(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 14 Οκτωβρίου 2014 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-173)
Γέμισε πάλι το διαδίκτυο, οι τηλεοράσεις, οι εφημερίδες από τη νέα απειλή. Τον ιό Έμπολα! Που θα θερίσει, θα σκοτώσει, θα αφανίσει! Μολύνθηκε μια νοσοκόμα στην Ισπανία. Πέθανε ένας επισκέπτης στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά προηγουμένως επιμόλυνε μέλη του νοσηλευτικού προσωπικού. Έληξε ο συναγερμός των ελληνικών αρχών όταν αποδείχτηκε ότι σε δύο ασθενείς για τους οποίους υπήρχαν υποψίες μόλυνσης από τον ιό έπασχαν τελικά από απλό κρυολόγημα. Οι υγειονομικές υπηρεσίες σε όλον τον πλανήτη βρίσκονται σε συναγερμό. Ευρεία σύσκεψη στο Υπουργείο Υγείας και λήψη προληπτικών μέτρων!
Έχουμε γράψει και παλιότερα (βλ. Χ.Ν. 10/8/2011) ότι η ανθρωπότητα βρίσκεται σε έναν διαρκή παγκόσμιο πόλεμο με τα μικρόβια, πόλεμο στον οποίο μέχρι σήμερα ο άνθρωπος έχει βγει νικητής. Γιατί επινόησε τα εμβόλια. Γιατί έχει δημιουργήσει δίκτυα επιδημιολογικής παρακολούθησης και ελέγχου των μεταδοτικών ασθενειών, έγκαιρης προειδοποίησης και συντονισμού της αντίδρασης. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου των Νόσων στη Στοκχόλμη που αξιολογεί τους κινδύνους από λοιμώδη νοσήματα. Αποστολή που σε παγκόσμιο επίπεδο έχει αναλάβει η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ).
Προσωπικά δεν φοβάμαι καθόλου τον φοβερό αυτό ιό. Πρώτον, γιατί από τους 4.033 θανάτους λόγω του ιού μέχρι τις 8 Οκτωβρίου παγκοσμίως, οι 4.024 είχαν σημειωθεί σε τρεις μόνο χώρες - Γουινέα, Σιέρα Λεόνε και Λιβερία - κι άλλοι 8 στη Νιγηρία. Άρα η επιδημία δεν έχει ξεφύγει από την συγκεκριμένη περιοχή της Δυτικής Αφρικής. Δεύτερον, γιατί έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία μηχανισμοί ελέγχου στα ευρωπαϊκά σύνορα για τον εντοπισμό και την προσωρινή απομόνωση (καραντίνα) των προερχόμενων από τις συγκεκριμένες χώρες. Τρίτον, γιατί είναι γνωστός ο τρόπος μετάδοσης του ιού, συνεπώς είναι δυνατή η λήψη των απαραίτητων μέτρων προφύλαξης.
Ο Έμπολα, όπως και άλλοι παραπλήσιοι ιοί που προκαλούν αιμορραγικούς πυρετούς, μεταδίδεται με τις ανθρώπινες εκκρίσεις - σάλια, δάκρυα, αίμα, ιδρώτας, σπέρμα - και όχι με τον αέρα. Η περίοδος επώασης είναι 2 με 21 μέρες και ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μόνο μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων - που αρχικά θυμίζουν κοινό κρυολόγημα. Στην Αφρική ο ιός μεταδίδεται και από νυκτερίδες, γορίλες και άλλα ζώα αλλά και από καρπούς που έχουν μολυνθεί από τις εκκρίσεις των ζώων αυτών.
Συνεπώς, τα μέτρα προφύλαξης περιλαμβάνουν πλήρη απομόνωση όσων υπάρχει υποψία ότι έχουν μολυνθεί αλλά και προσεκτικός χειρισμός τους - γάντια, στολές, προστατευτικά γυαλιά. Απολύμανση των ενδυμάτων που περιέχουν εκκρίσεις των επιμολυνθέντων ατόμων. Και προσεκτικός χειρισμός κατά την ταφή - ενδεχομένως και καύση για μεγαλύτερη ασφάλεια. Μέτρα που είναι γνωστά από την αρχαιότητα και εφαρμόστηκαν με επιτυχία από τον Ιπποκράτη για την αντιμετώπιση του μεγάλου λοιμού των Αθηνών, που ορισμένοι υποστηρίζουν ότι ίσως να ήταν κάποια μορφή αιμορραγικού πυρετού …
Κι ενώ οι τηλεοράσεις μας τρομάζουν με τον Έμπολα και τους αποκεφαλισμούς των τζιχαντιστών, ξεχνούμε τη σκληρή μας καθημερινότητα. Στην οποία κυριαρχούν τα τροχαία, τα καρδιακά, τα εγκεφαλικά και οι νεοπλασματικές ασθένειες (καρκίνοι). Πριν λίγες μέρες ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων μας θύμισε ότι το οικονομικό κόστος των οδικών ατυχημάτων στην Ελλάδα εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 3 δις ευρώ ετησίως! ΤΡΙΑ ΔΙΣ ΤΟ ΧΡΟΝΟ! Επειδή δεν φορούμε κράνος! Επειδή αναπτύσσουμε υπερβολική ταχύτητα! Επειδή οδηγούμε μεθυσμένοι! Επειδή οδηγούμε μιλώντας στο κινητό! Επειδή δεν φοράμε ζώνη ασφαλείας!
Πριν αγοράσετε μάσκες, γάντια και απολυμαντικά για τον Έμπολα (που είναι μάλλον απίθανο να σας αγγίξει) σκεφτείτε πόσες φορές οδηγήσατε έχοντας ξεπεράσει το επιτρεπόμενο όριο αλκολαιμίας. Πόσες φορές οδηγήσατε το μηχανάκι σας ή ανεβάσετε στην μοτοσυκλέτα σας την κοπέλα σας ή και το παιδί σας χωρίς κράνος; Πόσες φορές προσπεράσατε μπαίνοντας στο αντίθετο ρεύμα χωρίς να έχετε πλήρη ορατότητα; Πόσες φορές πατήσατε το γκάζι στα επικίνδυνα σημεία του ΒΟΑΚ χωρίς να λογαριάζετε το όριο ταχύτητας;
Συμπεριφορές που σκοτώνουν ή - ακόμη χειρότερα - αφήνουν σακατεμένους και ανήμπορους νέους ανθρώπους, ρίχνουν στη δυστυχία και στη φτώχια ολόκληρες οικογένειες, θρυμματίζουν όνειρα και φιλοδοξίες. Κι εσύ, φίλε μου φοβάσαι τον Έμπολα και τις διεθνείς «συνομωσίες» …
Παράλληλα αγνοείς τις συμβουλές των γιατρών, τις απαγορεύσεις της πολιτείας, τις συστάσεις και τις προειδοποιήσεις της ΠΟΥ και συνεχίζεις να καπνίζεις σαν φουγάρο. Όταν είναι βεβαιωμένο ότι το 71% των καρκίνων του πνεύμονα οφείλονται στο τσιγάρο. Όταν είναι βεβαιωμένο ότι οι καπνιστές έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν σε σχέση με τους μη καπνιστές, ποσοστό που αυξάνεται στις μέσες ηλικίες.
Επιπλέον, δεν ελέγχεις την αρτηριακή σου πίεση και έτσι κινδυνεύεις να πάθεις εγκεφαλικό και να μείνεις σε μιαν αναπηρική καρέκλα για την υπόλοιπη ζωή σου … Δεν φροντίζεις τη δίαιτά σου, δεν καταναλώνεις φρούτα και λαχανικά. Κάθεσαι όλη μέρα στο καφενείο και δεν κινείσαι με αποτέλεσμα να επιβαρύνεις ακόμη περισσότερο την υγεία σου και να αυξάνεις τις πιθανότητες σοβαρού καρδιακού συμβάντος ή εγκεφαλικού … Κι από την άλλη φοβάσαι μήπως σου μεταδώσουν τον Έμπολα οι μετανάστες από την Αφρική που δεν έχουν καν φυσική επαφή με τη χώρα καταγωγής τους εδώ και πολλά χρόνια …
Θανατηφόρες καθημερινές συνήθειες. Ας τις αλλάξουμε για να ζήσουμε περισσότερο και με λιγότερα προβλήματα. Σίγουροι πως η διεθνής επιστημονική κοινότητα θα θέσει σε έλεγχο τον Έμπολα εγκαίρως στο πλαίσιο της νικηφόρας παγκόσμιας μάχης της ανθρωπότητας κατά των μικροβίων …