Χρήσιμες συμβουλές τις οποίες πρέπει να έχουν υπόψη τους όλοι οι ηλικιωμένοι, ιδίως όσοι ζουν μόνοι
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα στις 8 Ιανουαρίου 2025 στη στήλη Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα-502)
Να ξεκινήσω με τις Καλύτερες Ευχές μου για
Καλή Χρονιά, γεμάτη Υγεία, Όμορφα Αισθήματα και
εκπλήρωση κάθε όμορφου στόχου ζωής που θα κάνει τον
κόσμο μας καλύτερο!
Κρύες οι φετινές Χριστουγεννιάτικες Βρυξέλλες αλλά ευτυχώς χωρίς χιόνια! Περπατώντας σε μιάν από τις πολλές στοές του κέντρου, με σταμάτησε ένας καλοντυμένος κύριος και άρχισε να μου μιλάει για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι. Ήταν αστυνομικός και μου έδωσε ένα
φυλλάδιο που είχε εκδώσει η Αστυνομία της περιοχής των Βρυξελλών με
συμβουλές και οδηγίες πρόληψης. Να μερικές από αυτές.
Κατ’ αρχάς
μη μένετε απομονωμένοι στο σπίτι, γιατί η απομόνωση αυξάνει την ανασφάλεια. Συμμετέχετε σε ομαδικές δραστηριότητες και σχηματίστε γύρω σας μια ομάδα φίλων που θα μπορούσαν να σας βοηθήσουν σε περίπτωση ανάγκης. Φτιάξτε έναν κατάλογο με όλα τα χρήσιμα τηλέφωνα που θα καλέσετε για βοήθεια και κρατείστε συνεχώς δίπλα σας ένα τηλέφωνο. Επικουρικά, συνιστάται η σύνδεση με κάποια υπηρεσία τηλεειδοποίησης (στην Ελλάδα η «
Γραμμή Ζωής»
https://www.lifelinehellas.gr/), που επιτρέπει την αμφίδρομη επικοινωνία με ένα Συντονιστικό Κέντρο, πατώντας ένα «
κόκκινο κουμπί», 24ώρες το 24ώρο (βλ.
ΧΝ 22/11/2016).
Επίσης, υιοθετείστε
μερικά απαραίτητα μέτρα προφύλαξης. Κλειδώνετε τις εξώπορτες ακόμη και όταν είστε μέσα στο σπίτι και μην αφήνετε τα κλειδιά πάνω στις κλειδαριές. Τις νύχτες μην αφήνετε ανοικτά παράθυρα και όταν λείπετε μην αφήνετε κλειδιά σε γλάστρες ή κάτω από το πατάκι της εξώπορτας. Αλλάξτε κλειδαριές σε περίπτωση κλοπής ή απώλειας των κλειδιών ή μόλις μετακομίσετε σε καινούργιο σπίτι.
Εγκαταστήστε μιάν αλυσίδα ασφαλείας και ένα ματάκι στην εξώπορτα – κατά προτίμηση ηλεκτρονικό. Στο κουδούνι και στο γραμματοκιβώτιο γράψτε μόνο το επώνυμό σας χωρίς άλλο προσδιοριστικό (π.χ. χήρα, δεσποινίς, κυρία). Τέλος, μην κρατάτε στο σπίτι σημαντικά ποσά χρημάτων και καταγράψτε όλα τα αντικείμενα αξίας – π.χ. σημειώστε αριθμό σειράς, φωτογραφήστε τα, κρατείστε τα τιμολόγια αγοράς. Φωτογραφείστε επίσης τα κοσμήματα που φοράτε για να αποδείξετε στον ασφαλιστή σας ότι είναι πράγματι δικά σας.
Όταν σας κτυπούν την πόρτα, μην ανοίξετε αν δεν γνωρίζετε τον επισκέπτη, ιδίως αν θέλει να σας πουλήσει κάτι το οποίο και σας επιδεικνύει για να σας δελεάσει – συχνά αυτό είναι προοίμιο κάποιας κλοπής. Αν ο επισκέπτης ισχυριστεί ότι είναι από κάποια υπηρεσία (π.χ. ΔΕΔΔΗΕ, ΟΤΕ, ΔΕΥΑΧ κλπ.) μην ανοίξετε αν δεν έχετε αναγγείλει κάποια βλάβη για την οποία σας έχουν πει ότι θα ακολουθήσει επίσκεψη τεχνικού. Ζητήστε οπωσδήποτε την επίδειξη υπηρεσιακής ταυτότητας – ζητείστε να την γλιστρήσουν κάτω από την πόρτα και μην ανοίξετε αν αρνηθούν. Για κάθε ενδεχόμενο να έχετε πρόχειρο το τηλέφωνο της αστυνομίας.
Αν ο επισκέπτης ισχυριστεί ότι είναι αστυνομικός, τηλεφωνήστε στην Άμεση Δράση (το 100) ή στο Τμήμα (στα Χανιά το 28210-25854) και ρωτήσετε αν το όνομα που σας έδωσε υπάρχει κι αν είναι σε υπηρεσία εκείνη τη στιγμή. Μην καλέσετε ποτέ τον αριθμό που σας δίνει ο επισκέπτης, μπορεί να είναι κάποιος συνένοχος. Αν επιμένει ή απειλεί, καλέστε την αστυνομία. Σε κάθε περίπτωση μην παρασυρθείτε από εκκλήσεις που έχουν στόχο να σας αποσπάσουν την προσοχή – π.χ. ένα παιδί διψάει ή πεινάει, κάποιος πρέπει να πάει στην τουαλέτα.
Όταν μετακινείστε, μην κουβαλάτε ποτέ πολλά χρήματα ή εμφανή κοσμήματα – αλλιώς ζητήστε να σας συνοδεύσουν. Μη μετράτε ποτέ χαρτονομίσματα σε δημόσια θέα και μην έχετε τον κωδικό (PIN) δίπλα στην τραπεζική ή την πιστωτική σας κάρτα. Αν έχετε δυσκολία να τραβήξετε χρήματα από το ΑΤΜ μη δεχτείτε ποτέ τη βοήθεια κάποιου αγνώστου. Στην περίπτωση που το μηχάνημα «καταπιεί» την κάρτα σας, χρησιμοποιείστε την υπηρεσία απενεργοποίησης (στο Βέλγιο υπάρχει
ενιαία υπηρεσία για όλες κάρτες όλων των τραπεζών – στην Ελλάδα
απευθυνθείτε στην τράπεζά σας).
Επίσης, μην βάζετε τα κλειδιά σας μαζί με τα έγγραφά σας (ταυτότητα, διαβατήριο, ηλεκτρονική άδεια διαμονής). Αν τα χάσετε ή σας τα κλέψουν ακυρώστε τα άμεσα (στο Βέλγιο υπάρχει
ενιαία διαδικτυακή υπηρεσία άμεσης ακύρωσης των εγγράφων ταυτοποίησης – στην Ελλάδα απευθυνθείτε στο πλησιέστερο Αστυνομικό Τμήμα).
Τέλος, αν έχετε την εντύπωση ότι σας παρακολουθούν, μπείτε σε ένα χώρο με πολύ κόσμο και γενικά όταν μετακινείστε με τα πόδια αποφύγετε απομονωμένες και σκοτεινές περιοχές. Πάντα να περπατάτε αντίθετα με την ροή των αυτοκινήτων, στη μέση του πεζοδρομίου, με τη τσάντα σας κλειστή και κρεμασμένη στον ώμο από την αντίθετη πλευρά του δρόμου.
Το φυλλάδιο περιέχει επίσης χρήσιμα τηλέφωνα και υπερσυνδέσμους.
«
Κι εσείς πού μένετε;» με ρώτησε ο ευγενής αστυνομικός. «
Μένω στα Χανιά, στην Κρήτη», απάντησα. «
Και αναφέρομαι συχνά στα θέματα αυτά μέσα από τη στήλη μου στα Χανιώτικα Νέα» συμπλήρωσα. Αφού επέστρεψα στο σπίτι διαπίστωσα ότι και η Ελληνική Αστυνομία έχει συντάξει πολύ ενδιαφέρουσες συμβουλές όχι μόνο για ηλικιωμένους αλλά και για πολλές άλλες κατηγορίες προβλημάτων – επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της Ελληνικής Αστυνομίας (
https://www.astynomia.gr) και επιλέξτε «
Οδηγός του πολίτη» και μετά «
Χρήσιμες συμβουλές».
Τηλεφωνικές απάτες
Όταν χτυπά το τηλέφωνο, μην τρομάξετε αν ακούσετε κάποιον να προσποιείται πως είναι κάποιο συγγενικό σας πρόσωπο που είχε ένα τρομερό ατύχημα και σας ζητά χρήματα για μια επείγουσα εγχείρηση. Πως είναι κάποιος λογιστής που θα σας επιστρέψει χρήματα από την εφορία. Πως είναι φίλος των παιδιών σας που πρέπει να πληρώσουν επειγόντως ένα μεγάλο πρόστιμο ή κάποιο ληξιπρόθεσμο χρέος. Πως τηλεφωνούν από την τράπεζά σας και πρέπει να επαληθεύσουν τα στοιχεία του λογαριασμού σας.
Πολλοί ηλικιωμένοι πιστεύουν αυτές και πολλές άλλες ευφάνταστες ιστορίες, που έχουν στόχο να τους αιφνιδιάσουν, να τους αποσυντονίσουν και τελικά να τους αποσπάσουν χρήματα. Συχνά μάλιστα οι απατεώνες γνωρίζουν ονόματα ή και άλλες προσωπικές πληροφορίες που τους κάνουν ιδιαίτερα πιστευτούς. Μια συμβουλή: κλείστε αμέσως το τηλέφωνο και επικοινωνήστε με το συγγενικό σας πρόσωπο, τον λογιστή ή την τράπεζά σας για επαλήθευση.