Η εποχή ΜΕ τον κορωνοϊό

Αλληλεγγύη, επιχειρηματική συνέχεια και τα τρία συστατικά της ανθεκτικότητας: εφευρετικότητα, αισιοδοξία, ζωή με νόημα …
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 26 Μαΐου 2020 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-422)

Τις προάλλες ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε σειρά μέτρων για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας μετά την κρίση. Την ίδια μέρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε δύο εκθέσεις. Την Ειδική Έκθεση συστάσεων προς την Ελλάδα στο πλαίσιο της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Και την 6η επικαιροποίηση της έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας για την χώρα μας (bit.ly/6elrep).

Αυτές οι εκθέσεις αποτέλεσαν την ραχοκοκαλιά των μέτρων που ανακοινώθηκαν, μαζί με τα πέντε Ελληνικά καθεστώτα κρατικών ενισχύσεων τα οποία έχει εγκρίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τις τελευταίες εβδομάδες. Επιπλέον, στις εν λόγω εκθέσεις υπενθυμίζονται και οι δεσμεύσεις για μεταρρυθμίσεις που είχε αναλάβει η Ελλάδα με τη λήξη των μνημονίων.

Όμως το σημερινό μας θέμα έχει να κάνει με την επιβίωση στη νέα εποχή που πολλοί αναφέρουν ως «μετά-τον-κορωνοϊό» ενώ στην πραγματικότητα είναι «με τον κορωνοϊό». Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της επιχείρησης, του οργανισμού και της τοπικής κοινωνίας που θα επιβιώσει από αυτήν την πρωτόγνωρη κρίση; Όταν, με βάση έρευνες στις ΗΠΑ, είναι γνωστό ότι 40% των επιχειρήσεων δεν ξανανοίγουν μετά από μια καταστροφή, ενώ το 25% κλείνουν μέσα σε ένα χρόνο και το 90% μέσα σε δύο.

Αλληλεγγύη. Είναι το πρώτο πράγμα που σκέπτεται κανείς σε δύσκολους καιρούς. Και για άλλη μια φορά διαπιστώσαμε εξαιρετικά δείγματα αλληλεγγύης. Κατ’ αρχάς από τους μηχανισμούς υποστήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας, Ταμεία Αλληλεγγύης και Απόρων, Μέσο Στήριξης Έκτακτης Ανάγκης) από τους οποίους διατέθηκαν ήδη 240 δισ. ευρώ.

Παράλληλα, διάφοροι οργανισμοί, φορείς και επιχειρήσεις προχώρησαν σε δωρεές και παροχές εξοπλισμού αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ, ενώ χρήματα συγκεντρώθηκαν και από πολλούς Έλληνες και οργανώσεις του εξωτερικού.

Ωστόσο, σημαντική ήταν και η αυθόρμητη προσφορά απλών ανθρώπων. Οι «Μοδίστρες Άμεσης Ανάγκης» αφού έραψαν εθελοντικά 40.000 μάσκες συνεχίζουν, με πρεσβευτή τον Ολυμπιονίκη Ιωάννη Μελισσανίδη με στόχο να ράψουν άλλες 100.000! Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος έραψε στολές για γιατρούς και νοσηλευτές νοσοκομείων της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, οργανώθηκαν εθελοντικές αιμοδοσίες αλλά και προσφορές για την υποστήριξη αναξιοπαθούντων ατόμων που είχαν αποκλειστεί στο σπίτι λόγω κορωνοϊού.

Επιχειρηματική συνέχεια. Μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης έχουν όσοι φρόντισαν να αναλύσουν εγκαίρως τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν μετά από σεισμούς, πλημμύρες, πυρκαγιές. Ή ακόμη βομβιστικές ενέργειες, εμπρησμούς, ληστείες, καταλήψεις, παρατεταμένες διακοπές ρεύματος και ύδρευσης, σοβαρές βλάβες συστημάτων πληροφορικής, απουσίες προσωπικού ζωτικής σημασίας, χρεοκοπίες σημαντικού προμηθευτή κλπ.

Ποιοι είναι όμως οι κίνδυνοι ανάλογα με την πιθανότητα να συμβούν και την σπουδαιότητά τους; Και πως θα επηρεάσουν τις λειτουργίες από τις οποίες εξαρτάται η επιβίωση της επιχείρησης; Τι θα συμβεί αν υποστούν ζημιές οι εγκαταστάσεις; Αν κλαπεί ένα μηχάνημα ζωτικής σημασίας; Αν αποχωρήσει ο μοναδικός εξειδικευμένος υπάλληλος; Αν υπάρξει βλάβη στα συστήματα πληροφορικής και επικοινωνιών;

Πώς θα λειτουργήσει η επιχείρηση και ποιες είναι οι εναλλακτικές επιλογές; Πώς θα ενημερωθούν προσωπικό και πελάτες; Πόσο μπορούν να περιμένουν την αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας της επιχείρησης; Ένα σημαντικό πρώτο μέτρο είναι βέβαια η ασφάλιση έναντι των πιθανότερων κινδύνων. Μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά στην ανάκαμψη αν και οι ειδικοί συμβουλεύουν τα σχέδια αυτά να εκπονούνται σαν να μην υπάρχει ασφαλιστήριο συμβόλαιο …

Εφευρετικότητα. Πώς όμως αντιμετωπίζεται ένας απρόβλεπτος κίνδυνος όπως ο κορωνοϊός; Ο οποίος οδηγεί σε αποκλεισμό της επιχείρησης από το βασικότερο στοιχείο επιβίωσης της - τους πελάτες της! Μα με τον σπουδαιότερο ανθρώπινο πόρο, την ανθρώπινη εφευρετικότητα! Και με διαρκή ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ομάδας και των ατόμων, πριν χτυπήσει η καταστροφή.

Την εφευρετικότητα την είδαμε στην πράξη όλον αυτό τον καιρό. Εστιατόρια, καφετέριες και άλλα καταστήματα άρχισαν τις παραδόσεις στα σπίτια. Σχολεία λειτούργησαν μέσω διαδικτύου και εκπαιδευτικής τηλεόρασης. Η εφημερίδα μας εγκαινίασε την ηλεκτρονική έκδοση που την καθιστά προσβάσιμη σε όλο τον κόσμο. Συγκροτήματα και ορχήστρες παρουσίασαν έργα τους στο διαδίκτυο.

Οίκοι ραπτικής σε μια μέρα άρχισαν να ράβουν μάσκες προστασίας. Τσικουδιά, τσίπουρο και άλλα οινοπνευματώδη μετατράπηκαν σε αντισηπτικά. Οι παραγγελίες προϊόντων σε διαδικτυακά καταστήματα πολλαπλασιάστηκε – μέχρι και 171% εβδομαδιαίως σε σχέση με την ίδια εβδομάδα του 2019, σύμφωνα με έρευνα του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου.

Ανθεκτικότητα. Όταν αντιμετωπίζουν ατυχήματα και καταστροφές, οικονομικές κρίσεις και ανεργία καθώς και πολλά ανεπάντεχα γεγονότα που δημιουργούν κατάθλιψη και άγχη, μερικοί άνθρωποι σηκώνουν τα χέρια ψηλά αδυνατώντας να αντιδράσουν. Άλλοι σκύβουν το κεφάλι, μερικοί πεισμώνουν και προσπαθούν πιο δυνατά μέχρι να πετύχουν. Κι αυτό ισχύει τόσο για άτομα όσο και για εταιρείες, οργανισμούς ή ακόμη και για ολόκληρους λαούς.

Όπως γράψαμε και παλιότερα (ΧΝ 9/9/2014) τρία είναι τα κύρια συστατικά της ανθεκτικότητας. Πρώτα-πρώτα, η αντιμετώπιση της πραγματικότητας με αισιοδοξία. Χωρίς να ωραιοποιούμε τις δυσκολίες της ζωής, θυμόμαστε ότι οι προηγούμενες γενιές είχαν επιζήσει από χειρότερες καταστροφές. Με θέληση για ζωή. Με μια καλή κουβέντα για όλους. Με χιούμορ και πίστη στους ανθρώπους και στη καλοσύνη τους.

Δεύτερον, μια ζωή με νόημα. Από κάποια θρησκεία ή φιλοσοφία, από τα διδάγματα και την εμπειρία της ίδιας της ζωής. Νόημα που μετατρέπεται σε στόχους για κοινωνική προσφορά και διάθεση για βοήθεια στους άλλους. Δίνοντας δουλειά, μεταφέροντας δεξιότητες, βοηθώντας τον κόσμο να ξεπεράσει τις δυσκολίες της ζωής.

Και τρίτον, η εφευρετικότητα, στην οποία αναφερθήκαμε παραπάνω. Το «πολυμήχανο», που δίνει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε όσους Έλληνες βρεθούν στο εξωτερικό.

Με αυτά τα όπλα θα αντιμετωπίσουμε και τις δυσκολίες της εποχής «με-τον-κορωνοϊό». Κι επειδή τα κατάφεραν πολλές γενιές πριν από εμάς, είναι σίγουρο πως θα τα καταφέρουμε κι εμείς …