Διαλογή απορριμμάτων στο Βέλγιο

Οι πολίτες ξεχωρίζουν τα σκουπίδια στο σπίτι τους πριν τα μεταφέρουν μόνοι τους στο κοντινότερο κέντρο διαλογής του δήμου τους
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 2 Μαΐου 2017 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-286)

Γράφαμε την περασμένη εβδομάδα (ΧΝ 25/4/2017) για το πρώτο στάδιο της ανακύκλωσης σκουπιδιών στο Βέλγιο – τη διαλογή που κάνουν οι πολίτες στο σπίτι τους και τι συμβαίνει σε έναν δήμο της Φλάνδρας. Ωστόσο, μερικές λεπτομέρειες ίσως να είναι διαφορετικές σε άλλες πόλεις του Βελγίου. Μπορεί να διαφέρουν το πρόγραμμα και η περιοδικότητα αποκομιδής, το χρώμα που έχουν οι σακούλες για τους διάφορους τύπους σκουπιδιών, ή ακόμη και η χρέωση των πολιτών.

Το σύστημα του Overijse (Όβερεϊζ), στο οποίο αναφερθήκαμε, (ακριβές σακούλες χωρίς δημοτικά τέλη) είναι δικαιότερο από τα συστήματα που ισχύουν σε άλλες πόλεις (φτηνές σακούλες και δημοτικά τέλη) αφού ο πολίτης πληρώνει με βάση μόνο τα παραγόμενα απορρίμματα. Επιπλέον, πέρα από τις βασικές κατηγορίες απορριμμάτων για τα οποία εξασφαλίζεται η περιοδική αποκομιδή, υπάρχουν και άλλα είδη απορριμμάτων τα οποία οι πολίτες πρέπει να ξεχωρίσουν και να παραδώσουν στο κέντρο διαλογής απορριμμάτων του δήμου τους.

Για να μπεις στο κέντρο πρέπει να αποδείξεις ότι είσαι κάτοικος του δήμου. Ο έλεγχος γίνεται αυτόματα τοποθετώντας την ηλεκτρονική σου ταυτότητα σε ένα μηχάνημα στην είσοδο. Επιπλέον, κάθε είσοδος στο κέντρο χρεώνεται 2 €, τα οποία πληρώνεις με πιστωτική κάρτα. Να σημειώσουμε τέλος ότι για κάθε κατηγορία απορριμμάτων που θα παραδώσεις στο κέντρο διαλογής απορριμμάτων υπάρχει ετήσιο όριο όγκου συνήθως λίγα κυβικά μέτρα – για μεγαλύτερους όγκους π.χ. για μπάζα από κανονική οικοδομή θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις εταιρεία που θα τα μεταφέρει απ’ ευθείας στα κέντρα επεξεργασίας.

Ογκώδη αντικείμενα. Ό,τι δεν χωράει στις σακούλες των σκουπιδιών. Τα αξιοποιήσιμα ογκώδη αντικείμενα (στρώματα, μοκέτες, ταπετσαρίες, χαλιά, πλαστικά έπιπλα κήπου, κλπ), μεταφέρονται σε ειδικές μονάδες αποτέφρωσης όπου χρησιμεύουν για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Τα μη αξιοποιήσιμα ογκώδη αντικείμενα (πετρο- και υαλο-βάμβακας, γυψοσανίδες, καθρέπτες, σύνθετα υλικά με γυαλί ή αδρανή, κλπ.) θάβονται σε χωματερές.

Προϊόντα ξύλου. Γίνονται αποδεκτά μόνο υλικά που αποτελούνται κατά 95% από ξύλο - σανίδες, πόρτες, κουφώματα χωρίς τζάμια, παλέτες, κοντραπλακέ, δοκάρια, κορμοί δένδρων κλπ. Δεν γίνονται δεκτά σάπια ξύλα, χριστουγεννιάτικα δένδρα και ξυλεία επεξεργασμένη με καρβονύλιο. Η ξυλεία ανώτερης ποιότητας αλέθεται και χρησιμοποιείται σε μελαμίνες και μοριοσανίδες. Η ξυλεία κατώτερης ποιότητας χρησιμοποιείται ως καύσιμο στη βιομηχανία.

Φελιζόλ. Τα κομμάτια από τις συσκευασίες ηλεκτρονικών συσκευών, λευκό πολυστυρένιο, λευκές και καθαρές μονωτικές πλάκες. Δεν γίνονται αποδεκτά τα κομματάκια από συσκευασίες, τα έγχρωμα ή βρώμικα φελιζόλ και τα ρολά φελιζόλ για μόνωση τοίχων. Το φελιζόλ που συλλέγεται αλέθεται, αναμιγνύεται με άλλα υλικά και τσιμέντο και χρησιμεύει για την παραγωγή θερμομονωτικών προϊόντων για δάπεδα και σκεπές.

Αδρανή υλικά. Μικρές ποσότητες από τούβλα, μπετόν, πλακάκια, πορσελάνινα είδη υγιεινής, μπάζα, τζάμια, γύψο. Δεν γίνονται αποδεκτά καθρέπτες, άμμος για γάτες, στάχτες, γυψοσανίδες, προϊόντα με αμίαντο, γυψότουβλα. Μετά από επεξεργασία σε ειδικά κέντρα τα χονδρόκοκκα αδρανή αλέθονται και χρησιμοποιούνται ως υλικά οδοποιίας. Τα λεπτόκοκκα οδεύουν σε ειδικές χωματερές.

Προϊόντα αμιάντου. Οι στέγες από αμιαντοτσιμέντο, τα πλακάκια, οι σωλήνες, οι ζαρντινιέρες απαιτούν προσεκτική εναπόθεση σε ειδικούς κάδους σε συγκεκριμένα κέντρα διαλογής. Τοποθετούνται σε σάκους με διπλά τοιχώματα και μεταφέρονται σε ειδική χωματερή υψηλής ασφάλειας.

Μηχανόλαδα και τηγανόλαδα. Το τοποθετούνται σε ειδικούς κάδους από τους υπεύθυνους. Γι’ αυτό και πρέπει να παραδοθούν σε δοχεία μικρότερα των των 20 λίτρων. Τα μηχανόλαδα ανακυκλώνονται ως λάδια δεύτερης κατηγορίας και χρησιμοποιούνται σε αγροτικά μηχανήματα. Τα τηγανόλαδα ανακυκλώνονται ως βιοκαύσιμα.

Φύλλα πλαστικού. Πλαστικές σακούλες, διάφορα πλαστικά συσκευασίας, και οι γλάστρες από τα φυτώρια. Δεν γίνονται δεκτά τα πλαστικά από τρόφιμα, οι σάκοι ζωοτροφών. Τα υλικά θα πλυθούν, θα αλεσθούν και θα επαναχρησιμοποιηθούν σε νέα πλαστικά προϊόντα.

Προϊόντα από πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC). Κουφώματα χωρίς τζάμια, σωλήνες, παντζούρια, σανίδες. Δεν αναμιγνύονται με άλλα πλαστικά όπως έπιπλα κήπου, πλεξιγκλάς κλπ. Τα υλικά θα πλυθούν, θα αλεσθούν και θα επαναχρησιμοποιηθούν για την παραγωγή νέων πλαστικών προϊόντων.

Φελλοί. Από μπουκάλια κρασιού, σαμπάνιας, μηλόκρασου. Απαγορεύονται τα πλαστικά πώματα. Οι φελλοί αλέθονται και χρησιμοποιούνται ως μονωτικά σφαιρίδια ή πλάκες σε βιοκλιματικές κατασκευές.

Μεγάλες ηλεκτρικές συσκευές. Υπάρχει υποχρέωση συλλογής από τα σημεία πώλησης με βάση σχετική νομοθεσία της ΕΕ. Τα ψυγεία, οι καταψύκτες και τα κλιματιστικά συλλέγονται χωριστά γιατί πρέπει να αφαιρεθεί το ψυκτικό αέριο το οποίο καίγεται σε ειδικά κέντρα. Από αυτές τις συσκευές και από τα πλυντήρια πιάτων και ρούχων, τα στεγνωτήρια, τις κουζίνες, τους φούρνους μικροκυμάτων αφαιρούνται τα επικίνδυνα ρυπογόνα στοιχεία με το χέρι. Στη συνέχεια τα υπόλοιπα στοιχεία (πλαστικά, μέταλλα γυαλί) επαναχρησιμοποιούνται στην παραγωγή νέων προϊόντων. Τα μέταλλα διαχωρίζονται σε σιδηρούχα και μη (χαλκός, ψευδάργυρος, κασσίτερος, κλπ).

Την επόμενη εβδομάδα θα μιλήσουμε για την ανακύκλωση άλλων ηλεκτρικών συσκευών (οθόνες, οικιακές ηλεκτρικές μικροσυσκευές και εργαλεία) των λαμπτήρων νέας τεχνολογίας, καθώς και των επικίνδυνων υλικών (μπογιές, διαλυτικά, φυτοφάρμακα, σύριγγες) και των κενών συσκευασιών τους.

Είναι προφανές ότι η ανακύκλωση είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που μπορεί να αποδώσει θετικά αποτελέσματα για το περιβάλλον μόνον όταν συμμετέχουν σε αυτή ενημερωμένοι, ευαισθητοποιημένοι και συνειδητοί πολίτες. Οι αρχές του Βελγίου κατέβαλλαν μεγάλη προσπάθεια για να αλλάξουν τις συνήθειες των πολιτών. Και το έχουν πετύχει σχεδόν πλήρως ….