14 Ιουλίου 2020

«Μετανοήστε» το μήνυμα του κορωνοϊού

Η σχέση μας με τα άγρια ζώα, τις αποψιλώσεις των δασών και τη μαζική παραγωγή ζωικής πρωτεΐνης
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 14 Ιουλίου 2020 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-429)


Από τα μέσα Μαρτίου και πριν ακόμη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίσει την Covid-19 ως πανδημία, αφιερώσαμε αρκετά άρθρα στον κορωνοϊό (βλ. ΧΝ 17/3/2020 και επόμενα). Αναφέραμε μόνο τεκμηριωμένες και διασταυρωμένες πληροφορίες, οι οποίες λόγω της εξέλιξης της πανδημίας άλλαζαν λόγω επικαιροποίησής τους.

Μιλήσαμε επίσης για τις αλήθειες (ΧΝ 24/3/2020), τα ερωτήματα (ΧΝ 31/3/2020) και τα ψέματα (ΧΝ 7/4/2020) γύρω από την πανδημία. Σήμερα ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε. Φοράμε μάσκες, κρατάμε αποστάσεις, πλένουμε τα χέρια μας (ή χρησιμοποιούμε απολυμαντικό).

Τέσσερα μέτρα που θα μας προφυλάξουν από τον κορωνοϊό, ιδίως αν ανήκουμε σε ευπαθείς ομάδες (ηλικιωμένοι, διαβητικοί, άτομα με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, κακοήθειες κλπ). Κι αυτό, μέχρι να αποκτήσουμε πρόσβαση σε ασφαλείς θεραπείες και εμβόλια.

Που οφείλονται οι πανδημίες. Μια έκθεση του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και του Διεθνούς Ερευνητικού Ινστιτούτου Ζωικού Κεφαλαίου που δημοσιεύτηκε στις αρχές Ιουλίου έρχεται να επιβεβαιώσει αυτά που γράφαμε πριν δυο μήνες (ΧΝ 5/5/2020).

Ότι δηλαδή οι περισσότερες επιδημίες προέρχονται είτε από τον συγχρωτισμό μας με τα ζώα και την κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης, είτε από τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Κι αυτό γιατί πολλά μικρόβια περνούν σταδιακά από οικόσιτα ή άγρια ζώα στον άνθρωπο. Έτσι ξεκίνησαν ασθένειες όπως γρίπη, ιλαρά, διφθερίτιδα, κοκκύτης, μαγουλάδες, ευλογιά, φυματίωση, AIDS, έμπολα, χολέρα, διάρροια σε βρέφη και παιδιά, δάγκειος, κίτρινος και τριταίος πυρετός και φυσικά η Covid-19.

Η έκθεση επισημαίνει ότι θα πρέπει να σταματήσουμε να εκμεταλλευόμαστε την άγρια πανίδα. Τα άγρια ζώα εξαναγκάζονται να συμβιώσουν με τους ανθρώπους είτε γιατί τα οικοσυστήματα τους καταστρέφονται εξαιτίας της επέκτασης των καλλιεργειών μας είτε λόγω της κλιματικής αλλαγής. Παράλληλα, τα αιχμαλωτίζουμε, τα εξημερώνουμε ή ακόμη και τα καταναλώνουμε ως τροφή.

Έτσι κάποιες ασθένειες που ενδημούν σε άγρια ζώα (ζωονόσοι) μεταλλάσσονται και μεταπηδούν στους ανθρώπους. Σε άλλο επίπεδο, η βιομηχανική παραγωγή ζωικής πρωτεΐνης σε τεράστια πτηνοτροφεία, χοιροτροφεία και άλλες εγκαταστάσεις εντατικής εκτροφής συμβάλει στην εμφάνιση μεταλλάξεων των μικροβίων με ταχύτατους ρυθμούς, διευκολύνοντας με τον τρόπο αυτό την μετάδοση στον άνθρωπο.

Η χρήση αντιβιοτικών επιτείνει το πρόβλημα αφού καθιστά πολλά μικρόβια ανθεκτικότερα στην φαρμακευτική αγωγή. Η έκθεση προτείνει να ασχοληθούμε σοβαρά με την βιώσιμη γεωργία και την κλιματική αλλαγή. Κι αυτό γιατί κάθε χρόνο πεθαίνουν 2 εκατ. άνθρωποι από παραμελημένες ζωονόσους που προσβάλουν ζώα και στη συνέχεια μεταφέρονται στους ανθρώπους ...

«Αν δεν κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά, τελειώσαμε» δήλωσε πρόσφατα και η δρ. Τζέιν Γκούντολ, διάσημη για την μελέτη των χιμπατζήδων στην Αφρική. «Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε για πολύ περισσότερο έτσι».

Τεχνολογικά βιώσιμη γεωργία. Αν επαληθευτούν οι εκτιμήσεις ότι ο πληθυσμός της Γης θα φτάσει το 2050 τα 9,7 δισεκατομμύρια τότε θα χρειαστεί να αυξηθεί η αγροτική παραγωγή κατά τουλάχιστον 70% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα προκειμένου να καλυφθούν οι διατροφικές ανάγκες του κόσμου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με περισσότερη αυτοματοποίηση.

Πάρτε για παράδειγμα το μεγαλύτερο πρόβλημα της βιώσιμης γεωργίας που είναι η καταπολέμηση των ζιζανίων. Σήμερα, τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμησή τους αποδεικνύονται επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία ως καρκινογόνα και μεταλλαξιογόνα. Γι’ αυτό και μερικοί επιστήμονες προσπαθούν να τα υποκαταστήσουν.

Αποδεικνύεται πως αν «κουρεύεις» καθημερινά τα ζιζάνια, κάποια μέρα τα νικάς. Σήμερα, υπάρχουν στην αγορά εξελιγμένα ρομπότ που λειτουργούν αδιάλειπτα και καθαρίζουν μικρές ή και μεγάλες καλλιέργειες από τα ζιζάνια, απαλλάσσοντας τους αγρότες από την ανάγκη χρήσης ζιζανιοκτόνων.

Ήδη στην αγορά κυκλοφορούν ρομπότ που εκτελούν ικανοποιητικά όλες τις φάσεις της αγροτικής παραγωγής! Ενώ παράλληλα, επιστήμονες και μηχανικοί εργάζονται πυρετωδώς για να παρουσιάσουν βελτιωμένες εκδόσεις ρομπότ που θα μπορούν να εκτελέσουν όλες σχεδόν τις αγροτικές εργασίες χωρίς τη φυσική παρουσία του αγρότη στο χωράφι. Φυσικά, ο αγρότης θα χειρίζεται το ρομπότ από απόσταση εξασφαλίζοντας την ορθή λειτουργία του σε κάθε φάση της παραγωγής (σπορά, λίπανση, άρδευση, καταπολέμηση ζιζανίων, συγκομιδή) καθώς και την επιδιόρθωση των ενδεχόμενων βλαβών.

Ο κορωνοϊός αποτέλεσε ένα ισχυρότατο «καμπανάκι» αναφορικά με τη σχέση μας με τη φύση. Είναι σίγουρο πως πρέπει να αλλάξουμε παραγωγικό μοντέλο. Στο χέρι μας είναι να το κάνουμε πράξη … ώστε ει δυνατόν να αποφύγουμε την επόμενη πανδημία!

Γνωμικά - Παροιμίες