταση των περιφερειακών σταθμών. Θα είναι ευχής έργον να αρχίσει η πιλοτική λειτουργία του πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου το Μάιο … Να θυμηθούμε τη συζήτηση που έγινε μετά την καταστροφή στο Μάτι για την έλλειψη ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης …

Μακροπρόθεσμα, προβλέπεται η κατάργηση των επιμέρους αριθμών έκτακτης ανάγκης (110-αστυνομία, 166-ΕΚΑΒ, 199-πυροσβεστική, 108-λιμενικό) και η αντικατάστασή τους από το 112. Αυτό όμως φαίνεται ότι θα καθυστερήσει ακόμη αρκετά …

Πότε και πώς χρησιμοποιούμε το 112

(και τους άλλους αριθμούς έκτακτης ανάγκης)

Καλέστε το 112 αν απειλείται ζωή ή περιουσία, δηλαδή για Τραυματισμό, Καρδιακό Επεισόδιο, Απώλεια αισθήσεων, Πνιγμό, Αιμορραγία, Ηλεκτροπληξία, Πυρκαγιά, Επίθεση, Ληστεία, Ύποπτο δέμα, Απόπειρα αυτοκτονίας

Μην καλείτε το 112 για να κάνετε πλάκα, για να δοκιμάσετε το κινητό, για να βρείτε γιατρό, φαρμακείο, τα δρομολόγια τραίνων ή λεωφορείων …

Θυμηθείτε ότι οι άσκοπες κλήσεις παρεμποδίζουν τη βοήθεια σε πραγματικές έκτακτες ανάγκες!

Σε περίπτωση αμφιβολίας καλέστε το 112 - Μπορεί να σώσετε μια ζωή!

Αφού καλέσετε το 112

• Διατηρείστε την Ψυχραιμία σας και Φροντίστε την Ασφάλεια σας.
• Περιμένετε να σας απαντήσουν
• Δώστε τα στοιχεία σας και εξηγείστε Τι συμβαίνει, Πού συμβαίνει και Πόσοι εμπλέκονται
• Δώστε Διεύθυνση και τρόπο πρόσβασης
• Απαντήστε στις ερωτήσεις για να διευκολύνετε την αποστολή βοήθειας
• Ακολουθείστε τις οδηγίες που θα σας δώσουν και μην κλείσετε το τηλέφωνο πριν τις ακούσετε όλες
• Μετά το τέλος της επικοινωνίας σκεφθείτε ότι μπορεί να σας ξανατηλεφωνήσουν ‐ φροντίστε να είστε διαθέσιμοι … και μην απασχολείτε το τηλέφωνο
• Δώστε Πρώτες Βοήθειες και αρχίστε Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ)