(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 6 Ιανουαρίου 2015 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-183)
Καλή Χρονιά! Με Υγεία κι Ευτυχία το 2015! Με λιγότερο πόνο, με λιγότερους νεκρούς στην άσφαλτο, με λιγότερες πυρκαγιές και πλημμύρες! Όλοι ανταλλάσσουμε ευχές με την ευκαιρία της Πρωτοχρονιάς. Όμως την αμέσως επόμενη στιγμή ενεργούμε λες και δεν θέλουμε οι ευχές αυτές να πραγματοποιηθούν. Δεν αλλάζουμε πολλές από καθημερινές μας συνήθειες που επιβαρύνουν την υγεία μας και φέρνουν δυστυχία σε μας και τους αγαπημένους μας.
Κι όμως. Για να υλοποιηθούν οι Πρωτοχρονιάτικες ευχές μας αγαπητοί αναγνώστες δεν χρειάζονται θαύματα. Αρκεί να πάρουμε κάποιες καλές αποφάσεις και να τις εφαρμόσουμε σε καθημερινή βάση το 2015. Φροντίζοντας να τις προβάλλουμε στους γύρω μας, ιδίως στα παιδιά και τους νέους. Και προσαρμόζοντας ανάλογα τις καθημερινές μας συνήθειες.
Μπορούμε να βελτιώσουμε την υγεία μας αν ενεργήσουμε σήμερα. Κατ' αρχάς κόβουμε το κάπνισμα (1). Αποτελεί αποδεδειγμένα την κυριότερη αιτία υποβάθμισης της υγείας σύμφωνα με όλες τις στατιστικές της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ). Καρκίνοι, καρδιακά, πνευμονοπάθειες συνδέονται με το κάπνισμα. Κόβοντας ή μειώνοντάς το στο ελάχιστο εξασφαλίζουμε καλύτερη υγεία αλλά και οικονομία σε εποχές κρίσης. Ελέγχουμε τα χημικά που χρησιμοποιούμε (2). Το σύγχρονο σπίτι βρίθει από επικίνδυνες χημικές ουσίες πολλές από τις οποίες είναι δηλητήρια. Τα κάθε είδους προϊόντα καθαρισμού, τα εντομοκτόνα, τα φυτοφάρμακα, πολλά από τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής ακόμη και τα περισσότερα φάρμακα μπορούν να αποδειχτούν επικίνδυνα ακόμη και θανατηφόρα όταν δεν ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες χρήσης. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται προκειμένου τα προϊόντα αυτά να μην πέσουν στα χέρια των παιδιών ή και των ηλικιωμένων.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η ισορροπημένη διατροφή και η άσκηση (3). Η τροφή σου να είναι το φάρμακό σου και το φάρμακό σου να είναι η τροφή σου, έλεγε ο Ιπποκράτης. Η καθημερινή κατανάλωση πέντε τουλάχιστον μερίδων φρούτων και λαχανικών, ο περιορισμός της κατανάλωσης λιπαρών, κόκκινου κρέατος και οινοπνευματωδών σε συνδυασμό με ημίωρη καθημερινή άσκηση αποτελούν το μυστικό για μια καλύτερη ζωή. Μια δύσκολη απόφαση είναι και η απαλλαγή από τις κάθε είδους εξαρτήσεις (4). Τα ναρκωτικά και τα τυχερά παιχνίδια καταστρέφουν ζωές και περιουσίες. Αλλά και ο εθισμός στο διαδίκτυο, σε αμφιλεγόμενες ιδεολογίες και αιρέσεις μπορούν να καταστρέψουν την ψυχική υγεία και να μετατρέψουν τη ζωή σε κόλαση. Ιδίως νέων ανθρώπων που δεν έχουν αναπτύξει τις κατάλληλες αντιστάσεις.
Παρόλο που στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει στο αντίθετο, καλόν είναι να μην παίρνουμε φάρμακα χωρίς συνταγή γιατρού (5). Η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών μας κάνει πιο ευάλωτους σε νέα μεταλλαγμένα βακτήρια και η χρήση φαρμάκων χωρίς ιατρική επιτήρηση μπορεί να προκαλέσει περισσότερα και πιο πολύπλοκα προβλήματα, ιδίως σε παιδιά και ηλικιωμένους. Επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό είναι να παρακολουθούμε ορισμένες βασικές παραμέτρους, ιδίως μετά από κάποια ηλικία. Οι περιοδικές ιατρικές εξετάσεις (6), για ζάχαρο, πίεση και χοληστερίνη παράλληλα με έλεγχο της καρδιακής λειτουργίας (καρδιογράφημα) είναι μια πολύ καλή συνήθεια που μπορεί να μας βοηθήσει να προλάβουμε σημαντικές εκπλήξεις και περιπέτειες.
Η αντιμετώπιση της ζωής με αισιοδοξία (7) είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντική. Ακόμη και αν η ζωή είναι δύσκολη. Ακόμη και αν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Μια εύθυμη νότα, ένα ανέκδοτο, λίγο γέλιο, βοηθά στην δημιουργία μιας θετικότερης διάθεσης που με τη σειρά της ενισχύει την δυνατότητα υπέρβασης και βελτίωσης των συνθηκών της καθημερινότητας. Ιδιαίτερα χρήσιμη είναι επίσης και η σκέψη ότι οι πατεράδες και οι παππούδες μας αντιμετώπισαν στο παρελθόν πολύ χειρότερες καταστάσεις με ηρωισμό και αισιοδοξία.
Μια άλλη κατηγορία αποφάσεων σχετίζεται με την συμπεριφορά μας στο δημόσιο χώρο. Δεν οδηγούμε μεθυσμένοι (8). Επιλέγουμε έναν οδηγό της παρέας ή καλούμε ταξί. Η Κρήτη πληρώνει κάθε χρόνο ακριβά στην άσφαλτο τις οινοποσίες και τις τσικουδιές! Επίσης όταν οδηγούμε δεν μιλούμε στο κινητό (9). Έχει αποδειχτεί επιστημονικά ότι ο οδηγός που μιλά στο κινητό συμπεριφέρεται σαν βαριά μεθυσμένος! Φοράμε σωστά το κράνος (10) όταν οδηγούμε μοτοσικλέτα. Με βάση τις στατιστικές σε Ελλάδα και Ευρώπη, η μοτοσικλέτα είναι το πιο επικίνδυνο μεταφορικό μέσο. Οι περισσότεροι θάνατοι και αναπηρίες σε ατυχήματα με μοτοσικλέτες οφείλονται στη μη χρήση κράνους. Τέλος, επειδή πράγματι ισχύουν τα όσα γράφονται για την κακή ποιότητα των ελληνικών δρόμων θα πρέπει όλοι να οδηγούμε προσεκτικά χωρίς υπερβολές (11), ακριβώς για να φτάσουμε σώοι και αβλαβείς στα σπίτια μας και να μην προκαλέσουμε αδικαιολόγητα δράματα στους αγαπημένους μας …
Ας έλθουμε τώρα και στις καταστροφές που πλήττουν περιοδικά τη χώρα μας. Αν θέλουμε να προλάβουμε τις πυρκαγιές το καλοκαίρι ας καθαρίσουμε τα ξερόχορτα (12) στα άκτιστα οικόπεδα και στα περιαστικά δάση. Βέβαια η δημιουργία αντιπυρικών ζωνών στα δάση αποτελεί ευθύνη των αρμόδιων υπηρεσιών αλλά μπορούμε κι εμείς παράλληλα με το καθαρισμό σε χώρους που μας ανήκουν ή που ελέγχουμε να φροντίσουμε να μην ανάβουμε φωτιές ιδίως όταν φυσάει (13). Οι περισσότερες πυρκαγιές οφείλονται σε αμέλεια επειδή κάποιοι αποφάσισαν να κάψουν ξερόχορτα ή σκουπίδια ή επειδή άναψαν ψησταριά ή ξεκίνησαν εργασίες που παρήγαγαν σπινθήρες.
Μια άλλη προληπτική ενέργεια είναι να αποφεύγουμε να πετάμε σκουπίδια και μπάζα σε ρέματα (14), συμβάλλοντας στην πρόληψη των πλημμυρών όταν το ύψος της βροχής ξεπεράσει ορισμένα όρια. Και σε περιόδους κακοκαιρίας φροντίζουμε να ακούμε προσεκτικά τα δελτία καιρού (15) ώστε να αποφεύγουμε να εμπλακούμε σε χείμαρρους, να αποκλειστούμε από τα χιόνια ή να σκοτωθούμε επειδή το οδόστρωμα έχει παγώσει και δεν επιτρέπει τις μετακινήσεις.
Εύχομαι πράγματι το 2015 να φέρει σε όλους μας περισσότερη υγεία και ευτυχία μέσα από την κατανόηση των κινδύνων στους οποίους εκτιθέμεθα εξαιτίας του τρόπου ζωής μας και των καθημερινών μας συνηθειών.