Τα παιδιά ακούνε λόγια και παρατηρούν συμπεριφορές. Ας μην τους διδάσκουμε μίσος και φόβο …
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 4 Ιανουαρίου 2022 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-464)
Την Πρωτοχρονιά, όλοι ευχόμαστε σε συγγενείς και φίλους Υγεία και Ευτυχία, ευελπιστώντας σε ένα καλύτερο αύριο. Όμως, τα περισσότερα από αυτά που ευχόμαστε είναι στο χέρι μας να τα κάνουμε πραγματικότητα. Διαβάστε τις ευχές μου για το 2020 στους οδηγούς, τους καπνιστές, τους πιστολάδες, τους γονείς, τους αυτοδιοικητικούς και σε όλους τους συμπολίτες (βλ. ΧΝ 31/12/2019).
Για το 2021 ευχήθηκα να αξιοποιήσουμε τα διδάγματα του 2020 κατανοώντας τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των επιλογών και των καθημερινών μας πράξεων (βλ. ΧΝ 29/12/2020). Και τι πιο μακροπρόθεσμο από την Παιδεία. Πρωταρχικά την Παιδεία που δίνουν οι γονείς στο σπίτι και φυσικά οι δάσκαλοι στο σχολείο.
Μίσος και φόβος. Έπεσα κατά τύχη σε ένα τραγούδι με τίτλο «Θα πρέπει να διδαχτείς προσεκτικά» από ένα μιούζικαλ του 1958 (Νότιος Ειρηνικός) που αναφερόταν στο ρατσισμό και τις φυλετικές διακρίσεις.
Θα πρέπει να διδαχτείς να μισείς και να φοβάσαι, θα πρέπει να διδαχτείς από χρόνο σε χρόνο, πρέπει να στο κοπανάνε στο αγαπημένο σου αυτάκι, πρέπει να στο διδάξουνε προσεκτικά.
Θα πρέπει να διδαχτείς να φοβάσαι, τους ανθρώπους με παράξενα μάτια, κι όσους έχουνε δέρμα άλλης απόχρωσης, θα πρέπει να διδαχτείς προσεκτικά.
Θα πρέπει να διδαχτείς πριν να είναι πολύ αργά, πριν να κλείσεις τα έξι, τα επτά ή τα οκτώ, να μισείς όλους τους ανθρώπους που μισούν οι συγγενείς σου, θα πρέπει (όλα αυτά) να (τα) διδαχτείς προσεκτικά.
Δυστυχώς, πολλοί προσπάθησαν στο παρελθόν να μας διδάξουν μίσος και φόβο … Μερικοί ακόμη προσπαθούν … Όμως μερικά πράγματα καρποφορούν μόνο αν τα έχουμε διδαχτεί στο σπίτι μας σε μικρή ηλικία. Όσοι είχαμε την τύχη να έχουμε αργότερα φωτισμένους δασκάλους καταλάβαμε ότι θα έπρεπε να τα ξεριζώσουμε από την καρδία μας για να μην δηλητηριάζουν την υπόλοιπη ζωή μας.
Τα παιδιά ακούνε. Από ένα άλλο μιούζικαλ του 2014 (Τα μυστικά του δάσους) ξεχώρισα ένα άλλο εντυπωσιακό τραγούδι με τίτλο «Τα παιδιά (θα) ακούνε».
Πώς λες στο παιδί σου μέσα στη νύχτα ότι τίποτα δεν είναι κατάμαυρο αλλά και τίποτα δεν είναι κάτασπρο; Πώς του λες πως όλα θα πάνε καλά, όταν ξέρεις ότι ίσως να μην είναι αλήθεια; Τι κάνεις τότε;
Πρόσεξε τα πράγματα που λες, τα παιδιά θα τα ακούσουν. Πρόσεξε τα πράγματα που κάνεις, τα παιδιά θα δουν και θα μάθουν. Μπορεί τα παιδιά να μην υπακούν, αλλά τα παιδιά ακούνε. Τα παιδιά σε κοιτάζουν για να δουν προς τα πού θα στρίψουν, για να μάθουν τι σόι άνθρωποι θα γίνουν. Γι’ αυτό πρόσεξε πριν πεις «Άκουσε με προσεκτικά», τα παιδιά ακούνε.
Πρόσεξε τι εύχεσαι (γιατί) οι ευχές είναι παιδιά. Πρόσεξε το μονοπάτι που παίρνουν (γιατί) οι ευχές επαληθεύονται και μάλιστα με κόστος. Πρόσεξε τί κατάρες ρίχνεις κι όχι μόνο στα παιδιά. Μερικές φορές η κατάρα μπορεί να κρατήσει πολύ περισσότερο από όσο προβλέπεις και να στραφεί εναντίον σου. Πρόσεξε τι παραμύθι λες που είναι και κατάρα. Τα παιδιά ακούνε.
Πώς μπορείς να πεις σ’ ένα παιδί που πετάει «Μην γλιστρήσεις γιατί δεν θα κρατήσω τόσο σφιχτά»; Τί μπορείς να πεις ώστε με το παραμικρό να μην παρεξηγηθείς;
Τί θα αφήσεις στο παιδί σου όταν πεθάνεις; Μόνο ό,τι του βάλεις στο μυαλό του. Τα πράγματα που σου είπαν η μητέρα κι ο πατέρας σου, που κι αυτοί τα είχαν κληρονομήσει.
Πρόσεχε τι λες (γιατί) τα παιδιά ακούνε. Πρόσεχε να το κάνεις κιόλας, τα παιδιά βλέπουν και μαθαίνουν, Ω οδήγησέ τα και μετά απομακρύνσου, γιατί τα παιδιά θα λάμψουν. Απάλυνε (τον λόγο σου) με πράγματα αληθινά και τα παιδιά θα μεταστραφούν απλά και μόνο για να είναι ελεύθερα.
Πρόσεξε πριν πεις «Άκουσε με προσεκτικά» (γιατί) τα παιδιά θα ακούσουν.
Για το 2022. Μέσα στον κατακλυσμό των μηνυμάτων μίσους και φόβου. Πνιγμένοι στα κούφια λόγια από ανθρώπους που λένε χωρίς να πράττουν. Με όλο και πιο σπάνια τα φωτεινά παραδείγματα που θα μπορούσαν να γίνουν πρότυπα για τις νεότερες γενιές. Ας ευχηθούμε μερικοί φωτισμένοι γονείς να διδάξουν σωστές αρχές στα παιδιά τους με λόγο και έργα. Αν θέλουμε να έχει μέλλον αυτός ο τόπος …
Ή όπως λέει και ο σοφός Σολομώντας «παίδευε υἱόν σου, οὕτως γὰρ ἔσται εὔελπις» (εκπαίδευε το παιδί σου για να έχεις ελπίδες από αυτό, Παρ ιθ’:18)
