Περί Ατόμων με Αναπηρία

Τους βασανίζει η πολιτεία με την γραφειοκρατία και την αλλοπρόσαλλη φορολογική της πολιτική αλλά και όσοι δεν τους επιτρέπουν να συμμετέχουν ισότιμα στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 25 Δεκεμβρίου 2018 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-357)

Χριστούγεννα σήμερα! Μια οικογενειακή γιορτή της καλοσύνης, της φροντίδας και της προσφοράς στον πλησίον. Μια γιορτή που συμβολίζει τη γέννηση της αλλαγής, της ελπίδας, του νέου και του διαφορετικού. Μια γιορτή που θυμίζει την ιστορία του Χριστού ο οποίος νοιαζόταν και θεράπευε αναπηρίες σε χωλούς, κωφούς, τυφλούς, παραλυτικούς, ψυχικά ασθενείς και λεπρούς.

Γι’ αυτό τις μέρες αυτές, η σκέψη μου πηγαίνει σε όσους αντιμετωπίζουν κάποιας μορφή αναπηρία. Είτε γιατί γεννήθηκαν ανάπηροι, είτε γιατί έμειναν ανάπηροι μετά από αρρώστια ή ατύχημα. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), στο τέλος του 2017 υπήρχαν στην Ελλάδα 2.231.197 ΑμεΑ από τα οποία τα 1.014.177 είχαν κάποιας μορφής βαριά αναπηρία (δηλαδή ποσοστό 24,7% και 11,2% αντίστοιχα σε πληθυσμό 9.016.247 ηλικίας 16 ετών και άνω).

Επιπλέον, πάνω από 6 στα 10 άτομα άνω των 16 ετών με σοβαρή αναπηρία αντιμετωπίζουν φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό, ενώ πάνω από 4 στα 10 βιώνουν σοβαρές υλικές στερήσεις και διαβιούν σε νοικοκυριά με σοβαρό βαθμό υποαπασχόλησης. Στην πραγματικότητα τα ΑμεΑ και οι οικογένειές τους αναδεικνύονται με διαφορά οι φτωχότεροι μεταξύ των φτωχών! Και δυστυχώς, τα επιδόματα αναπηρίας δεν εξαλείφουν τις οικονομικές ανισότητες. Πολύ δε περισσότερο που τις επιτείνουν … ενάντια σε κάθε έννοια αλληλεγγύης.

Πράγματι, όπως επεσήμανε πρόσφατα ο Σύλλογος «Συνήγοροι των ΑμεΑ-Ενεργοί πολίτες» τα επιδόματα αναπηρίας θεωρούνται από την Εφορία ως εισοδήματα με αποτέλεσμα πολλά ΑμεΑ να χάνουν σημαντικές παροχές και φοροελαφρύνσεις. Σε αυτές περιλαμβάνονται: τα οικογενειακά επιδόματα, η ένταξη στο κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ, η εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, οι παροχές από τη δράση ΕΣΠΑ «Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής», το δελτίο μετακίνησης ΑμεΑ, η μείωση του ΕΝΦΙΑ, το επίδομα στέγασης και ενδεχομένως το κοινωνικό μέρισμα …

Παράλληλα, τα ΑμεΑ που απασχολούνται σε επιδοτούμενα προγράμματα απασχόλησης του ΟΑΕΔ ή και σε κοινωφελή προγράμματα ενίσχυσης της απασχόλησης αντιμετωπίζουν την αυθαίρετη και παράνομη διακοπή των προνοιακών επιδομάτων τους! Δηλαδή, η Πολιτεία, η οποία υποτίθεται ότι στηρίζει τα ΑμεΑ, αυτά που δίνει με το ένα χέρι τα παίρνει πίσω με το άλλο …

Ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα είναι τα βασανιστήρια της γραφειοκρατίας στους ανάπηρους προκειμένου να τους αναγνωριστεί επίσημα η ιδιότητα του ΑμεΑ. Κατ’ αρχάς πρέπει να περάσουν ιατρικές εξετάσεις από τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ). Τα οποία αρνούνται να τους χορηγήσουν τις ιατρικές γνωματεύσεις με τα ονοματεπώνυμα και τις ειδικότητες των ιατρών κατά παράβαση της ιατρικής δεοντολογίας …

Το πιστοποιητικό αναπηρίας που εκδίδει το ΚΕΠΑ πρέπει να το παραλάβουν αυτοπροσώπως και να το καταθέσουν, επίσης αυτοπροσώπως στους Δήμους αλλά και (κάθε χρόνο) στην Εφορία για να εκκαθαριστεί η δήλωσή τους . Όλα αυτά στην εποχή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, όταν οι περισσότερες εφορίες δεν είναι καν προσβάσιμες για ΑμεΑ …

Άλλο βασανιστήριο αφορά τη μη έκδοση της κάρτας αναπηρίας. Έχει θεσπιστεί νομοθετικά από το 1996 αλλά έχει εφαρμοστεί πιλοτικά μόνο στη Λάρισα! Με αποτέλεσμα τα ΑμεΑ για να εξυπηρετηθούν κατά προτεραιότητα σε δημόσιες υπηρεσίες ή σε τράπεζες, πρέπει να επιδεικνύουν κάθε φορά τις ατομικές αποφάσεις αναπηρίας. Κι έτσι να καταστρατηγούνται οι διατάξεις περί προστασίας των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων.

Να προσθέσουμε επίσης ότι ΑμεΑ δεν είναι μόνο τα άτομα που βρίσκονται σε αναπηρικό καροτσάκι ή κυκλοφορούν με πατερίτσες. Υπάρχουν ΑμεΑ που πάσχουν από σοβαρές και χρόνιες παθήσεις όπως άσθμα, καρκίνοι, καρδιοπάθειες, αλλεργίες, και ΑμεΑ που είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε λοιμώξεις ή έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Πρόκειται για ευπαθείς ομάδες που δεν μπορούν να παραμείνουν σε χώρους γεμάτους από τους καπνούς τσιγάρων.

Έτσι όσοι καπνίζουν στους δημόσιους χώρους και στους χώρους εργασίας δεν παραβιάζουν μόνο τους αντικαπνιστικούς νόμους και τη εργατική νομοθεσία περί υγιεινής και ασφάλειας, αλλά και τα θεμελιώδη δικαιώματα των ΑμεΑ. Αποκλείοντας τους την πρόσβαση και δημιουργώντας εμπόδια στην πλήρη και ισότιμη συμμετοχή των ΑμεΑ στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή που έχει κατοχυρωθεί με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ΑμεΑ, η οποία από το 2017 αποτελεί νόμο του κράτους.

Μαζί με τους θεριακλήδες καπνιστές που δεν σέβονται τους συνανθρώπους τους και καπνίζουν σε κλειστούς δημόσιους χώρους, υπάρχουν και οι ασυνείδητοι οδηγοί που παρκάρουν όπου τους γουστάρει κλείνοντας ράμπες και άλλες προσβάσεις των ΑμεΑ με κινητικά προβλήματα. Εμποδίζοντας επίσης τις μητέρες με καροτσάκια αλλά και τους ηλικιωμένους συμπολίτες μας με αποτέλεσμα να μην μπορούν να κυκλοφορήσουν με ασφάλεια.

Είναι ωραία η γιορτή των Χριστουγέννων. Με στρωμένο το όμορφο τραπέζι. Με τα λαμπιόνια να αναβοσβήνουν στο στολισμένο χριστουγεννιάτικο έλατο. Με την φάτνη, τους μάγους και τους αγγέλους που ψάλλουν το «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία». Με τις χαρούμενες φωνούλες των παιδιών που λένε τα κάλαντα.

Αύριο-μεθαύριο όμως που θα τελειώσουν οι γιορτές ας σκεφτούμε όχι μόνο πως θα βοηθήσουμε υλικά τους φτωχότερους των φτωχών. Αλλά και πως θα κάνουμε ευκολότερη τη ζωή των ανθρώπων αυτών, οι οποίοι βασανίζονται όχι μόνο από την πολιτεία αλλά και από την έλλειψη σεβασμού που επιδεικνύουμε καθημερινά. Ας αναλογιστούμε πως μόνο αν τους σεβαστούμε πραγματικά θα έχουμε δικαίωμα να γιορτάζουμε αληθινά τα Χριστούγεννα και τις άλλες μεγάλες γιορτές της χριστιανοσύνης.

Χρόνια Πολλά σε όλες και όλους!