Το Ουκρανόπουλο - L’Enfant Ukrainien

Διασκευή του ποιήματος «Το Ελληνόπουλο» που έγραψε ο Βίκτωρ Ουγκώ το 1828 και μετέφρασε ο Κωστής Παλαμάς. Το αρχικό ποίημα αναφερόταν στην καταστροφή της Χίου από τους Οθωμανούς Τούρκους στις 30 Μαρτίου 1822.

Ρώσοι διαβήκαν. Χαλασμός, θάνατος πέρα ως πέρα.
Η Μαριούπολη, μαύρη απομένει ξέρα,
με τα κρασιά, με τα δεντρά
της Παναγιάς η πόλη, που βουνά και σπίτια και λαγκάδια
και στο χορό τις λυγερές καμιά φορά τα βράδια
καθρέφτιζε μεσ' τα νερά.

Ερμιά παντού. Μα κοίταξε κι απάνου εκεί στο βράχο,
στου κάστρου τα χαλάσματα κάποιο παιδί μονάχο
κάθεται, σκύβει θλιβερά
το κεφαλάκι στήριγμα και σκέπη του απομένει
μόνο μιαν άσπρη αγράμπελη σαν αυτό ξεχασμένη
μεσ' την αφάνταστη φθορά.

Φτωχό παιδί, που κάθεσαι ξυπόλυτο στις ράχες
για να μην κλαις λυπητερά, τ' ήθελες τάχα να 'χες
για να τα ιδώ τα θαλασσά
ματάκια σου ν' αστράψουνε, να ξαστερώσουν πάλι
και να σηκώσεις χαρωπά σαν πρώτα το κεφάλι
με τα μαλλάκια τα χρυσά;

Τι θέλεις άτυχο παιδί, τι θέλεις να σου δώσω
για να τα πλέξης ξέγνοιαστα, για να τα καμαρώσω
ριχτά στους ώμους σου πλατιά
μαλλάκια που του ψαλιδιού δεν τάχει αγγίξει η κόψη
και σκόρπια στη δροσάτη σου τριγύρω γέρνουν όψη
και σαν την κλαίουσα την ιτιά;

Σαν τι μπορούσε να σου διώξει τάχα το μαράζι;
Μήπως το κρίνο απ` το Ιράν, που του ματιού σου μοιάζει;
Μην ο καρπός απ' το δεντρί
που μεσ' στη μουσουλμανική παράδεισο φυτρώνει,
κ' έν' άλογο χρόνια εκατό κι αν πιλαλάει, Δεν σώνει
μεσ' απ' τον ίσκιο του να βγει;

Μη το πουλί που κελαηδάει στο δάσος νύκτα μέρα
και με τη γλύκα του περνάει και ντέφι και φλογέρα;
Τι θες κι απ' όλα τα αγαθά
τούτα; Πες. Τα` άνθος, τον καρπό; Θες το πουλί;

-Διαβάτη, μου κράζει το Ουκρανόπουλο με το γαλάζιο μάτι:
Βόλια, μπαρούτι θέλω. Νά.

Μετάφραση στα ελληνικά: Κωστής Παλαμάς
Πηγή: https://www.sansimera.gr/anthology/442
Σύγχρονη διασκευή Τάκης Αλεβαντής


L’Enfant Ukrainien

de Victor Hugo, adaptation Takis Alevantis

Ce poème est une adaptation du poème «L’Enfant» que Victor Hugo a écrit en 1828 s’inspirant du massacre de Chios le 30 Mars 1822

Les Russes ont passé là. Tout est ruine et deuil.
L’Ukraine des blés, n’est plus qu’un sombre écueil,
Mariupol, qu’ombrageaient les charmilles,
La ville, qui dans les flots reflétait ses grands bois,
Ses coteaux, ses palais, et le soir quelquefois

Un chœur dansant de jeunes filles.
Tout est désert. Mais non ; seul près des murs noircis,
Un enfant aux yeux bleus, un enfant ukrainien, assis,
Courbait sa tête humiliée ;
Il avait pour asile, il avait pour appui
Une blanche aubépine, une fleur, comme lui
Dans le grand ravage oubliée.

Ah ! pauvre enfant, pieds nus sur les rocs anguleux !
Hélas ! pour essuyer les pleurs de tes yeux bleus
Comme le ciel et comme l’onde,
Pour que dans leur azur, de larmes orageux,
Passe le vif éclair de la joie et des jeux,
Pour relever ta tête blonde,

Que veux-tu ? Bel enfant, que te faut-il donner
Pour rattacher gaîment et gaîment ramener
En boucles sur ta blanche épaule
Ces cheveux, qui du fer n’ont pas subi l’affront,
Et qui pleurent épars autour de ton beau front,
Comme les feuilles sur le saule ?

Qui pourrait dissiper tes chagrins nébuleux ?
Est-ce d’avoir ce lys, bleu comme tes yeux bleus,
Qui d’Iran borde le puits sombre ?
Ou le fruit du tuba, de cet arbre si grand,
Qu’un cheval au galop met, toujours en courant,
Cent ans à sortir de son ombre ?

Veux-tu, pour me sourire, un bel oiseau des bois,
Qui chante avec un chant plus doux que le hautbois,
Plus éclatant que les cymbales ?
Que veux-tu ? fleur, beau fruit, ou l’oiseau merveilleux ?

– Ami, dit l’ukrainien, dit l’enfant aux yeux bleus,
Je veux de la poudre et des balles.

8-10 juillet 1828 Victor Hugo, Les Orientales
Adaptation le 25 mars 2022 par Takis Alevantis