Ένα φαρμακείο για το σπίτι

Το ακόλουθο άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 25 Ιανουαρίου 2012.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ

Ένα φαρμακείο για το σπίτι
γράφει ο Παναγιώτης Αλεβαντής*

Για την αντιμετώπιση των καθημερινών μικροατυχημάτων κάθε σπίτι, αλλά και κάθε γραφείο, κάθε μαγαζί, κάθε αυτοκίνητο θα πρέπει να διαθέτει ένα μικρό φαρμακείο με υλικά για τις πρώτες βοήθειες

Το παιδί τραυματίστηκε ενώ έπαιζε. Η νοικοκυρά κόπηκε στην κουζίνα. Ο μπαμπάς τραυματίστηκε ελαφρά μαστορεύοντας. Τη γιαγιά την τσίμπησε μια μέλισσα. Ο παππούς κάηκε φτιάχνοντας ένα καφεδάκι. Καθημερινά μικροατυχήματα που μας δυσκολεύουν τη ζωή και τα οποία, αν δεν τα προσέξουμε μπορούν σε ορισμένες περιπτώσεις να έχουν ακόμη και σοβαρές επιπλοκές. Για την αντιμετώπισή τους αρκεί τις περισσότερες φορές να έχουμε ένα μικρό φαρμακείο με μερικά είδη που χρησιμεύουν για την παροχή των πρώτων βοηθειών. Σε κάθε περίπτωση βέβαια, ακόμη και πίσω από ένα φαινομενικά απλό πέσιμο ή χτύπημα ενδέχεται να κρύβεται κάτι σοβαρότερο, π.χ. ένα εγκεφαλικό ή μια επιληψία. Σε άλλες περιπτώσεις, αν δεν ληφθούν ορισμένα στοιχειώδη προφυλακτικά μέτρα ένα απλό περιστατικό (π.χ. ένα απλό τραύμα που δεν απολυμάνθηκε) ενδέχεται να έχει απρόβλεπτες συνέπειες.


Μερικές απλές γενικές αρχές δεν θα πρέπει να μας διαφεύγουν ποτέ. Κατ’ αρχάς το μικρό μας φαρμακείο δεν είναι παιχνίδι και γι’ αυτό δεν πρέπει να είναι προσιτό σε μικρά παιδιά. Δεύτερον, πρέπει να ελέγχουμε το περιεχόμενο περιοδικά για να βεβαιωθούμε ότι όχι μόνο εξακολουθεί να περιέχει τα απαραίτητα υλικά αλλά και ότι δεν έχει περάσει η ημερομηνία λήξης τους. Τέλος, το φαρμακείο πρέπει να βρίσκεται σε ειδικό προστατευμένο κουτί, κατά προτίμηση με ειδική σήμανση, και να έχει τοποθετηθεί μακριά από χώρους με υψηλή θερμοκρασία, υγρασία και έντονες οσμές, αφού πολλά από τα φάρμακα που θα περιέχει μπορεί να αλλοιωθούν λόγω ζέστης ή υγρασίας.

Το περιεχόμενο του μικρού φαρμακείου εξαρτάται πολύ από τις γνώσεις που έχει αυτός που θα το χρησιμοποιήσει. Το φαρμακείο ενός γιατρού ή μιας νοσοκόμας δεν θα είναι το ίδιο με το φαρμακείο κάποιου που δεν έχει ιδέα από πρώτες βοήθειες. Αν κάποιος θέλει να είναι χρήσιμος στον εαυτό του και στους γύρω του καλόν θα είναι να παρακολουθήσει μαθήματα πρώτων βοηθειών π.χ. στον Ερυθρό Σταυρό έτσι ώστε να αποκτήσει τις απαραίτητες γνώσεις – ιδίως την γνώση για το πότε μπορεί να επέμβει ο ίδιος και πότε πρέπει οπωσδήποτε να καλέσει γιατρό ή/και το ασθενοφόρο (112 ή 166). Όσο για τα συγκεκριμένα προϊόντα με τα οποία θα εξοπλίσετε το φαρμακείο σας, αυτά θα σας τα συμβουλέψει ο φαρμακοποιός σας, αφού η στήλη δεν προτίθεται να κάνει διαφήμιση κάποιας συγκεκριμένης εταιρείας …

Ένα φαρμακείο λοιπόν θα πρέπει πρώτα-πρώτα να περιέχει τα προϊόντα που απαιτούνται την αντιμετώπιση μικρών πληγών. Βαμβάκι, γάζες και αντισηπτικό (οινόπνευμα, οξυζενέ, αντισηπτικό φάρμακο) για τον καθαρισμό και την απολύμανση των πληγών. Αυτοκόλλητες και κανονικές γάζες διαφόρων μεγεθών, μπάντες (κι ένα ψαλιδάκι) και ενδεχομένως κάποιες αντιβιοτικές σκόνες ή αλοιφές για την επίδεση της πληγής. Φυσικά αν η πληγή είναι σοβαρή και υπάρχει σχετικά μεγάλη αιμορραγία φροντίζουμε να καλέσουμε το ασθενοφόρο και μέχρι να έλθει προσπαθούμε να σταματήσουμε την απώλεια αίματος. Πολλοί προτείνουν το φαρμακείο να περιέχει και πλαστικά γάντια μιας χρήσεως για σωστή αντισηψία, αλλά στις περισσότερες φορές ένα καλό πλύσιμο των χεριών πριν ασχοληθούμε με την πληγή είναι αρκετό. Ένα τσιμπιδάκι μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερα χρήσιμο αλλά θυμηθείτε να το απολυμάνετε πριν το χρησιμοποιήσετε.

Για τα εγκαύματα η πρώτη αντίδραση είναι να σκεπάσουμε το μέρος που έχει καεί με μια πετσέτα και να ρίξουμε άφθονο νερό επί αρκετή ώρα. Αν το έγκαυμα είναι εκτεταμένο ή βαθύ καλόν είναι να απευθυνθούμε σε γιατρό ή να καλέσουμε το ασθενοφόρο. Για τα πολύ μικρά εγκαύματα που συνήθως παθαίνουμε στην κουζίνα, το φαρμακείο μπορεί να περιέχει μια κατάλληλη αλοιφή που μπορεί να αποδειχτεί χρήσιμη. Μπορεί επίσης να περιέχει κάποια αλοιφή ή άλλο προϊόν για την αντιμετώπιση των τσιμπημάτων από έντομα ή τσούχτρες. Κι εδώ χρειάζεται προσοχή γιατί αν το τσίμπημα αρχίζει να πρήζεται και να εμφανίζεται δύσπνοια και γενική δυσφορία βρισκόμαστε αντιμέτωποι με (πιθανώς ακόμη και θανατηφόρα) αλλεργική αντίδραση και πρέπει κατεπειγόντως να φωνάξουμε το ασθενοφόρο.

Πολλά φαρμακεία περιέχουν και διάφορα παυσίπονα (π.χ. ασπιρίνη, παρακεταμόλη). Η προσωρινή ανακούφιση του πόνου χωρίς να εξαλειφθεί η πραγματική αιτία που τον προκαλεί δεν είναι πάντα η καλύτερη λύση, ιδίως που η παρατεταμένη χρήση παυσίπονων χωρίς ιατρική παρακολούθηση μπορεί από μόνη της να προκαλέσει βλάβες σε ζωτικά όργανα του οργανισμού (στομάχι, συκώτι). Μερικά φαρμακεία περιέχουν επίσης αντιεμετικά φάρμακα, φάρμακα για την αντιμετώπιση της διάρροιας και, σε περίπτωση απομονωμένων περιοχών, ακόμη και αντιοφικούς ορούς – όμως οι τελευταίοι χορηγούνται μόνο με ένεση και κάποιος πρέπει να ξέει να κάνει υποδόριες ή ενδομυϊκές ενέσεις. Τέλος μην ξεχάσετε να συμπεριλάβετε στο φαρμακείο σας και ένα θερμόμετρο. Σε περίπτωση τραυματισμού, ο πυρετός είναι συχνά ένδειξη κάποιας μόλυνσης που πρέπει να αντιμετωπιστεί από τους γιατρούς.

Τα φαρμακεία που προορίζονται για τους χώρους εργασίας είναι φυσικά πολύ πιο πλήρη. Μπορούν να περιέχουν λόγου χάριν εξοπλισμό για καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση συμπεριλαμβανομένου αυτόματου απινιδωτή καθώς και προστατευτικό εξοπλισμό για τους διασώστες ή πιο εξειδικευμένα φάρμακα που μπορούν να χορηγηθούν μόνο από εκπαιδευμένο προσωπικό. Γενικά πάντως τα φαρμακεία για τους χώρους εργασίας περιλαμβάνουν υλικά που αντιστοιχούν στα ατυχήματα ή τις παθολογίες που συνδέονται με τη φύση της εργασίας – άλλος ο εξοπλισμός ενός φαρμακείου ενός εργοστασίου που παράγει χημικά και άλλος του φαρμακείου ενός κτηρίου γραφείων.

Καλή τύχη με το φαρμακείο σας και μακάρι ν’ αποδειχτεί αχρείαστο!

* Φυσικός, υπάλληλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι απόψεις είναι προσωπικές και δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. http://alevantis.blogspot.com