Περί αδιαφορίας

Η αδιαφορία των διοικούντων μεταφέρεται στους πολίτες και ενισχύει τις αντικοινωνικές συμπεριφορές
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 3 Οκτωβρίου 2023 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-486)

«Κάθε κράτος έχει την κυβέρνηση που του αξίζει» είχε πει ο φιλόσοφος και διπλωμάτης Ζοζέφ ντε Μεστρέ, από την Σαβοΐα. Το ίδιο μπορούμε να πούμε και για κάθε επίπεδο διοίκησης. Από το εθνικό μέχρι το επίπεδο της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Αυτό ισχύει αφού οι ίδιοι οι πολίτες επιλέγουν με την ψήφο τους αυτούς που θα τους κυβερνήσουν.

Στις δημοκρατίες, υπάρχουν πάντα δύο ή περισσότεροι υποψήφιοι, οι οποίοι προσπαθούν με διάφορους τρόπους να πείσουν τους πολίτες να τους ψηφίσουν. Μετά τις εκλογές αυτός που συγκέντρωσε τις περισσότερες ψήφους αναλαμβάνει με τους συνεργάτες του τη διακυβέρνηση, ενώ οι υπόλοιποι τον αντιπολιτεύονται. Ωστόσο, συχνά, λίγο καιρό μετά τις εκλογές, μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων αρχίζει να παραπονιέται και να διαδηλώνει επειδή ο εκλεγμένος κυβερνήτης φροντίζει μόνο τους δικούς του ψηφοφόρους ή και χρηματοδότες και αδιαφορεί γι’ αυτό που οι περισσότεροι πολίτες θεωρούν ως το κοινό καλό.

Συχνά μάλιστα, στις δίκαιες διαμαρτυρίες των πολιτών ο κυβερνήτης απαντά με ψεύδη ή ακόμη χειρότερα δεν απαντά καθόλου! Αυτή η στάση απομακρύνει πολλούς πολίτες από την πολιτική. Κι όταν υποτιμάς με αυτό τον τρόπο τον κόσμο, τον κάνεις να μην ενδιαφέρεται για τα κοινά αλλά μόνο για το δικό του ατομικό συμφέρον. Κάτι που εξηγεί – μαζί με την υποβάθμιση σε άλλους τομείς όπως η εκπαίδευση – και τα αυξανόμενα φαινόμενα αντικοινωνικής συμπεριφοράς που παρατηρούμε γύρω μας.

Πρόβλημα δημόσιας υγείας. Τον περασμένο μήνα γράφαμε (βλ. ΧΝ 5/9/2023) για τη διαχρονική και διακομματική παρανομία που χαρακτηρίζει την ανάπτυξη του συστήματος αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων στο Δήμο Χανίων. Με φαινομενικά «νομότυπες» διαδικασίες οι αρμόδιοι παράκαμψαν την υποχρέωση που επιβάλλει η ευρωπαϊκή νομοθεσία για σύνταξη και δημοσιοποίηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) καθώς και για διενέργεια δημόσιας διαβούλευσης με τους αρμόδιους φορείς ΚΑΙ τους κατοίκους.

Είδατε κάποια αντίδραση από τον Δήμο ή την Περιφέρεια; Δυστυχώς, καμία! Παρόλο που ο κ. Δήμαρχος ανέφερε κατ’ επανάληψη στο Δημοτικό Συμβούλιο ότι τέτοια ΜΠΕ υπάρχει και θα δοθεί στους κατοίκους, τέτοιο έγγραφο δεν χορηγήθηκε ποτέ στους πολίτες που το ζητούν … γιατί απλώς δεν υπάρχει! Τα αποτελέσματα τα βλέπουν συχνά οι Χανιώτες όταν διαρρέουν λύματα στη θάλασσα ή όταν μυρίζουν τις αναθυμιάσεις κοντά στα αντλιοστάσια ακαθάρτων.

Εικόνα εγκατάλειψης. Ένα από τα αξιοθέατα που επισκέπτονται πολλοί τουρίστες και απολαμβάνουν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες πολλοί Χανιώτες είναι η παραλία του Ζορμπά στο Σταυρό Ακρωτηρίου. Εκεί, κάποια προηγούμενη δημοτική αρχή έφτιαξε, στη μέση μιας πλατείας απέναντι από τη θάλασσα, μια υπερυψωμένη εξέδρα (για εκδηλώσεις) με ένα δωμάτιο (για αναψυκτήριο) και τουαλέτες (κλειδωμένες).

Το Νοέμβριο του 2022 (βλ. ΧΝ 22/11/2022) η Δημοτική Αρχή οργάνωσε την ονοματοδοσία της εν λόγω πλατείας, βαφτίζοντάς την με το όνομα του αείμνηστου γιατρού Κώστα Νικηφοράκη. Το αναψυκτήριο λειτούργησε για την εκδήλωση στην οποία συμμετείχαν αρκετοί επιφανείς Χανιώτες. Σήμερα, η εικόνα που παρουσιάζουν η πλατεία και οι εγκαταστάσεις είναι πανάθλια. Από το αναψυκτήριο έχουν αφαιρεθεί οι πόρτες και ο εσωτερικός εξοπλισμός.

Ένας χώρος που χαρακτηρίζεται «παιδική χαρά» είναι γεμάτος πέτρες χωρίς φυσικά να υπάρχει ούτε ίχνος σχετικού εξοπλισμού. Το ξύλινο δάπεδο της εξέδρας έχει προφανώς υποφέρει από τις καιρικές συνθήκες, και παρόλο που σε ορισμένα σημεία φαίνεται να έχει επισκευαστεί, σε άλλα είναι έτοιμο να υποχωρήσει αν πάνω του πατήσει κάποιος εύσωμος πολίτης. Οι επανειλημμένες αναφορές στην κατάσταση από τον συνεργάτη της εφημερίδας Αντώνη Πλυμάκη και οι εκκλήσεις από τον Σύλλογο Προστασίας Περιβάλλοντος Σταυρού έχουν μείνει χωρίς απάντηση από τη Δημοτική Αρχή.

Αδιαφορία και από τις υπηρεσίες. Στις αρχές Αυγούστου σταμάτησα να βάλω βενζίνη στο αυτοκίνητο. Καθώς έβγαζα να πληρώσω, έπεσε πάνω μου ένα μηχανάκι που είχε σταματήσει πίσω μου χωρίς να σβήσει τη μηχανή. Με τραυμάτισε ελαφρά στο πόδι και έκανε κάποιες γρατζουνιές στον προφυλακτήρα. Εκνευρισμένος ζήτησα από το νεαρό ντελιβερά ταυτότητα – δεν είχε. Δεν φορούσε ούτε κράνος.

Τηλεφώνησα στο 100 που με ενημέρωσε ότι η Τροχαία βρισκόταν σε άλλο περιστατικό και θα αργούσε. Περιμένοντας, εμφανίστηκε ο υπεύθυνος παρακείμενης πιτσαρίας, ο οποίος αφού είδε το βίντεο του συμβάντος στο βενζινάδικο, κατάλαβε ότι ο ντελιβεράς είχε προσπαθήσει να μετακινήσει το μηχανάκι χωρίς να σβήσει τη μηχανή και χωρίς να βγάλει την ταχύτητα.

Από τη συζήτηση προέκυψε ότι ο νεαρός ντελιβεράς δεν είχε ούτε άδεια οδήγησης αφού είχε μόλις καταθέσει τα χαρτιά του για να την πάρει. Επιπλέον, ο υπεύθυνος έτρεξε να βάλει στο μηχανάκι και κάποιες φωτοτυπίες αφού στο δίκυκλο δεν υπήρχε κανένα χαρτί. Επέμενα να περιμένω την Τροχαία, αλλά όταν τηλεφώνησα ξανά στο 100 ο νέος τηλεφωνητής δεν είχε ιδέα για το συμβάν …

Εξήγησα στον ντελιβερά ότι αν συνέχιζε να εργάζεται με αυτό τον τρόπο, το αποτέλεσμα δεν θα ήταν το καλύτερο, ούτε γι’ αυτόν που θα κατέληγε νεκρός ή ανάπηρος, ούτε για την οικογένειά του που θα περνούσε μεγάλη δοκιμασία. Τελικά, μετά από δύο περίπου ώρες και αφού δεν είχε εμφανιστεί η Τροχαία, ξανατηλεφώνησα στο 100 και με βαριά καρδιά ακύρωσα το αίτημα.

Αυτό που κατάλαβα πάντως από τη συζήτηση είναι ότι πολλοί ασυνείδητοι επιχειρηματίες, ιδίως στις παρυφές της πόλης, χρησιμοποιούν ως ντελιβεράδες, άτομα ανεκπαίδευτα, ίσως και χωρίς άδεια κυκλοφορίας, ίσως και ανασφάλιστα, με αποτέλεσμα να κυκλοφορούν στο δρόμο πολύ επικίνδυνοι οδηγοί για ένα μεροκάματο πείνας. Δεν ξέρω αν η Τροχαία έχει τους πόρους να πραγματοποιήσει ελέγχους σε επιχειρήσεις που κάνουν παράδοση στο σπίτι. Πάντως, ο αριθμός κυκλοφορίας της μηχανής και το όνομα της επιχείρησης είναι στη διάθεσή της υπηρεσίας …

Συμπέρασμα. Όταν οι διοικούντες ψεύδονται και αδιαφορούν για τα αιτήματα των πολιτών, οι πολίτες παύουν να ενδιαφέρονται για τα κοινά και προωθούν με κάθε τρόπο μόνο το δικό τους ατομικό συμφέρον. Δεν πάνε να ψηφίσουν, με αποτέλεσμα να κυβερνούν τα οργανωμένα συμφέροντα, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται και οι αντικοινωνικές συμπεριφορές.