Σκόρπιες σκέψεις

Για την παιδεία των προσφύγων, για τα τροχαία και για το κάπνισμα …
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 29 Αυγούστου 2017 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-300)

Παιδεία και πρόσφυγες. Μετά την δραστηριοποίηση Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και εθελοντικών ομάδων (όπως στα Χανιά το Στέκι Μεταναστών), το θέμα της εκμάθησης των ελληνικών σε επίπεδο πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης γίνεται αντικείμενο της επίσημης εκπαιδευτικής πολιτικής.

Το Υπουργείο Παιδείας, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, έχει ήδη προβλέψει Ενισχυτικά Φροντιστηριακά Τμήματα σε επίπεδο πρωτοβάθμιας (26 στην ΠΕ Χανίων). Παράλληλα προχωρεί και σε δράσεις σε επίπεδο δευτεροβάθμιας και καταυλισμών. Με πρόβλεψη μικρών σχετικά τάξεων για καλύτερη μετάδοση των σχετικών γνώσεων. Παράλληλα, στον τομέα αυτό δραστηριοποιούνται και πολλές.

Τα παραπάνω δεν είναι πολυτέλεια. Από μια σχετικά πρόσφατη μελέτη του δικτύου των μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων Eurocities προκύπτει ότι, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες ενσωματώνονται καλύτερα σε όσες πόλεις οργανώνουν σχετικές εκπαιδευτικές δράσεις. Ωστόσο, η έλλειψη εκπαιδευμένου προσωπικού και χρηματοδότησης ενδέχεται να οδηγήσει σε γκετοποίηση των σχολείων που θα υποδεχτούν μεγάλο αριθμό μεταναστών.

Δυστυχώς, στο νέο νόμο περί ανώτατης εκπαίδευσης δεν προβλέπεται τίποτα για την τριτοβάθμια εκπαίδευση προσφύγων και μεταναστών, κάτι που έχει ήδη απασχολήσει σοβαρά άλλες χώρες. Όμως, εκεί υπάρχει και το μεγαλύτερο κενό. Κατ’ αρχάς οι πανεπιστημιακές σχολές μετάφρασης και διερμηνείας δεν προσφέρουν μαθήματα για τις γλώσσες των προσφύγων και των μεταναστών παρά τις τεράστιες ανάγκες για επαγγελματίες σε αυτές τις γλώσσες.

Αν σήμερα υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στην επεξεργασία των αιτήσεων ασύλου στα νησιά αυτό οφείλεται κυρίως στην έλλειψη αρκετών πιστοποιημένων μεταφραστών και διερμηνέων. Κι αυτό παρά τις φιλότιμες προσπάθειες Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων όπως η Μετάδραση αλλά και επαγγελματιών, οι οποίοι έχουν μάλιστα δημιουργήσει και σχετική ένωση, την Ελληνική Ένωση Διερμηνέων-Μεταφραστών Σπάνιων Γλωσσών. Πρώτος τους στόχος είναι η συνεργασία με κάθε αρμόδιο φορέα, για την κατάρτιση, τη διαρκή εκπαίδευση και μετεκπαίδευση τους. Κάτι για το οποίο φαίνεται πως δεν ενδιαφέρεται ούτε η Πολιτεία ούτε η ακαδημαϊκή κοινότητα …

Αυτό όμως που δεν κάνει η Ελλάδα φροντίζουν να το κάνουν άλλες χώρες! Η Πρεσβεία της Ελβετίας έχει χρηματοδοτήσει την Εταιρία για την Ανάπτυξη και τη Δημιουργική Απασχόληση των Παιδιών (ΕΑΔΑΠ) για να εκδώσει τρία πολύγλωσσα λεξικά για μετανάστες – ένα βασικής επικοινωνίας, ένα για την επικοινωνία με γιατρούς και νοσηλευτές και τέλος ένα για την υποδοχή παιδιών μεταναστών σε παιδικούς σταθμούς.

Η Πρεσβεία των ΗΠΑ σε συνεργασία με το Αμερικανικό Κολλέγιο Ανατόλια στην Θεσσαλονίκη, το Αμερικανικό Κολλέγιο Deree στην Αθήνα και την Αμερικανική Γεωργική Σχολή ξεκίνησε το πρόγραμμα «Η εκπαίδευση ενώνει: από το κέντρο φιλοξενίας στην πανεπιστημιούπολη». Στόχος είναι η παροχή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε 100 επιλέξιμους πρόσφυγες στην Αθήνα και σε 100 στη Θεσσαλονίκη.

Το πρόγραμμα στήθηκε μετά από έκκληση μιας προσφυγοπούλας, φοιτήτριας οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Δαμασκού, η οποία διέκοψε τις σπουδές της λόγω του πολέμου. Θα εξασφαλίσει ευκαιρίες για απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων και ακαδημαϊκών μονάδων που οι σπουδαστές θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν είτε στην Ελλάδα είτε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στόχος η ενσωμάτωση και η παροχή ελπίδας για το μέλλον στους νέους πρόσφυγες που θέλουν να αρχίσουν ή να συνεχίσουν τις σπουδές τους.

Παράλληλα, στη Γερμανία, η Γερμανική Υπηρεσία Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών (DAAD) προσφέρει ειδική υπηρεσία αξιολόγησης για πρόσφυγες που θέλουν να σπουδάσουν σε γερμανικό πανεπιστήμιο. Υποβάλλοντας τα σχετικά δικαιολογητικά οι υποψήφιοι που έχουν τα κατάλληλα προσόντα μπορούν να υποβάλλουν μέχρι τρεις αιτήσεις για να γίνουν δεκτοί σε αντίστοιχα πανεπιστήμια. Λαμβάνουν επίσης ένα πιστοποιητικό ισοδυναμίας με το οποίο μπορούν να ζητήσουν να εγγραφούν και σε όποιο άλλο πανεπιστήμιο θέλουν. Παρόμοιες διευκολύνσεις παρέχουν τα γαλλόφωνα πανεπιστήμια στο Βέλγιο αλλά και τα πανεπιστήμια στη Γαλλία.

Το αποτέλεσμα της ελληνικής αδράνειας θα είναι ότι μετά από τους 500.000 έλληνες επιστήμονες και μηχανικούς που έχουν μεταναστεύσει λόγω της κρίσης, η Ελλάδα θα χάσει και όσους φοιτητές θα μπορούσαν να εγκατασταθούν και να σπουδάσουν εδώ προσφέροντας στη συνέχεια στην εθνική οικονομία.

Τροχαία. Αξιέπαινη η πρωτοβουλία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης να συγκαλέσει την 1η Σεπτεμβρίου στο Ηράκλειο σύσκεψη φορέων της Κρήτης με θέμα τα τροχαία δυστυχήματα. Ελπίζω να έχουν προσκληθεί στην συνάντηση ο Γιάννης Λιονάκης πρώην διευθυντής ΕΛΠΑ και πρόεδρος του συλλόγου πρόληψης τροχαίων (Ε.ΣΥ.ΠΡΟ.Τ.Α.) (βλ. Χ.Ν. 1/9/2015) και ο Σταύρος Πολέντας, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Αρωγής και Αλληλεγγύης Οικογενειών Θυμάτων Τροχαίων Δυστυχημάτων «Ο Άγιος Χριστόφορος» (βλ. Χ.Ν. 30/8/2016).

Είμαι σίγουρος ότι θα τον συμβουλεύσουν πως πολλά από αυτά που προβλέπει το ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την οδική ασφάλεια «Προσέχω» που παρουσίασε πρόσφατα το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας είναι μάλλον αντιπαραγωγικά – όπως για παράδειγμα η σύσταση ΔΥΟ νέων κεντρικών φορέων συντονισμού υπηρεσιών και φορέων, παράλληλα με την ανασύσταση διυπουργικής επιτροπής και την δημιουργία ειδικής γραμματείας οδική ασφάλειας … Η οδική ασφάλεια δεν θα βελτιωθεί με την δημιουργία νέων δομών και με επιπλέον περιττή γραφειοκρατία …

Κάπνισμα. Εύχομαι περαστικά στον αναπληρωτή Υπουργό Υγείας κ. Παύλο Πολάκη για την πρόσφατη περιπέτεια της υγείας του. Του εύχομαι επίσης ολόθερμα να κόψει το κάπνισμα και να ενδιαφερθεί σοβαρά για την εφαρμογή του νόμου για την απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους. Το κάπνισμα βλάπτει όσους επιλέγουν να καπνίζουν – οι περισσότεροι έχουν συνείδηση του κινδύνου αλλά τον αγνοούν μέχρι να απειληθεί σοβαρά η υγεία τους και η ζωή τους. Το παθητικό κάπνισμα όμως βλάπτει και την υγεία όσων δεν έχουν κάνει αυτή την επιλογή.

Σε τελική ανάλυση, από αυτή την συνήθεια μιας μειοψηφίας επωφελείται μόνο η καπνοβιομηχανία. Γιατί οι προσπάθειες κατά των ιδιωτικών συμφερόντων στον τομέα της υγείας (εργολάβοι, προμηθευτές) είναι αξιέπαινες, ΑΛΛΑ αν δεν αντιμετωπιστεί σοβαρά στην πράξη η μεγαλύτερη παγκόσμια επιδημία, το κάπνισμα, δίδεται η εντύπωση πως οι ιθύνοντες εξυπηρετούν, ακούσια ίσως, τα συμφέροντα της καπνοβιομηχανίας.

Υ.Γ. Η πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Παπαστράτος σε συνέχεια άλλης παρόμοιας δημόσιας υποστήριξης της προηγούμενης κυβέρνησης απέδειξε ότι ΟΛΟΙ οι ιθύνοντες εξυπηρετούν εκουσίως τα συμφέροντα της καπνοβιομηχανίας.