GR-Αυτο-δικτατορία;

Έγραφα στις 18 Σεπτεμβρίου 2007, μετά τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές ότι «από τους 9.921.545 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους, το 27,83% απείχε ή έριξε λευκό ή άκυρο, το 14,48% ψήφισε μικρά κόμματα (σε αντίθεση με το 57,68% που ψήφισε τα δύο μεγάλα) ενώ μόνο το 30,19% ψήφισε το κυβερνών κόμμα».

Είναι σίγουρο πως κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και στις επόμενες βουλευτικές εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009. Το κόμμα που θα εκπροσωπεί γύρω στο 30% του εκλογικού σώματος απαιτεί από τώρα «αυτοδυναμία» δηλαδή την δυνατότητα να αποφασίζει ανεξέλεγκτα για τις τύχες και του υπόλοιπου 70%. Το επιχείρημα που προβάλεται είναι βέβαια ο κίνδυνος ακυβερνησίας. «Χρειαζόμαστε ισχυρή κυβέρνηση που να μπορεί να πάρει αποφάσεις» λένε οι κομματικοί φωστήρες. Όμως είδαμε τι συμβαίνει στις περιπτώσεις που η «ισχυρή» κυβέρνηση παίρνει αποφάσεις χωρίς να έχει πείσει τους πολίτες ότι αυτές είναι δίκαιες και χρήσιμες. Απεργίες, δικαστικές προσφυγές, ξεσηκωμοί. Και η «ισχυρή» κυβέρνηση προσφεύγει αμέσως στην επιβολή της τάξεως. Αλλά «όταν ακούς ‘τάξη’ ανθρώπινο κρέας μυρίζει», γράφει ο Ελύτης στη Μαρία Νεφέλη.

Προσωπικά πιστεύω ότι πρέπει επιτέλους και στην Ελλάδα να δοκιμάσουμε τις κυβερνήσεις συνεργασίας. Γερμανία, Ιαπωνία, Βέλγιο και αρκετές άλλες χώρες έχουν τέτοιες κυβερνήσεις. Στη Γαλλία αλλά και στις ΗΠΑ, αν και πέτυχαν σαφή αυτοδυναμία, οι κυβερνώντες χρησιμοποίησαν και πολλά στελέχη της αντιπολίτευσης σε κυβερνητικές και άλλες θέσεις. Η αντιμετώπιση των κρίσεων, λένε οι ειδικοί, είναι πρωτίστως θέμα συναίνεσης. Ας θυμηθούμε πως η αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία στηριζόταν ιδιαίτερα στην Πειθώ.

Στην είσοδο της αίθουσας διαχείρισης κρίσεων μεγάλης πολυεθνικής μια επιγραφή προτρέπει τους εισερχόμενους: «Leave your ego here!» Όπως έγραψα παλιότερα, κρίση είναι μια έκτακτη ανάγκη, ένα μείζον περιστατικό ή μια καταστροφή κατά τη διάρκεια της οποίας οι αρμόδιοι για την αντιμετώπιση βρίσκονται ξαφνικά στο επίκεντρο δημόσιας αμφισβήτησης που προέρχεται τόσο από το εξωτερικό (π.χ. τον τύπο) όσο και από το εσωτερικό των οργανισμών των οποίων προΐστανται. Αν λοιπόν πράγματι περνάμε κρίση, τότε το πρώτο που πρέπει να σκεφτεί η «αυτοδύναμη» κυβέρνηση του 30% είναι πως θα πείσει το υπόλοιπο 70% για την ορθότητα των επιλογών της, για τη χρησιμότητα των αποφάσεών της, για το ανυστερόβουλον των προθέσεων της. Πάντως σήμερα το αίτημα για «αυτοδυναμία» όχι μόνο δεν απαντά στις παραπάνω ανησυχίες αλλά φαντάζει σαν αίτημα χορήγησης έκτακτων εξουσιών που παραπέμπει σε άλλες εποχές και πρακτικές.