Για τις τέσσερεις πληγές της Κρήτης

Ο (αλληλο)σεβασμός και η αλλαγή συμπεριφοράς τα αντίδοτα για τροχαία, μπαλοθιές, κατανάλωση αλκοόλ από παιδιά και εφήβους και παθητικό κάπνισμα …
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 25 Ιουνίου 2019 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-379)

Τροχαία. Η Κρήτη είναι έκτη ανάμεσα σε όλες τις περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τους θανάτους από τροχαία. Και παρόλο που η Ελλάδα σημείωσε θεαματική πρόοδο στη μείωση των θανάτων από τροχαία εξακολουθεί να παραμένει στις τρεις πρώτες χώρες από πλευράς θανάτων. Αυτά λένε οι επίσημες στατιστικές. Στις καθημερινές ειδήσεις δεν περνά μέρα που να μην ακούσουμε ή να διαβάσουμε για θανατηφόρα ατυχήματα αλλά και για σοβαρούς τραυματισμούς, κυρίως παιδιών και νέων.

Η μείωση ακόμη και η εξάλειψη των τροχαίων είναι στο χέρι μας. Τι χρειάζεται; Πρώτον, προσοχή. Τα περισσότερα τροχαία οφείλονται σε ανθρώπινο λάθος. Μάλιστα, ποσοστό 10-30% από αυτά οφείλονται σε αφηρημάδα. Δεύτερον, όχι ταχύτητα ούτε οινόπνευμα. Το 25% των θανάτων από τροχαία στην Ευρώπη συνδέονται με μέθη. Και το 30% με υψηλή ταχύτητα. Τέλος, προσοχή σε δευτερεύοντες δρόμους και στους πεζούς.

Μπαλωθιές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, υπάρχουν σήμερα στην Κρήτη από 600 χιλιάδες έως 1 εκατομμύριο όπλα, στη συντριπτική τους πλειονότητα, παράνομα! Κάθε χρόνο διαβάζουμε και ακούμε για τραυματισμούς και σκοτωμούς σε γλέντια και γιορτές από αδέσποτες σφαίρες. Μάλιστα οι περισσότεροι θεωρούν τις μπαλωθιές έθιμο, παράδοση, λεβεντιά. Διαστρέφοντας πλήρως τις έννοιες …

Έθιμο στην Κρήτη ήταν και είναι η οπλοκατοχή. Πολλοί έχουν ακόμη τη πιστόλα του αγωνιστή προπάππου ή το σισανέ ή ακόμη κι ένα γερμανικό. Όσοι πολέμησαν ήξεραν καλά τι κάνουν τα όπλα αφού τα είχαν δει σε δράση. Γι’ αυτό και τα σέβονταν. Τα κρεμούσαν στο τζάκι, τα έχωναν στο σεντούκι. Κι όσοι είχαν μικρά παιδιά τα τύλιγαν σε λαδόπανα και τα έχωναν στο χώμα.

Δεν τα έσερναν μαζί τους σε γλέντια! Γιατί άλλο η οπλοκατοχή κι άλλο η οπλοφορία. Και φυσικά άλλο η άσκοπη οπλοχρησία. Γιατί η σφαίρα ξαναγυρίζει στη γη με την ίδια ταχύτητα που έφυγε από την κάνη του όπλου. Κι αλίμονο στον φίλο, το συγγενή, ή τον προσκεκλημένο στο γάμο, στα βαφτίσια ή στο γλέντι που θα βρεθεί στον δρόμο της.

Η εξάλειψη των τραυματισμών και των θανάτων από μπαλωθιές είναι επίσης στο χέρι μας. Αρκεί να χρησιμοποιούνται άσφαιρα πυρά … Όπως στους τιμητικούς κανονιοβολισμούς που ρίχνονται στις εθνικές επετείους ή στις επισκέψεις επισήμων.

Αλκοόλ από παιδιά και εφήβους. Πριν από λίγους μήνες διάβασα μια ανατριχιαστική είδηση. Ένας πατέρας χτύπησε τον 15χρονο γιο του, που αρνήθηκε να πιει σε γλέντι το κέρασμα κούπας κρασιού. Κι αυτό γιατί θεώρησε την άρνηση του παιδιού ως προσβολή για τον ίδιο! Επίσης πρόσφατα, στο πλαίσιο εκδρομής δημοτικού σχολείου οι δάσκαλοι βρήκαν στις τσάντες των παιδιών τσικουδιές και κρασιά!

Είναι ντροπή να υπάρχουν γονείς που προτρέπουν τα παιδιά τους να κατεβάσουν «κούπες» και «τσικουδιές» για να δείξουν ότι είναι «αντράκια». Και το αποτέλεσμα είναι παιδιά και έφηβοι να μεταφέρονται σε κωματώδη κατάσταση στα επείγοντα του νοσοκομείου. Υποθηκεύοντας στην καλύτερη περίπτωση την υγεία τους για όλη την υπόλοιπη ζωή τους. Αν δεν την χάσουν ολωσδιόλου!

Πρόκειται για ένα πρόβλημα που οφείλεται αποκλειστικά στο παράδειγμα και τις αξίες που παίρνουν τα παιδιά από το σπίτι τους. Από γονείς και συγγενείς. Πέρα από τις μακροχρόνια δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία των παιδιών ακόμη και μετά την ενηλικίωσή τους πρόκειται για ένα πρόβλημα που συμβάλλει έμμεσα και στα τροχαία αλλά και στην άσκοπή οπλοχρησία …

Παθητικό κάπνισμα. Με βάση τα στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας το κάπνισμα σκοτώνει κάθε χρόνο 8 εκατομμύρια ανθρώπους. Δηλαδή 15 ανθρώπους το λεπτό! Είναι επιλογή τους θα πείτε, αλλά αυτό δεν ισχύει 100% αφού ο καπνιστής είναι εξαρτημένος από τη νικοτίνη, την τρίτη εξαρτησιογόνο ουσία μετά την ηρωίνη και την κοκαΐνη. Ωστόσο, κάθε χρόνο πεθαίνουν και 1 εκατομμύριο μη καπνιστές απλώς επειδή αναπνέουν τον καπνό των καπνιστών. Δηλαδή το παθητικό κάπνισμα σκοτώνει 2 μη καπνιστές το λεπτό. Και δυστυχώς ο ένας από αυτούς είναι ανήλικος!

Στην Κρήτη παππούδες καπνίζουν πάνω από μωρά. Παρέες καπνίζουν πάνω από τα κεφάλια των παιδιών ακόμη και σε παιδικά πάρτι. Γιατροί (και ασθενείς μαζί) καπνίζουν στα νοσοκομεία. Υπάλληλοι καπνίζουν στις δημόσιες υπηρεσίες. Δάσκαλοι στα γραφεία τους. Οδηγοί στα λεωφορεία. Γονείς με τα παιδιά τους μέσα στα αυτοκίνητα.

Η Κρήτη αγαπά τη ζωή. Για να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο σε όλους τους παραπάνω κινδύνους ο Σύλλογος «Ακαπνίστας» συνδιοργανώνει με την Περιφέρεια Κρήτης, το Δήμο Χανίων και την ΚΕΠΠΕΔΧ-ΚΑΜ μια συναυλία με το Κουιντέτο του Ross Daly. Την Κυριακή 30 Ιουνίου ώρα 20:30 στο Θέατρο της Ανατολικής Τάφρου με δωρεάν είσοδο. Εκεί θα απονεμηθούν και τα βραβεία του διαγωνισμού μαντινάδας που οργανώθηκε για τα τέσσερα παραπάνω θέματα.

Ο χανιώτικος σύλλογος «Ακαπνίστας» αγωνίζεται να πείσει αφενός τους καπνιστές να σέβονται τους μη καπνιστές. Και αφετέρου τους παθητικούς καπνιστές να διεκδικούν το δικαίωμά τους στον καθαρό αέρα … Η εκδήλωση «Η Κρήτη αγαπά τη ζωή» οργανώνεται για δεύτερη χρονιά στα Χανιά. Με στόχο τον (αλληλο)σεβασμό και την αλλαγή συμπεριφοράς, που είναι τα μόνα αντίδοτα για τροχαία, μπαλωθιές, κατανάλωση αλκοόλ από παιδιά και εφήβους και παθητικό κάπνισμα …