Μερικές αλήθειες για τον κορωνοϊό

Τρεις ενέργειες κατά της πανδημίας - πλένουμε τα χέρια μας, μένουμε σπίτι και δεν πιστεύουμε στις ψευδείς ειδήσεις …
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 24 Μαρτίου 2020 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-415)

«Το πρώτο θύμα του πολέμου είναι συχνά η αλήθεια». Η φράση αποδίδεται σε πολλούς, από τον Αισχύλο μέχρι τον Τσώρτσιλ. Και, δυστυχώς, επαληθεύεται με μαθηματική ακρίβεια σε κάθε νέα σύγκρουση, από τις πολεμικές επιχειρήσεις μέχρι τις πανδημίες. Έτσι και στην περίπτωση του κορωνοϊού δεκάδες μύθοι και ψευδείς ειδήσεις διασπείρονται από τους ανεύθυνους.

Ευτυχώς, στην περίπτωση της πανδημίας του κορωνοϊού υπάρχει επίσημη πληροφόρηση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από το Υπουργείο Υγείας και από διακεκριμένους επώνυμους ειδικούς. Με βάση σχετικές δημοσιεύσεις ας δούμε τις διαψεύσεις μερικών τέτοιων μύθων που αφορούν τον ιό COVID-19 …

Κλίμα. Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί σε ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ του πλανήτη ανεξάρτητα από τις κλιματικές συνθήκες. Με θερμό και υγρό αλλά και με ψυχρό κλίμα. Οπόταν όταν ζεστάνει ο καιρός ΔΕΝ πρόκειται να προστατευθούμε περισσότερο. Επιπλέον, ούτε το ζεστό μπάνιο προφυλάσσει από τον ιό. Αν μάλιστα χρησιμοποιήσετε καυτό νερό κινδυνεύετε και από εγκαύματα. Ο καλύτερος τρόπος προφύλαξης είναι να πλένουμε συχνά τα χέρια μας με νερό και σαπούνι.

Κουνούπια. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν πληροφορίες ή αποδείξεις ότι ο κορωνοϊός μεταδίδεται από τα κουνούπια. Ο ιός προσβάλει τους πνεύμονες και μεταφέρεται κυρίως με τα σταγονίδια που παράγονται όταν οι φορείς βήχουν ή φταρνίζονται ή με σταγονίδια από σάλιο και μύξες. Αποφεύγουμε τη στενή επαφή με όσους βήχουν ή φταρνίζονται.

Μέθοδοι απολύμανσης. Οι στεγνωτήρες χεριών από μόνοι τους δεν είναι αποτελεσματικοί εναντίον του κορωνοϊού. Μπορείτε να τους χρησιμοποιήσετε μόνο μετά το πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι. Μην χρησιμοποιήσετε ούτε συστήματα απολύμανσης με υπεριώδεις ακτίνες γιατί κινδυνεύετε από ερεθισμό του δέρματος. Καλόν είναι να γνωρίζουμε ότι το πλύσιμο με νερό και σαπούνι είναι γενικά καλύτερο από την χρήση αλκοολούχων απολυμαντικών.

Ωστόσο, δεν χρειάζεται να απολυμαίνουμε κάθε χερούλι πόρτας στο σπίτι παρά μόνο αν φροντίζουμε εκεί έναν επιβεβαιωμένο ασθενή με κορωνοϊό. Επίσης δεν χρειάζεται να ψεκάσετε όλο σας το σώμα με οινόπνευμα ή χλωρίνη γιατί δεν θα σκοτώσετε τους ιούς που έχουν ήδη εισέλθει στο σώμα σας. Επιπλέον μπορεί αυτό μπορεί να βλάψει τα ρούχα σας και τις βλεννογόνους (π.χ. μάτια, στόμα). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οινόπνευμα ή χλωρίνη για την απολύμανση επιφανειών με βάση τις κατάλληλες συστάσεις.

Οι ανιχνευτές θερμοκρασίας εντοπίζουν τα άτομα που έχουν πυρετό (ενδεχομένως και λόγω προσβολής από τον κορωνοϊό). Δεν εντοπίζουν όμως όσους έχουν προβληθεί χωρίς να εμφανίζουν ακόμη συμπτώματα με πυρετό. Κι αυτό γιατί χρειάζονται 2 έως 10 μέρες για να εμφανιστεί πυρετός σε όσους έχουν προσβληθεί από τον ιό.

Ο εμβολιασμός κατά του πνευμονόκοκκου και της γρίπης δεν σας προφυλάσσει από τον κορωνοϊό αλλά από τις συγκεκριμένες ασθένειες. Πρόκειται για νεότατο ιό για τον οποίο δεν υπάρχει ακόμη εμβόλιο. Ωστόσο, αρκετά εργαστήρια εργάζονται ήδη για την κατασκευή ενός τέτοιου εμβολίου με την υποστήριξη του ΠΟΥ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Θεραπείες. Μπορεί να υπάρχουν περιορισμένες ενδείξεις ότι η τακτική πλύση της μύτης με φυσιολογικό ορό βοηθά στην θεραπεία του κοινού κρυολογήματος. Αλλά αυτό δεν προφυλάσσει από τον κορωνοϊό ούτε από άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού. Το ίδιο ισχύει και για το σκόρδο! Μπορεί να έχει κάποιες αντιμικροβιακές ιδιότητες αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι προφυλάσσει από τον κορωνοϊό.

Άχρηστα εναντίον του κορωνοϊού – και όλων των ιών – είναι και τα αντιβιοτικά. Μόνο σε περίπτωση νοσηλείας σε νοσοκομείο, ενδέχεται να σας χορηγηθούν αντιβιοτικά για να αποφευχθεί η επιπλέον λοίμωξη από βακτήρια. Επιπλέον, μέχρι σήμερα δεν υπάρχει συγκεκριμένο φάρμακο που να προλαμβάνει ή να θεραπεύει την λοίμωξη από το νέο κορωνοϊό. Κάποια φάρμακα δοκιμάζονται αλλά θα διατεθούν γενικά μόνο μετά από κλινικές μελέτες σε ανθρώπους.

Ηλικίες. Ο ιός δεν ξεχωρίζει νέους και ηλικιωμένους, ούτε άνδρες και γυναίκες. Οι ηλικιωμένοι και όσοι έχουν ήδη επιβαρυμένη υγεία (ασθματικοί, καρδιοπαθείς, διαβητικοί), φαίνεται ότι είναι πιο ευάλωτοι στον ιό και εμφανίζουν υψηλότερη θνησιμότητα από τους νέους. Ο ΠΟΥ συμβουλεύει όλους και όλες να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα προστασίας από τον ιό (πλύσιμο χεριών) και να φροντίζουν για την καλή υγιεινή των πνευμόνων τους. Ιδιαίτερο κίνδυνο διατρέχουν οι καπνιστές σύμφωνα με τους πνευμονολόγους.

Άλλα ψεύδη. Είναι τελείως ψευδές ότι δεν έχουμε προσβληθεί από τον κορωνοϊό αν μπορέσουμε να κρατήσουμε την αναπνοή μας επί 10 δευτερόλεπτα χωρίς ενόχληση. Επίσης, μην τρέξετε να δώσετε αίμα ελπίζοντας ότι θα σας εξετάσουν και για τον κορωνοϊό. Στο αίμα που δίνουν οι αιμοδότες ΔΕΝ εντοπίζεται ο κορωνοϊός γιατί δεν υπάρχει σχετική αιματολογική εξέταση. Παράλληλα, είναι ψευδές ότι πρέπει να πίνουμε πολύ νερό για να σπρώξουμε τον ιό από τον λαιμό στο στομάχι. Ο ιός εισέρχεται από τις αναπνευστικές οδούς και προσβάλει τα κύτταρα.

Άλλο ψεύδος είναι ότι δεν χρειάζεται να κρατούμε αποστάσεις. Είναι πλέον γνωστό από μελέτη του Αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νόσων (NIAID) ότι ο κορωνοϊός παραμένει ενεργός στον αέρα επί τρείς ώρες. Ενώ ανιχνεύεται πάνω σε πλαστικό και ανοξείδωτο χάλυβα μετά από 3 ημέρες και έχει αδρανοποιηθεί πάνω σε χαρτόνι μετά από 24 ώρες και πάνω σε χαλκό μετά από 4 ώρες. Πρακτικό συμπέρασμα – απολυμαίνετε τακτικά τα κινητά σας!

Μερικοί συγκρίνουν τους θανάτους από τα τροχαία με τους θανάτους από τον ιό. Υπάρχουν όμως πολλές διαφορές – τα τροχαία δεν είναι μεταδοτικά, οι θάνατοι από τον ιό δεν διπλασιάζονται κάθε λίγες μέρες και η πανδημία δημιουργεί μαζικό πανικό και κατάρρευση της αγοράς και της οικονομίας.

Τέλος, κυκλοφορούν και αρκετές θεωρίες συνωμοσίας – πως ο ιός κατασκευάστηκε από κάποιους (Γάλλους, Κινέζους, Αμερικάνους, …) επιστήμονες ως βιολογικό όπλο. Ότι δημιουργήθηκε ως παραπροϊόν των δοκιμών της νέας τεχνολογίας κινητής τηλεφωνίας (5G). Και ότι δεν προσβάλει τα άτομα ορισμένων ομάδων αίματος, τους μαύρους ή τους … Τούρκους. Όλα τα παραπάνω έχουν διαψευσθεί στην πράξη.

Αλλά μην ανησυχείτε: τα διεστραμμένα μυαλά ορισμένων θα εφεύρουν κι άλλες ψευδείς ειδήσεις στις επόμενες ημέρες. Από άγνοια ή στο πλαίσιο κάποιων γεωστρατηγικών παιγνίων …