Μεταφραστές και καταστροφές
Η μη κυβερνητική οργάνωση «Μεταφραστές Χωρίς Σύνορα» παρέχει εθελοντικά μεταφράσεις σε ανθρωπιστικές οργανώσεις για να σωθούν ανθρώπινες ζωές
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 3 Δεκεμβρίου 2013)
Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις που καλούνται να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση μεγάλων καταστροφών σε ξένες χώρες, εκτός από τις άλλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, βρίσκονται σχεδόν πάντα αντιμέτωποι και με την άγνοια της γλώσσας των κατοίκων. Πάρτε για παράδειγμα τον καταστρεπτικό τυφώνα Χαϊγιάν που έπληξε πρόσφατα τις Φιλιππίνες. Για να εκτιμήσουν το μέγεθος της καταστροφής, τα Ηνωμένα Έθνη ενεργοποίησαν μεταξύ άλλων και το Ψηφιακό Ανθρωπιστικό Δίκτυο, μια ανθρωπιστική οργάνωση που εξειδικεύεται στην αξιοποίηση της σύγχρονης ψηφιακής τεχνολογίας και των δικτύων για την καλύτερη υποστήριξη των επιχειρήσεων παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.
Το Ψηφιακό Ανθρωπιστικό Δίκτυο, στο οποίο συμμετέχουν εξειδικευμένα δίκτυα, αναλύει μεταξύ άλλων τα μηνύματα που ανταλλάσσονται στα κοινωνικά δίκτυα συνδυάζοντάς τα με χαρτογραφικά και άλλα δεδομένα για να διαμορφώσει εικόνα της έκτασης της καταστροφής και της επιτόπιας κατάστασης. Στις Φιλιππίνες οι επίσημες γλώσσες είναι τα φιλιππινέζικα (ταγκαλόγκ) και τα αγγλικά. Μιλιούνται επίσης οκτώ μεγάλες διάλεκτοι οι σημαντικότερες από τις οποίες στις κεντρικές Φιλιππίνες είναι η σεμπουάνο (ή μπινισάγια) και η γουαρέι. Πως αναλύεις όμως τα μηνύματα στο Φέισμπουκ και στο Τουίτερ όταν οι χρήστες χρησιμοποιούν γλώσσες πλην της αγγλικής;
Ευτυχώς, υπάρχουν οι Μεταφραστές Χωρίς Σύνορα! Μια οργάνωση εθελοντών μεταφραστών που υποστηρίζουν μεταφραστικά μη κυβερνητικές οργανώσεις που παρέχουν ανθρωπιστική βοήθεια. Πρόκειται για επαγγελματίες μεταφραστές που προσφέρονται να μεταφράσουν εθελοντικά εξασφαλίζοντας έτσι καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των εθελοντικών οργανώσεων και του κόσμου που έχει ανάγκη βοήθειας. Στην περίπτωση του τυφώνα Χαϊγιάν η οργάνωση μετέφρασε έναν κατάλογο από λέξεις-κλειδιά όπως «πλημμύρα», «ζημιές», «νεκρός», «τραυματίας» κ.ά. στη σεμπουάνο και τη γουαρέι. Εντοπίζοντας τις λέξεις αυτές στα μηνύματα που αντάλλασσαν οι χρήστες σε αυτές τις γλώσσες, οι αναλυτές του Ψηφιακού Ανθρωπιστικού Δικτύου απέκτησαν μια τελείως διαφορετική εικόνα για την καταστροφή.
Οι Μεταφραστές Χωρίς Σύνορα δραστηριοποιούνται όμως και στην Αφρική. Πόσοι γνωρίζουν ότι στην Αφρική του ενός δισεκατομμυρίου κατοίκων μιλιούνται πάνω από 2.000 γλώσσες; Ότι στα μέσα μαζικής επικοινωνίας χρησιμοποιούνται 242 αφρικανικές γλώσσες; Ότι 63 γλώσσες χρησιμοποιούνται στα δικαστήρια και 56 στις δημόσιες διοικήσεις; Μόνο στην Νιγηρία μιλιούνται 500 διαφορετικές γλώσσες … Για να καταλάβουν καλύτερα την αξία της μετάφρασης οι Μεταφραστές Χωρίς Σύνορα έκαναν μια έρευνα με τη συμμετοχή 364 μεταφραστών αφρικανικών γλωσσών από 49 χώρες. Το 63% αυτών των μεταφραστών πιστεύει ότι μπορούν να σωθούν ζωές αν οι άνθρωποι στην Αφρική είχαν μεγαλύτερη πρόσβαση σε μεταφρασμένες πληροφορίες.
Πάρτε για παράδειγμα τη διάρροια, που αποτελεί την σημαντικότερη αιτία θανάτου παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών στην Αφρική. Για την αντιμετώπισή της χρειάζονται τρία πράγματα: καθαρό νερό, ζάχαρη και αλάτι. «Πόσες όμως μητέρες που διαθέτουν αυτά τα τρία συστατικά γνωρίζουν και την χρησιμότητά τους;», λέει η Λόρι Θίκε, ιδρύτρια των Μεταφραστών Χωρίς Σύνορα. «Οι περισσότεροι στην Αφρική πιστεύουν ότι για να σταματήσει η διάρροια πρέπει ο άρρωστος να μην πίνει υγρά. Έτσι όμως πεθαίνει από αφυδάτωση!» συμπληρώνει. Έτσι πολλά παιδιά πεθαίνουν από έλλειψη πληροφόρησης …
Όμως μετάφραση και διερμηνεία δεν χρειάζονται μόνο οι κάτοικοι της Αφρικής ή άλλων αναπτυσσόμενων περιοχών που αντιμετωπίζουν μεγάλες καταστροφές. Κάθε χρόνο 200 εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες περνούν τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης επισκεπτόμενοι μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα για αναψυχή ή για επαγγελματικούς λόγους. Κάποιοι από αυτούς ενδέχεται να εμπλακούν σε ατύχημα και να χρειαστεί να καλέσουν το 112, τον ευρωπαϊκό αριθμό επειγόντων. Όμως δεν είναι πάντα σίγουρο ότι ο χειριστής του κέντρου κλήσης του 112 θα είναι σε θέση να εξυπηρετήσει τον καλούντα όταν δεν μιλάει τη γλώσσα του.
Την άνοιξη του 2010 η Πυροσβεστική Υπηρεσία της Περιφέρειας Βρυξελλών σε συνεργασία με την Ένωση του Ευρωπαϊκού Αριθμού Επειγόντων και εθελοντές ευρωυπαλλήλους, οργάνωσε ένα πιλοτικό πρόγραμμα πολύγλωσσης υποστήριξης των κλήσεων στο 112. Στο πρόγραμμα που έτρεξε επί 12 εβδομάδες, συμμετείχαν 60 περίπου εθελοντές ευρωυπάλληλοι και υποστηρίχτηκαν 33 κλήσεις σε 9 διαφορετικές γλώσσες (γερμανικά, αγγλικά, αραβικά, ισπανικά, ιταλικά, πολωνικά, ρουμανικά, τσεχικά και σλοβάκικα). Ο εθελοντές διερμηνείς ανελάμβαναν υπηρεσία επί μία εβδομάδα και η μόνη τους υποχρέωση ήταν να έχουν πάντα μαζί τους ενεργοποιημένο το κινητό τους τηλέφωνο. Όταν ο χειριστής λάμβανε μια κλήση, π.χ. στα πολωνικά, επικοινωνούσε αμέσως με τον πολωνό διερμηνέα υπηρεσίας και τον εισήγαγε σε μια τριμερή τηλεφωνική κλήση με τον καλούντα.
Η υπηρεσία αποδείχτηκε εξαιρετικά χρήσιμη όχι μόνο για κλήσεις προς το 112 που απαιτούσαν την επέμβαση ασθενοφόρου αλλά και για την αστυνομία. Χρησιμοποιήθηκε επίσης και για ορισμένα τμήματα επειγόντων περιστατικών σε νοσοκομεία που δέχτηκαν επισκέψεις από αλλοδαπούς που δεν μπορούσαν να εξηγήσουν ποιο ήταν ακριβώς το ιατρικό πρόβλημα που αντιμετώπιζαν. Οι διερμηνείς και τα μέλη των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης έμειναν ενθουσιασμένοι με την εμπειρία που απέδειξε το εφικτό μιας τέτοιας υπηρεσίας.
Δυστυχώς, η δημιουργία μιας μόνιμης υποδομής για την υποδοχή και αξιοποίηση των εθελοντών διερμηνέων δεν έχει γίνει ακόμη δυνατή για καθαρά γραφειοκρατικούς λόγους. Λόγους που έχουν να κάνουν κυρίως με τις αλληλοσυγκρουόμενες αρμοδιότητες των φορέων στο Βέλγιο που είναι δύσκολο να ενσωματώσουν νέες καινοτόμες υπηρεσίες …
Η μετάφραση και η διερμηνεία δεν είναι μια περιττή, πολυδάπανη πολυτέλεια. Μπορεί να σώσει ζωές. Όχι μόνο στην Αφρική και στη Νοτιοανατολική Ασία αλλά και στην δική μας ευρωπαϊκή ήπειρο …
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου