Βρυξελλιώτικη καθημερινότητα

Εγκληματικότητα, σκουπίδια αλλά και δομές πληροφόρησης και επαγγελματικής επέμβασης για άτομα με ψυχολογικά προβλήματα
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 6 Μαρτίου 2024 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-492)

Είχα καιρό να επισκεφτώ τις Βρυξέλλες. Η πόλη έχει αποκτήσει έναν σαφώς πολυπολιτισμικό χαρακτήρα, και στο δρόμο συναντάς όλες σχεδόν τις φυλές της γης, ακούς πολλές γλώσσες και παρατηρείς κάθε είδους συμπεριφορές. Οι ζητιάνοι και οι άστεγοι έχουν πολλαπλασιαστεί όπως επίσης και οι χρήστες ναρκωτικών – ιδίως του κρακ της πιο εθιστικής μορφής της κοκαΐνης.

Τελευταία, η πόλη έχει συγκλονιστεί από μερικά επεισόδια ανταλλαγής πυροβολισμών μεταξύ αντίπαλων συμμοριών με αντικείμενο το εμπόριο ναρκωτικών. Υπήρξαν τραυματισμοί χωρίς ευτυχώς θανάτους, αλλά το θέμα προβληματίζει γενικά τους κατοίκους. Ακούστηκε επίσης η φήμη πως οι υπεύθυνοι των Ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, που είναι εγκατεστημένα στις Βρυξέλλες, απείλησαν πως θα εισηγηθούν τη μεταφορά των υπηρεσιών σε άλλη ευρωπαϊκή πόλη, αν δεν αντιμετωπιστεί ριζικά το πρόβλημα της ασφάλειας.

Σκουπίδια. Πριν από λίγες μέρες ο Ανδρέας Δρυμιώτης δημοσίευσε στην Καθημερινή ένα άρθρο με τίτλο «Ο χαρακτήρας των Ελλήνων». Αναφερόταν, μεταξύ άλλων, και σε μια μεγάλη ντροπή σχετικά με «τα σκουπίδια που βλέπει κανείς στην άκρη των δρόμων». Αναδημοσίευσα το άρθρο στο Facebook και ένας φίλος από τις Βρυξέλλες μου έκανε ένα σχόλιο όπου μεταξύ άλλων έγραφε ότι σε κεντρικό δρόμο στο προάστιο «Overijse … το πρωί 09H30, από αυτοκίνητο 80.000 €, … εκτοξεύθηκαν μπουκάλια, σακουλάκια και ποτηράκια καφέ από μητέρα και παιδάκι. Δεν είναι μόνο στην Ελλάδα το κακό αλλά το κακό είναι ότι η παιδεία έχει πρόβλημα παντού».

Πράγματι, σε περιοχές που έχουν σιγά-σιγά αποκτήσει πολυπολιτισμικό χαρακτήρα, και όπου η αστυνόμευση είναι πιο χαλαρή, παρατηρούνται τέτοια φαινόμενα (π.χ. σκουπίδια, αποτσίγαρα). Μάλιστα, σε πρόσφατη συνέντευξη του, ο σοσιαλιστής Δήμαρχος των Βρυξελλών ανέφερε ότι κάποιοι δήμαρχοι που πρόσκεινται στην ακροδεξιά παραμελούν σκόπιμα την αστυνόμευση στην περιοχή τους, προκειμένου να κατηγορηθεί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Κι αυτό, ενόψει και των επικείμενων εθνικών εκλογών, οι οποίες θα διεξαχθούν τον Ιούνιο, μαζί με τις ευρωεκλογές.

Ενημερωτικές αφίσες. Κυκλοφορώντας στο Μετρό παρατήρησα κάποιες διαφημίσεις για οργανισμούς που παρέχουν βοήθεια σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Οι ιστοσελίδες inforhomes.be ενημερώνουν του ηλικιωμένους για τις δυνατότητες που έχουν όταν πια δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν. Γηροκομεία, διαμερίσματα με παροχή υπηρεσιών, βοήθεια στο σπίτι, συστέγαση άλλους ηλικιωμένους ή και με νεαρή οικογένεια με παιδιά. Αλλά και πληροφορίες για τρόπους αντιμετώπισης περιστατικών κακομεταχείρισης ηλικιωμένων.

Οι ιστοσελίδες arrete.be (σταμάτα) προβάλλουν μια ενημερωτική εκστρατεία που απευθύνεται σε νέους και νέες με στόχο να τους ευαισθητοποιήσουν και να τους βοηθήσουν σε περίπτωση βιασμού. Μια σειρά από παραστατικά βίντεο, ένας δωρεάν αριθμός για κλήση σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης, δυνατότητα διαδικτυακής συνομιλίας (chat) και μια σειρά συμβουλών ώστε να αποφευχθεί κάποιος ενδεχόμενος βιασμός.

Η εκστρατεία χρηματοδοτείται από την γαλλόφωνη περιφέρεια Βαλλονίας-Βρυξελλών και την γαλλόφωνη κοινότητα των Βρυξελλών. Αντίστοιχη υποστήριξη παρέχει και η οργάνωση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα SOSViol (SOSβιασμός) που χρηματοδοτείται από την περιφέρεια αλλά και από την υπηρεσία εύρεσης εργασίας Actiris.

Οι ιστοσελίδες depistage.be (ιατρικές εξετάσεις) είναι αφιερωμένες στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ). Περιγράφονται τα συμπτώματα, οι τρόποι μετάδοσης και προφύλαξης, οι συνέπειες σε περίπτωση αμέλειας, καθώς και οι θεραπείες. Παρέχονται πληροφορίες για τα κέντρα εξετάσεων και τους φορείς που παρέχουν υποστήριξη. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία από την οργάνωση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα o-yes.be που έχει δημιουργηθεί από νέους για τους νέους.

Η ίδια οργάνωση έχει ξεκινήσει και άλλες πρωτοβουλίες, όπως: α) το κανάλι Moules Frites (Μύδια Τηγανιτές πατάτες) αφιερωμένο στην ευεξία και την σεξουαλικότητα, β) τις ιστοσελίδες moncontraceptif.be (το αντισυλληπτικό μου) για όλα τα μέσα αντισύλληψης, και γ) τις ιστοσελίδες gotogyneco.be (πήγαινε γυναικολόγο) για τις ομοφυλόφιλες, οι οποίες σύμφωνα με τις στατιστικές, βρίσκονται εκτεθειμένες περισσότερο από τις ετεροφυλόφιλες σε κινδύνους που συνδέονται με ΣΜΝ, καρδιαγγειακά, καρκίνους, προβλήματα ψυχικής υγείας και εξαρτήσεις.

Η οργάνωση télé-accueil (τηλε-υποδοχή) λειτουργεί με τη βοήθεια περισσότερων από 300 εκπαιδευμένων εθελοντών μια υπηρεσία τηλεφωνικής υποστήριξης 24 ώρες το 24ώρο, 7 ημέρες την εβδομάδα για όποιον ή όποια θέλει να μιλήσει σε κάποιον σε μια στιγμή δυσκολίας. Καλύπτει εκτός από τις Βρυξέλλες και άλλες 5 πόλεις στη γαλλόφωνη Βαλλονία και διεκπεραιώνει πάνω από 350 κλήσεις ημερησίως.

Τέλος, στην κοινότητα του Etterbeek που έμενα, μου έκανε εντύπωση μια αφίσα που διαφήμιζε την υπηρεσία διαμεσολάβησης για την επίλυση των διενέξεων και των διαπροσωπικών διαφορών μεταξύ των πολιτών. Με προφανή στόχο τον περιορισμό των δικαστικών υποθέσεων δευτερεύουσας σημασίας.

Εκπαίδευση αστυνομικών. Τα τελευταία χρόνια στο Βέλγιο έχουν σημειωθεί ορισμένα επεισόδια όπου οι αστυνομικοί αντιμετώπισαν άτομα με ψυχολογικά προβλήματα σε κρίση, χρησιμοποιώντας τα υπηρεσιακά τους περίστροφα … με τραγικά αποτελέσματα. Με πρωτοβουλία του Δημάρχου Βρυξελλών και σε συνεργασία με τις ψυχιατρικές υπηρεσίες τριών μεγάλων νοσοκομείων, οργανώθηκε πρόσφατα μια ημερήσια πιλοτική εκπαίδευση των αστυνομικών πρώτης γραμμής σε τρόπους αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών.

Χρησιμοποιήθηκαν μεθοδολογίες από καναδικές και βρετανικές υπηρεσίες ψυχιατρικών επειγόντων και συμφωνήθηκε ένα πρωτόκολλο συνεργασίας αστυνομίας – κινητών ψυχιατρικών μονάδων με στόχο την έγκαιρη (τηλεφωνική ή και επιτόπια) υποστήριξη της αστυνομίας από τις εν λόγω κινητές μονάδες. Η δράση βρίσκεται σε εξέλιξη και θα αξιολογείται σε μηνιαία βάση …